Een innovatief telescoop ontwerp is succesvol gebleken voor het overdag bekijken van de sterrenhemel en opent nieuwe deuren voor ononderbroken observaties van de kosmos. Astronomen van de Macquarie University in Australië hebben een nieuwe techniek ontwikkeld met behulp van lichtfilters op de Huntsman Telescope met meerdere lenzen van de school. De telescoop is oorspronkelijk ontworpen voor ultragevoelige nachtelijke hemelobservaties, maar heeft aangetoond dat hij in staat is om sterren, satellieten en andere doelen op klaarlichte dag nauwkeurig te meten.
"Mensen hebben eeuwenlang geprobeerd om overdag sterren en satellieten in optische golflengten te observeren, maar dat was erg moeilijk", zei Sarah Caddy, die hielp bij het ontwerp en de bouw van de Huntsman Telescope, in een verklaring van de universiteit. "Onze tests laten zien dat de Huntsman opmerkelijke resultaten kan behalen bij daglicht." De Huntsman Telescope, die zich bevindt in het Siding Springs Observatory in de New South Wales stad Coonabarabran, combineert een astronomiecamera en astromechanische scherpstelapparatuur met een unieke serie van 10 zeer gevoelige 400mm Canon lenzen. De lenzen zijn zo georiënteerd dat ze parallel werken om hetzelfde gebied aan de hemel in de gaten te houden en duizenden beelden met korte belichting per seconde vast te leggen, die vervolgens worden verwerkt door een aangesloten camera, aldus de verklaring.
Over het algemeen worden zwakke planeten, sterren en sterrenstelsels overstemd door zonlicht, waardoor observatoria op aarde beperkt zijn tot nachtelijke waarnemingen. Maar door speciale breedbandfilters te gebruiken in de Huntsman Telescope, konden de astronomen het meeste daglicht tegenhouden en toch specifieke golflengtes van hemellichamen doorlaten. De onderzoekers hebben hun filtermethode maandenlang getest op een mini-Huntsman single-lens pathfinder telescoop om optimale belichtingstijden, observatietijdstippen en het nauwkeurig volgen van doelen door atmosferische turbulentie te bestuderen.
Een van de doelen van de onderzoekers was de rode superreus Betelgeuze, die zich op ongeveer 650 lichtjaar van de aarde bevindt. Deze ster staat de laatste tijd in het middelpunt van de belangstelling sinds hij in 2019 een plotselinge verandering in helderheid vertoonde. Deze activiteit, waarvan wordt aangenomen dat het het resultaat is van een massa-uitstoot van materiaal in de ruimte die een stofwolk vormde die het licht van de ster tijdelijk verduisterde, suggereert dat de ster zich klaarmaakt om te exploderen in een supernova.
"Deze doorbraak maakt de weg vrij voor ononderbroken langetermijnstudies van sterren zoals Betelgeuse, die krachtige uitbarstingen ondergaan aan het einde van hun leven, waarbij enorme hoeveelheden stellair materiaal worden uitgestoten in de laatste fasen van de kosmische cyclus van wedergeboorte," zei Lee Spitler, co-auteur van het recente onderzoek en universitair hoofddocent aan de Macquarie University, in de verklaring. "Astronomen vinden het geweldig als sterren in de Melkweg een supernova worden, omdat het ons veel kan vertellen over hoe elementen in het heelal ontstaan." Waarnemingen overdag maken het ook mogelijk om satellieten, ruimtepuin en andere kunstmatige objecten die rond de aarde draaien continu in de gaten te houden en om mogelijk schadelijke botsingen te helpen voorkomen.
"Met ongeveer 10.000 actieve satellieten die al rond de aarde cirkelen en plannen om nog eens 50.000 satellieten in een lage baan om de aarde te lanceren in het komende decennium, is er een duidelijke behoefte aan speciale dag- en nacht telescoopnetwerken om voortdurend satellieten te detecteren en te volgen," aldus Caddy, hoofdauteur van het recente onderzoek waarbij Huntsman werd gebruikt voor dagwaarnemingen. "Astronomie overdag is een opwindend gebied en met de vooruitgang in camerasensoren, filters en andere technologieën zagen we dramatische verbeteringen in de gevoeligheid en precisie die haalbaar zijn onder heldere hemelomstandigheden."
Bron: Space.com