Nevels en sterrenstelsels behoren tot de meest spectaculaire objecten uit de astronomie vanwege hun enorme afmetingen, kleuren en verschillende vormen. Bij de nevels bestaan verschillende soorten, naargelang hun vorm. De meest fascinerende zijn wellicht de planetaire nevels. Deze ringvormige objecten zijn weggeblazen resten van stervende sterren en zijn eigenlijk de kleine broertjes van supernova's. Net als bij deze supernova's ontstaan planetaire nevels door het sterven van een ster.
Een nevel is een interstellaire wolk van gas, stof en plasma. Oorspronkelijk was de naam "nevel" de definitie voor elk verafgelegen object, inclusief sterrenstelsels, verder dan onze Melkweg. Vandaag de dag vindt men nog voorbeelden van deze term terug bij het Andromeda sterrenstelsel dat soms de naam Andromedanevel krijgt.
Een emissienevel is een wolk van geïoniseerd gas (zoals een plasma) dat licht uitstraalt in diverse kleuren. De bron van deze ionisatie zijn hoog-energetische fotonen die door een nabije hete ster worden uitgestraald. Onder de verschillende soorten emissienevels bevinden zich de H II regio's waarin stervorming plaatsvindt en jonge massieve sterren er de bron zijn van de ioniserende fotonen.
In de astronomie zijn reflectienevels wolken van stof die door licht van een nabije sterren oplichten. Deze sterren zijn niet heet genoeg om ionisatie te veroorzaken in het gas van de nevel zoals in emissienevels maar zijn helder genoeg om het licht te verspreiden en het stof zichtbaar te maken. Het frequentiespectrum dat door reflectienevels wordt verkregen, is gelijkaardig aan dat van verlichte sterren.
Een donkere nevel is een soort van interstellaire wolk die een erg grote dichtheid heeft zodat deze het licht verduistert van de achterliggende emissie- of reflectienevel (zoals de paardekopnevel). Deze nevels kunnen zelfs de achtergrondsterren verduisteren (zoals de Kolenzaknevel). De verduistering van het licht wordt veroorzaakt door interstellaire stofdeeltjes die zich in het koudste en dichtste gedeeltes bevinden van grote moleculaire wolken.
Een supernovarestant (SNR) is een structuur die veroorzaakt wordt door een gigantische explosie van een ster tijdens een supernova. Een supernovarestant is gebonden door een uitzettende schokgolf en bestaat uit uitgeworpen materiaal dat uitzet door de explosie. Een novarestant bestaat uit materiaal dat achtergelaten wordt door een gigantische explosie van een ster in een nova.
Een bolwolk is een donkere wolk met een hoge dichtheid van gas en stof waarin soms stervorming plaatsvindt. Bolwolken worden gevonden in H II rehio's en hebben een typische massa van ongeveer 10 tot 50 zonnemassa's binnen een gebied van een lichtjaar breed. Ze bevatten moleculaire waterstof (H2), koolstofoxyden en helium en ongeveer 1% van de massa aan silicaatstof.
Een H I gebied is een interstellaire wolk die bestaat uit neutrale waterstofatomen (H1). Deze gebieden worden niet opgelicht door omliggende sterren maar zijn toch detecteerbaar omdat moleculen in deze gebieden kleine hoeveelheden straling in het 21cm gebied van het radiospectrum uitzenden, zelfs op lage temperaturen.
Een H II gebied is een wolk van gloeiend gas en plasma van soms wel meer dan 100 lichtjaar breed, waarin sterren geboren worden. Jonge, hete, blauwe sterren die zich vormden uit het gas zenden overvloedige hoeveelheden ultraviolet licht uit die de omliggende nevel ioniseert. H II gebieden produceren duizenden sterren in een periode van verschillende miljoenen jaren.
Herbig-Haro objecten zijn kleine nevelachtige flarden die verbonden zijn met nieuw geboren sterren en worden gevormd wanneer gas dat uitgestoten wordt door de jonge sterren, botst met wolken van gas en stof bij een snelheid van meerdere honderden kilometer per seconde. Herbig-Haro objecten zijn alomtegenwoordig in stervormingsgebieden en worden vaak gezien rond één enkele ster, uitgelijnd met de rotatie-as.
De Moon Impact Probe, een onderdeel van de Indiase ruimtesonde Chandrayaan-1, slaat zoals voorzien in op het zuidpoolgebied van het Maanoppervlak. Dit kleine tuigje heeft een gewicht van 150 kilogram en werd uitgerust met drie wetenschappelijke instrumenten. Op 25 september 2009 maakt de Indiase ruimtevaartorganisatie ISRO bekend dat de Moon Impact Probe net voor zijn inslag water heeft ontdekt in het oppervlak van de Maan. Foto: ISRO
Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!
Wordt medewerkerDeze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.