Na negen maanden te hebben geleefd en gewerkt aan boord van het internationale ruimtestation ISS zijn de twee Amerikaanse ruimtevaarders Sunita "Suni" Williams and Barry "Butch" Wilmore terug op aarde. De Crew-9 ruimtecapsule van SpaceX landde omstreeks 22u57 voor de kust van Tallahassee in de Golf van Mexico waarna de capsule op een speciaal bergingsschip werd getild. De terugkeer naar de aarde verliep vlekkeloos en na hun landing op zee werden de vier ruimtevaarders zelfs vergezelt van enkele nieuwsgierige dolfijnen. De terugkeer was LIVE te volgen via het internet en leverde prachtige beelden op!
Het ruimtevaartuig van SpaceX keerde terug met NASA astronaut Nick Hague, commandant van Crew-9, en Roscosmos kosmonaut Aleksandr Gorbunov, de piloot van de missie. De twee waren in september 2024 met het ruimtevaartuig naar het ruimtestation gelanceerd. Aan boord waren ook NASA astronauten Suni Williams en Butch Wilmore. De twee arriveerden in juni 2024 in het ruimtestation tijdens de Crew Flight Test missie van Boeing's CST-100 Starliner, oorspronkelijk voor een verblijf van acht dagen. Problemen met de stuwraketten van deze nieuwe ruimtecapsule leidden er echter toe dat NASA in augustus 2024 besloot om de Starliner zonder bemanning terug te brengen. Het Amerikaanse ruimtevaartagentschap verwijderde twee astronauten die oorspronkelijk aan Crew-9 waren toegewezen, Zena Cardman en Stephanie Wilson, om stoelen vrij te maken die Wilmore en Williams konden gebruiken voor de terugreis naar de aarde. De terugkeer van de Crew Dragon leek technisch vlekkeloos te verlopen. De ruimtecapsule plonsde neer bij het SpaceX bergingsschip, dat de capsule binnen ongeveer een half uur aan boord had. De vier ruimtevaarders aan boord werden korte tijd later uit de capsule gehaald en leken in goede conditie te zijn.
Snelle overdracht
Crew-9 verliet het ISS amper 48 uur nadat hun vervangers aankwamen met een ander Crew Dragon-ruimtevaartuig, Crew-10. NASA verkortte de toch al korte overdracht tussen de bemanningen om te profiteren van de uitstekende weersomstandigheden op de splashdown-locatie, gezien de mogelijkheid van minder gunstig weer later in de week. NASA-functionarissen vertelden echter tijdens een briefing na de splashdown dat kortere overdrachten in de toekomst niet meer de norm zullen zijn. Bill Spetch, operations integration manager voor het ISS-programma bij NASA, zei dat ze tijdens de overdracht meteen cruciale briefings hadden gegeven over noodprocedures, maar dat er minder tijd was voor de vertrekkende Crew-9 astronauten om routine operaties en procedures van het ruimtestation te bespreken, institutionele kennis die niet noodzakelijkerwijs wordt opgeschreven. “Veel van de overdracht die we doen met de bemanningen is meer gericht op efficiëntieverhoging en dat helpt hen echt om effectiever te zijn,” zei hij, vooral in de eerste dagen en weken van de nieuwe bemanning in het ruimtestation. “In het algemeen proberen we dat niet te verminderen omdat we zo efficiënt mogelijk willen zijn.”
Gestrande astronauten
De terugkeer van Williams en Wilmore, die 286 dagen in de ruimte waren, maakte een einde aan een saga over hun verlengde missie. Maandenlang werden de twee gekarakteriseerd als “gestrande” astronauten, iets wat NASA regelmatig tegensprak, ook na de landing. “We hadden altijd een 'reddingsboot', een manier voor hen om thuis te komen,” zei Steve Stich, programmamanager commerciële bemanning van NASA, tijdens de briefing. “En toen werd het echt, wanneer is het juiste moment? Wanneer is het juiste moment om ze terug te brengen?” Eind januari 2025 zei SpaceX CEO Elon Musk dat hij door president Trump was gevraagd om Williams en Wilmore zo snel mogelijk terug te brengen, hoewel de terugkeerplannen van de astronauten al maanden klaar lagen. Zowel Musk als Trump beweerden dat de astronauten waren “achtergelaten” in het ruimtestation en dat de regering Biden een voorstel van SpaceX om ze eerder terug te brengen had afgewezen. Musk heeft echter geen details verstrekt om die bewering te staven en huidige en voormalige NASA-functionarissen zeggen dat ze niet op de hoogte waren van een voorstel.
