Ruimtewandeling
Foto: NASA

In ruimtevaartkringen spreekt men niet van een ruimtewandeling maar van een 'Extra-vehicular activity' (EVA). Deze activiteit vindt plaats in een baan om de Aarde (of daarbuiten) en buiten de ruimtecapsule of een ruimtestation. De handelingen tijdens een EVA zien er meestal zeer vredig uit maar behoren tot de meest avontuurlijke en gevaarlijkste taken die een ruimtevaarder ooit moet uitvoeren aangezien de astronaut of kosmonaut enkel maar een ruimtepak aanheeft dat hem moet beschermen tegen ondermeer alle vijandige stralingen uit de kosmos of de impact van een klein stukje ruimteafval. Desondanks de vele risico's die gepaard gaan met een EVA zijn dee niet meer weg te denken uit de ruimtevaart en hebben ze een zeer belangrijke rol gespeeld in de bouw van het internationale ruimtestation ISS.

Wanneer een astronaut in het verleden een ruimtewandeling maakte uit het Amerikaanse ruimteveer of vandaag de dag uit het internationale ruimtestation ISS zal deze zich meestal op een hoogte van ongeveer 300 kilometer boven de Aarde bevinden en zich verplaatsen met een snelheid van 7,7 kilometer per seconde (10 maal zo snel als een kogel). Een ander groot probleem van zogenaamde EVA’s bevindt zich niet in de ruimte maar op Aarde. Doordat de omstandigheden van een EVA op Aarde zeer moeilijk na te bootsen zijn maar hiervoor maakt men gebruik van reusachtige zwembaden waarin zich modellen van het ruimteveer en ruimtestation in bevinden en waar de ruimtevaarder maanden lang wordt in opgeleid om ondermeer te leren omgaan met zijn ruimtepak en de omstandigheden.

EVA EVA
De eerste Russische en de eerste Amerikaanse ruimtewandeling - Foto's: Roscosmos/NASA
 
In het verleden waren ruimtevaarders die EVA’s of ruimtewandelingen uitvoerden afhankelijk van hun ruimtecapsule doordat beide verbonden waren met elkaar door middel van een slang waardoor zuurstof en andere levensmiddelen heen liepen. Dergelijke ruimtewandelingen kregen de naam 'tethered spacewalk'. Tijdens missies met het Amerikaanse ruimteveer werden ook ruimtewandelingen gemaakt met behulp van een 'Manned Maneuvering Unit' dat gemonteerd werd op de rug van de astronaut en waarmee de ruimtevaarder zich autonoom kon bewegen van en naar het ruimteveer. Vandaag de dag worden deze MMU’s niet meer gebruikt. Momenteel beschikken de Amerikaanse ruimtevaarders over een 'Extravehicular Mobility Unit' dat net als de MMU gemonteerd wordt op de rug van het ruimtepak en de ruimtevaarder voorziet van zuurstof, water, elektriciteit en zelfs de temperatuur van het ruimtepak controleert. Momenteel kan een EMU ongeveer 8,5 uur lang de ruimtevaarder voorzien van levensmiddelen en communicatie waarna deze verplicht is zich terug te begeven naar het ruimtestation. Elke EMU heeft ook voor 30 minuten aan reserve die kan gebruikt worden in geval van een noodsituatie.
 
EVA
Een ruimtewandeling met de Manned Maneuvering Unit - Foto: NASA

De Verenigde Staten zijn tot op heden nog steeds het enigste land dat ooit mensen naar het oppervlak van onze Maan heeft gebracht. Alles samen hebben twaalf Amerikanen op de Maan gewandeld. Tijdens deze maanmissies beschikten de astronauten over het Amerikaanse Apollo A7L ruimtepak waarmee ze zich buiten de Maanlander konden begeven. Dankzij dit speciale ruimtepak werden ze eveneens voorzien van levensmiddelen, elektriciteit en communicatie tijdens hun verkenning van het Maanoppervlak. De langste EVA op de Maan duurde maar liefst 7 uur en 36 minuten en werd uitgevoerd door de Apollo 17 bemanning. Tot op heden zijn nog nooit ernstige ongevallen of incidenten gebeurd tijdens ruimtewandelingen. Ruimtevaartorganisaties als NASA en ESA investeren dan ook zeer veel geld in onderzoek of het mogelijk is om meer handelingen in de ruimte uit te voeren met behulp van robots. Van de meer dan 440 mensen die ooit de ruimte in gingen, hebben meer dan 150 ruimtevaarders ooit een EVA gemaakt en slechts 9 van deze groep waren vrouwen.

EVA hoogtepunten:

  • De eerste EVA werd uitgevoerd door de Rus Aleksei Leonov op 18 maart 1965 tijdens zijn Voskhod 2 ruimtemissie.
  • Op 3 juni 1965 maakte de Amerikaan Edward White als eerste Amerikaan een ruimtewandeling tijdens de Gemini 4 ruimtemissie.
  • De eerste vrouwelijke EVA werd uitgevoerd door de Russische Svetlana Savitskaya op 25 juli 1984 tijdens een missie in het Saljoet 7 ruimtestation.
  • De langste EVA tot op heden duurde maar liefst 8 uur en 56 minuten en werd uitgevoerd door de Amerikaanse astronaute Susan Helms op 11 maart 2001.
  • De Rus Anatoly Solovyev heeft nog steeds het record op zijn naam staan van meest gemaakte EVA’s door één persoon en heeft in heel zijn carrière maar liefst 16 ruimtewandelingen gemaakt waarbij hij in totaal 77 uur en 41 minuten buiten het ruimtestation of de ruimtecapsule doorbracht.
  • De eerste Europeaan die een EVA maakte was de Fransman Jean-Loup Chrétien tijdens zijn drie weken lange verblijf in het Russische ruimtestation Mir.
  • De Amerikaan Michael Lopez-Alegria heeft het record op zijn naam staan van meest Amerikaanse ruimtewandelingen en tijdens zijn tien ruimtewandelingen verbleef de man 67 uur en 40 minuten buiten het ruimtestation of ruimteveer.
  • In totaal gebruikten zes Amerikaanse astronauten de Manned Maneuvering Unit (MMU) om zich te kunnen verplaatsen buiten het ruimteveer maar na het ongeval de Challenger in 1986 werden deze nooit meer gebruikt.

Infografieken EVA

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.

Dit gebeurde vandaag in 2008

Het gebeurde toen

In de stad Colombo, Sri Lanka, overlijdt Sir Arthur Charles Clarke. Hij schreef het boek 2001: A Space Odyssey en bedacht in 1945 het principe van de geostationaire communicatiesatelliet. Deze bijzondere baan om onze planeet is ook bekend als de 'Clarke Orbit'. Zijn bekendste boek, 2001: A Space Odyssey, werd in 1968 verfilmd en wordt beschouwd als een mijlpaal in de filmgeschiedenis. Clarke deed op de Amerikaanse televisie samen met Walter Cronkite ook verslag van de Apollo-maanexpedities en werd in 2000 door de Britse koningin geridderd voor zijn verdiensten.

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

23%

Sociale netwerken