In de afgelopen weken hebben verwoestende bosbranden zich verspreid in Griekenland, Italië, Spanje, Portugal, Algerije, Tunesië en Canada, met menselijke slachtoffers en enorme milieu- en economische schade tot gevolg. Hoewel bosbranden een natuurlijk onderdeel zijn van veel ecosystemen, hebben wetenschappers gewaarschuwd dat ze steeds vaker voorkomen en op steeds grotere schaal voorkomen. Daarom is er nu een verbeterde versie van ESA's Wereldbrandatlas beschikbaar met een gedetailleerde analyse van bosbranden over de hele wereld.
Stijgende temperaturen en de toegenomen frequentie van extreme weersomstandigheden hebben geleid tot een toename van het aantal bosbranden die in hoog tempo grote delen van de vegetatie en beboste gebieden verwoesten. Landen als Griekenland en Italië hebben de verwoestende gevolgen van grootschalige bosbranden al ervaren. Het European Forest Fire Information System (EFFIS) heeft gemeld dat op 29 juli 2023 in de hele Europese Unie alleen al dit jaar meer dan 234 516 hectare land in vlammen is opgegaan. De situatie vraagt om dringende aandacht en effectieve maatregelen om het groeiende gevaar van deze bosbranden te bestrijden. In het licht van de ernstige bosbranden heeft ESA haar Wereldbrandatlas heropend, die inzicht biedt in de verspreiding van individuele branden op zowel nationale als wereldwijde schaal.
Via het interactieve dashboard kunnen gebruikers de frequentie van branden tussen landen vergelijken en de ontwikkeling van branden in de tijd analyseren. De atlas werd oorspronkelijk geopend in 2019, waar het zowel Europese burgerbeschermingsorganisaties als brandweerlieden ondersteunde. Het dashboard maakt gebruik van nachtelijke gegevens van de Sea and Land Surface Temperature Radiometer (SLSTR) aan boord van de Copernicus Sentinel-3A satelliet. De sensor werkt als een thermometer in de lucht en meet thermische infraroodstraling om de temperatuur van de landoppervlakken op aarde te bepalen.
Zelfs als de atlas niet alle branden kan detecteren vanwege beperkingen van satellietpassages en bewolking, is hij statistisch representatief van maand tot maand en van jaar tot jaar. Gegevens van de Copernicus Sentinel-3B satelliet zullen in december 2023 worden toegevoegd. Over de afgelopen zeven jaar laten de gegevens van de Wereldbrandatlas een aanzienlijk aantal gedetecteerde branden zien in Portugal, Italië, Griekenland, Frankrijk en Spanje, met het hoogste aantal branden in Portugal in augustus 2016 en oktober 2017.
Uit de gegevens blijkt ook dat Canada in de eerste zeven maanden van 2023 11 598 branden heeft gekend. Dit is een stijging van 705% ten opzichte van het gemiddelde aantal branden dat in dezelfde periode (van 1 januari tot 31 juli) van de voorgaande zes jaar (van 2017 tot 2022) is vastgesteld. Canada vecht momenteel tegen het ergste bosbrandenseizoen ooit, met meer dan 10 miljoen hectare verbrand land, waarvan wordt gezegd dat het in de komende weken zal toenemen. Olivier Arino van de ESA zei: "De herlancering van de Wereldbrandatlas biedt overheden, onderzoekers en organisaties een waardevolle kans om hun inzicht in bosbranden wereldwijd te vergroten. Door gebruik te maken van deze uitgebreide bron kunnen ze effectievere strategieën ontwikkelen voor brandpreventie en -beheer op wereldwijde schaal. "De voortdurende inzet van ESA, Copernicus en de EU om deze waardevolle bron voortdurend beschikbaar te stellen, versterkt het belang van het gebruik van ruimtetechnologie om kritieke milieu-uitdagingen aan te pakken."
Bron: ESA