Het Amerikaanse ruimtevaartbedrijf SpaceX gaat in juni 2024 de Amerikaanse satelliet GOES-U in de ruimte brengen. Deze vijf ton zware satelliet zal vanop het Kennedy Space Center in de ruimte gebracht worden door een krachtige Falcon Heavy raket. Met deze nieuwste weer- en milieusatelliet wil het Amerikaanse National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) onder andere extreme weerfenomenen bestuderen alsook het ruimteweer monitoren.
Wat is GOES-U?
NOAA's GOES-U is de vierde en laatste satelliet in de Geostationary Operational Environmental Satellites (GOES) - R-serie, het meest geavanceerde systeem voor weerobservatie en milieumonitoring van het westelijk halfrond. De GOES-R-serie biedt geavanceerde beelden en atmosferische metingen, real-time kartering van bliksemactiviteit en monitoring van ruimteweer. GOES-U zal GOES-19 gaan heten nadat het in een geostationaire baan om de aarde is gebracht. Na een succesvolle controle van de instrumenten en systemen is NOAA van plan om GOES-19 in gebruik te nemen en GOES-16 te vervangen als GOES East. GOES-19 zal samenwerken met GOES-18, NOAA's GOES West-satelliet. Samen houden GOES East en GOES West toezicht op meer dan de helft van de wereld - van de westkust van Afrika tot Nieuw-Zeeland.
Monitoren van weer- en milieuverschijnselen op aarde
De Advanced Baseline Imager (ABI) is het belangrijkste instrument op de satellieten van de GOES-R-serie voor het maken van beelden van het weer, de oceaan en het milieu op aarde. Voorspellers gebruiken ABI-gegevens voor een groot aantal toepassingen met betrekking tot zwaar weer, orkanen, luchtvaart, natuurrampen, de atmosfeer, oceaan en cryosfeer. De Geostationary Lightning Mapper (GLM) is de eerste operationele bliksemmonitor die in een geostationaire baan vliegt. Zware onweersbuien in ontwikkeling vertonen vaak een aanzienlijke toename in bliksemactiviteit en GLM-gegevens kunnen voorspellers helpen zich te concentreren op de initiële ontwikkeling van onweersbuien en het intensiveren van zware onweersbuien voordat ze schadelijke wind, hagel of zelfs tornado's produceren.
Monitoring van de zon en ruimteweer
GOES-U bevat een reeks instrumenten die de detectie van naderend ruimteweer verbeteren. De Solar Ultraviolet Imager (SUVI) en Extreme Ultraviolet and X-ray Irradiance Sensors (EXIS) maken beelden van de zon en detecteren zonnevlammen. De Compact Coronagraph-1 (CCOR-1) brengt de corona van de zon (buitenste laag van de atmosfeer van de zon) in beeld om coronale massa-ejecties (CME's) te detecteren en te karakteriseren. CCOR-1 is een nieuw instrument voor GOES-U en maakt deel uit van NOAA's Space Weather Follow On missie. De Space Environment In-Situ Suite (SEISS) en Magnetometer monitoren respectievelijk energetische deeltjes en de magnetische veldvariaties die geassocieerd worden met ruimteweer. Samen dragen waarnemingen van deze instrumenten bij aan ruimteweervoorspellingen en vroegtijdige waarschuwing voor storingen in elektriciteitsvoorzieningen en communicatie- en navigatiesystemen en stralingsschade aan satellieten in een baan om de aarde.
Wat gaat men met de GOES-U data allemaal doen?
GOES-U zal cruciale atmosferische, hydrologische, oceanische, klimatologische, zonne- en ruimtegegevens leveren voor geavanceerde detectie en monitoring van milieuverschijnselen die een bedreiging vormen voor de veiligheid en het welzijn van iedereen op het westelijk halfrond.
- Monitoring van atmosferische riviergebeurtenissen die overstromingen en modderstromen kunnen veroorzaken
- Monitoring van rook, stof en aërosolen
- Gegevens voor luchtkwaliteitswaarschuwingen en -waarschuwingen
- Gegevens voor routeplanning in de luchtvaart en vermindering van weersgerelateerde vluchtvertragingen
- Detectie van vulkaanuitbarstingen en monitoring van as en zwaveldioxide
- Detectie van zware regenval en risico's op overstromingen
- Gegevens over de temperatuur van het zeeoppervlak voor het monitoren van de visserij en het zeeleven
- Monitoring van vegetatieve gezondheid
- Gegevens voor langetermijnstudies naar klimaatvariabiliteit
- Detectie van meteoren die de atmosfeer van de aarde binnenkomen
- Detectie van coronale gaten, zonnevlammen en coronale massa ejectie brongebieden
- Karakterisering van grootte, snelheid, dichtheid en richting van coronale massa-ejecties
- Waarschuwing voor ruimteweerrisico's die verantwoordelijk zijn voor communicatie- en navigatiestoringen en stroomuitval
- Monitoring van energetische deeltjes die verantwoordelijk zijn voor stralingsgevaar
- Voorspellingen orkaanbaan en -intensiteit
- Vroegtijdige waarschuwing voor zware stormen en tornado's
- Detectie, monitoring en schatting van branden
- Identificatie van blikseminslagen die het meest waarschijnlijk brand veroorzaken
- Detectie van lage wolken en mist
Foto: Lockheed Martin