Suni Williams aan boord van het ISS - Foto: NASA
NASA en de Trump Administration
Trump zei in een bericht op 17 maart 2025 op zijn Truth Social netwerk dat hij had gesproken met Janet Petro, NASA's waarnemend administrator. Hij zei dat Petro en andere “genieën” bij NASA “ermee instemden om onze astronauten naar huis te laten komen lang voor de periode van twee weken die oorspronkelijk door NASA was goedgekeurd.” Het was niet duidelijk naar welke “periode van twee weken” hij verwees. “Janet was geweldig. Ze zei: 'Laten we ze NU thuisbrengen, meneer!' - En ik bedankte haar,” schreef Trump, de bewering van Musk herhalend dat de regering Biden een voorstel voor een eerdere terugkeer had afgewezen. Een woordvoerder van NASA vertelde SpaceNews op 18 maart 2025 dat Petro onlangs met president Trump had gesproken “en, net als wij allemaal, haar enthousiasme toonde voor de terugkeer van NASA's SpaceX Crew-9 missie,” zonder aanvullende details van dat gesprek te geven. “NASA heeft ijverig gewerkt onder zowel de Trump Administration, als eerder onder de Biden Administration, om ervoor te zorgen dat onze bemanning veilig terugkeert,” voegde het agentschap eraan toe.
“Op aanwijzing van president Trump hebben NASA en SpaceX ijverig gewerkt om het schema een maand eerder te halen,” zei Petro in een persbericht van NASA na de landing. “Deze internationale bemanning en onze teams op de grond omarmden de uitdaging van de Trump regering om een bijgewerkt, en enigszins uniek, missieplan te maken om onze bemanning thuis te brengen.” Tijdens de briefing merkte Stich echter op dat de lancering van Crew-10 was uitgesteld van half februari tot eind maart vanwege problemen met een nieuw Crew Dragon-ruimtevaartuig dat oorspronkelijk aan die missie was toegewezen. NASA en SpaceX kwamen toen overeen om de Dragon-ruimtevaartuigen om te wisselen om verdere vertragingen in de lancering van Crew-10 en dus de terugkeer van Crew-9 te voorkomen, waardoor de lancering ongeveer twee weken kon worden opgeschoven, hoewel nog steeds later dan de oorspronkelijke tijdlijn. Hij merkte op dat er geen andere opties waren waarvan hij op de hoogte was om de lancering van Crew-10 verder te versnellen. “De vroegste Dragon die we hadden om de missie te vliegen was deze capsule, 210,” zei hij, verwijzend naar de naam die gebruikt wordt voor het ruimtevaartuig dat ook bekend staat als Endurance. “We zijn overgestapt op de ruimtecapsule dat het snelst klaar zou zijn en dat was capsule 210.”
NASA-functionarissen op de briefing ontweken de vragen over de opmerkingen van Trump en beweringen dat hij hielp om de terugkeer van Williams en Wilmore te versnellen. “Dat prikkelde het systeem. Het gaf ons wat energie in het systeem,” zei Joel Montalbano, plaatsvervangend associate administrator voor NASA's Space Operations Mission Directorate, over de rol van de Trump-administratie, een echo van opmerkingen die zijn baas, Ken Bowersox, voor de lancering van Crew-10 maakte. Op de vraag of er iets anders zou zijn gegaan met de terugkeer van Crew-9 als iemand anders president was geweest, merkte Montalbano op dat NASA voor het Witte Huis werkte. “We hadden input van dat kantoor. We hebben er naar gekeken. Het is onze taak om alle input die we krijgen te gebruiken en zo succesvol en veilig mogelijk te opereren,” zei hij. “Dat is wat we voor deze regering zouden doen en dat is wat we voor elke regering zouden doen.”
Bron: SpaceNews.com