
Onderzoekers die gebruikmaken van de James Webb-ruimtetelescoop hebben het sterkste bewijs tot nu toe gevonden voor een atmosfeer op een rotsachtige planeet buiten ons zonnestelsel, terwijl NASA wereldwijd vooroploopt in het verkennen van het heelal, van de maan tot Mars en verder. Waarnemingen van de ultrahete superaarde TOI-561 b suggereren dat de exoplaneet wordt omgeven door een dikke laag gassen boven een wereldwijde magma-oceaan. De resultaten helpen de ongewoon lage dichtheid van de planeet te verklaren en dagen de heersende opvatting uit dat relatief kleine planeten die zo dicht bij hun sterren staan, geen atmosfeer kunnen behouden.

De James Webb ruimtetelescoop heeft een supernova waargenomen die explodeerde toen het universum nog maar 730 miljoen jaar oud was, de vroegste waarneming van dit type tot nu toe. Dankzij de scherpe nabij-infraroodbeelden van Webb konden astronomen ook het vage gast sterrenstelsel van de supernova lokaliseren. De telescoop maakte deze snelle waarnemingen op 1 juli ter ondersteuning van een internationale groep telescopen die half maart een superheldere lichtflits detecteerde, bekend als een gammastraal uitbarsting. De missies van NASA maken deel uit van een groeiend, wereldwijd netwerk dat let op vluchtige veranderingen in de lucht om mysteries over het functioneren van het heelal op te lossen.

Onderzoekers die gebruikmaken van de James Webb-ruimtetelescoop van NASA/ESA/CSA hebben een actief groeiend superzwaar zwart gat bevestigd in een sterrenstelsel dat slechts 570 miljoen jaar na de oerknal is ontstaan. CANUCS-LRD-z8.6 maakt deel uit van een klasse kleine, zeer verre sterrenstelsels die astronomen voor een raadsel stellen. Het vormt een essentieel stukje van deze puzzel en daagt bestaande theorieën over de vorming van sterrenstelsels en zwarte gaten in het vroege heelal uit. De ontdekking legt een verband tussen vroege zwarte gaten en de lichtgevende quasars die we vandaag de dag waarnemen.

De James Webb-ruimtetelescoop van NASA heeft de eerste directe metingen verricht van de chemische en fysische eigenschappen van een potentiële maanvormende schijf die een grote exoplaneet omringt. De koolstofrijke schijf rond de wereld genaamd CT Cha b, die zich op 625 lichtjaar van de aarde bevindt, is mogelijk een bouwplaats voor manen, hoewel er in de gegevens van Webb geen manen zijn gedetecteerd.

Een nieuw ontdekt ver object dat astronomen ‘The Cliff’ hebben genoemd, zou een raadsel kunnen oplossen dat is ontstaan door enkele van de eerste waarnemingen van het verre heelal met de James Webb ruimtetelescoop, in verband met de ontdekking van een populatie objecten die ‘kleine rode stippen’ worden genoemd. Men dacht dat deze objecten jonge sterrenstelsels waren, maar met een zodanige massa dat dit moeilijk te verklaren was in de huidige modellen van kosmische evolutie. 'The Cliff' heeft geleid tot een voorstel dat dit probleem zou kunnen oplossen: kleine rode stippen zijn geen sterrenstelsels, maar superzware zwarte gaten die zijn ingebed in een dikke gasomhulling. De onderzoekers noemen deze nieuwe klasse objecten ‘zwarte gat-sterren’.

Met behulp van de James Webb-ruimtetelescoop heeft een team onder leiding van het Southwest Research Institute (SwRI) een voorheen onbekende maan ontdekt die rond Uranus draait, waardoor het aantal bekende satellieten van de planeet is uitgebreid tot 29. De ontdekking werd gedaan tijdens een observatie van de ruimtetelescoop op 2 februari 2025.

Astronomen die gebruikmaken van NASA's James Webb-ruimtetelescoop hebben sterk bewijs gevonden van een reusachtige planeet die rond een ster draait in een ster systeem dat het dichtst bij onze eigen zon staat. Op slechts 4 lichtjaar afstand van de aarde is het drievoudige ster systeem Alpha Centauri al lang een aantrekkelijk doelwit in de zoektocht naar werelden buiten ons zonnestelsel.

De James Webb Space Telescope (JWST) heeft het sinds zijn ingebruikname in 2022 mogelijk gemaakt om bekende exoplaneten beter te karakteriseren. Dankzij onderzoek onder leiding van een CNRS-onderzoeker1 van het Observatoire de Paris-PSL dat verbonden is aan de Université Grenoble Alpes, heeft de telescoop onlangs het directe beeld van een voorheen onbekende exoplaneet vastgelegd.

Toen de JWST tot leven kwam en met zijn waarnemingen begon, was een van zijn eerste taken om terug in de tijd te kijken naar het vroege heelal. De assemblage van sterrenstelsels is een van de vier wetenschappelijke hoofdthema's van de ruimtetelescoop en toen het de eerste sterrenstelsels van het heelal observeerde, bracht het een mysterie aan het licht.

We weten dat water in vaste vorm (ijs) voorkomt op manen rond Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus. Telescopen hebben ook bevroren water gezien op dwergplaneten, kometen en andere stukken rots die “rondhangen” in de Kuipergordel aan de rand van ons zonnestelsel. Maar decennialang was het bestaan van waterijs rond andere sterren niet bevestigd. De James Webb ruimtetelescoop heeft daar ondubbelzinnig verandering in gebracht: Gegevens van zijn NIRSpec (Near-Infrared Spectrograph) bevestigden de aanwezigheid van waterijs in een stoffige puinschijf rond een ster die bekend staat als HD 181327. Waterijs heeft een grote invloed op de vorming van reuzenplaneten en kan ook door kometen worden afgeleverd aan volledig gevormde rotsachtige planeten. Nu onderzoekers met Webb waterijs hebben gedetecteerd, hebben ze voor alle onderzoekers de deur geopend om te bestuderen hoe deze processen zich op nieuwe manieren afspelen, in vele andere planetenstelsels.

Een Amerikaanse Delta raket brengt vanop de Cape Canaveral lanceerbasis de Pioneer 8 satelliet in de ruimte voor onderzoek van de zonnewind, het magnetische gebied van de zon en de kosmische straling. NASA legde op 22 augustus 1996 voor het laatste contact met deze 146 kilogram zware satelliet. Foto: NASA
Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!
Wordt medewerkerDeze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.