Exoplaneten
Voor het eerst hebben astronomen een directe blik geworpen op de binnenkant van een exoplaneet. Een exoplaneet op ongeveer 800 lichtjaar afstand spuit zijn 'ingewanden' de ruimte in en nieuwe waarnemingen met de James Webb Space Telescope, of JWST, hebben astronomen in staat gesteld om het inwendige van deze planeet te lezen, zo melden astronomen deze week op een bijeenkomst van de American Astronomical Society. “Als dit waar is, is het supercool,” zegt astronoom Mercedez López-Morales van het Space Telescope Science Institute in Baltimore, die niet betrokken was bij het nieuwe werk. “Voor het eerst kun je rechtstreeks bestuderen waaruit het inwendige van een exoplaneet bestaat. Dat is spannend.”
Astronomen hebben extreem krachtige winden ontdekt die de evenaar van de reusachtige exoplaneet WASP-127b teisteren. Met snelheden tot wel 33.000 km/uur vormen deze winden de snelste straalstroom in zijn soort die ooit op een planeet is gemeten. De ontdekking is gedaan met de Very Large Telescope (VLT) van de Europese zuidelijke sterrenwacht (ESO) in Chili en geeft unieke inzichten in de weerpatronen op een verre wereld.
Het aantal exoplaneten blijft groeien. Op dit moment zijn er 5.819 exoplaneten bevestigd in 4.346 sterrenstelsels, terwijl er nog duizenden op bevestiging wachten. De overgrote meerderheid van deze planeten is in de afgelopen twintig jaar ontdekt dankzij missies als de Kepler Space Telescope, de Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS), de eerbiedwaardige Hubble, de Convection, Rotation and Planetary Transits (CoRoT) missie en meer. Duizenden meer worden verwacht als de James Webb Space Telescope zijn missie voortzet en gezelschap krijgt van de Nancy Grace Roman Space Telescope (RST).
Uit nieuw onderzoek blijkt dat de beste theorieën van wetenschappers over de vorming van planeten wel eens niet zouden kunnen kloppen. Astronomen die een nog vormende planeet buiten ons zonnestelsel bestuderen, hebben ontdekt dat zijn chemische samenstelling niet helemaal overeenkomt met de wervelende gas- en stofschijf waaruit hij is ontstaan. Deze ontdekking vormt een uitdaging voor de standaardmodellen voor planeetvorming en impliceert dat deze misschien te simplistisch zijn, aldus de onderzoekers.
Een reusachtige planeet met een lange naam, IRAS 04125+2902 b, is eigenlijk nog maar een baby: slechts 3 miljoen jaar oud. En omdat zulke babywerelden meestal verborgen zitten in een ondoorzichtige schijf puin, is het de jongste planeet die tot nu toe is ontdekt met de dominante methode voor planeetdetectie.
Nieuw onderzoek van NASA's Jet Propulsion Laboratory onthult mogelijke tekenen van een rotsachtige, vulkanische maan rond een exoplaneet op 635 lichtjaar van de aarde. De grootste aanwijzing is een natriumwolk die volgens de bevindingen in de buurt komt van de exoplaneet, een gasreus ter grootte van Saturnus genaamd WASP-49 b, maar die niet helemaal synchroon loopt met de exoplaneet, hoewel er aanvullend onderzoek nodig is om het gedrag van de wolk te bevestigen.
Astronomen van de Universiteit van Arizona hebben samen met een internationale groep onderzoekers de atmosfeer van een hete en uniek opgeblazen exoplaneet geobserveerd met behulp van NASA's James Webb Space Telescope. De exoplaneet, die net zo groot is als Jupiter maar slechts een tiende van zijn massa heeft, blijkt oost-west asymmetrie in zijn atmosfeer te hebben, wat betekent dat er een aanzienlijk verschil is tussen de twee randen van zijn atmosfeer. De bevindingen zijn gepubliceerd in het tijdschrift Nature Astronomy.
We weten dat de aarde een ijzeren kern heeft met daaromheen een mantel van silicaatgesteente en water (oceanen) aan het oppervlak. De wetenschap heeft dit eenvoudige planetenmodel tot op de dag van vandaag gebruikt om exoplaneten te onderzoeken, planeten die buiten ons zonnestelsel rond een andere ster draaien. “Pas de laatste jaren zijn we ons gaan realiseren dat planeten complexer zijn dan we dachten,” zegt Caroline Dorn, hoogleraar Exoplaneten aan de ETH Zürich.
Met behulp van de WIYN 3,5-meter telescoop van het Amerikaanse National Science Foundation Kitt Peak National Observatory, een programma van NSF NOIRLab, hebben astronomen de extreme baan ontdekt van een exoplaneet die op weg is om een hete Jupiter te worden. Deze exoplaneet volgt niet alleen een van de meest drastisch uitgerekte banen van alle bekende transiterende exoplaneten, maar draait ook achterstevoren om zijn ster, wat inzicht geeft in het mysterie van hoe hete Jupiters evolueren.
Op de winterbijeenkomst van de American Astronomical Society in Texas hebben Amerikaanse astronomen van het California Institute of Technology bekend gemaakt dat ze buiten ons zonnestelsel drie kleine planeten hebben ontdekt die alledrie rond een rode dwerg cirkelen. De drie planeten zijn de kleinste exoplaneten die tot op heden ontdekt werden.
Het heelal
Theorie
Objecten in het heelal
James Webb Space Telescope
Astrofotografie
Ruimtevaart in China
Dit gebeurde vandaag in 1950
Overlijden van de Amerikaanse natuurkundige Karl Guthe Jansky die na zijn studies aan de universiteit van Wisconsin ging werken bij Bell Labs in New Jersey. Hij ontdekte op 26-jarige leeftijd dat een derde vorm van ruis die hij waarnam, werd uitgezonden door het centrum van ons Melkwegstelsel. Hierdoor ontdekte hij dat hemellichamen naast licht ook radiostraling uitzonden. Dankzij deze belangrijke ontdekking was de 'radioastronomie' geboren wat vandaag de dag een zeer belangrijk deelgebied van de astronomie is geowrden. De astronomische eenheid van radio-fluxdichtheid werd naar Jansky genoemd om hem te eren.
Redacteurs gezocht
Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!
Wordt medewerkerSteun Spacepage
Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.