Een kleine satelliet met de omvang van een schoendoos zal in de nabije toekomst naar de Maan gestuurd worden om het aanwezige bevroren water in het oppervlak van onze trouwe buur in kaart te brengen. Deze bijzondere satelliet wordt ontwikkeld en gebouwd door onderzoekers en studenten van de Arizona State University en zal door NASA's Space Launch System naar de Maan worden gebracht.
De missie kreeg de naam Lunar Polar Hydrogen Mapper, kortweg ‘LunaH-Map’, en werd geselecteerd door de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA om samen met enkele andere kleine ruimtesondes naar de Maan te reizen tijdens de Exploration Mission 1 missie in 2018. Dit is de eerste missie van NASA’s Space Launch System (SLS) dat ’s werelds krachtigste draagraket moet worden. Met het Space Launch System wil NASA ook astronauten naar de Maan brengen aan boord van de nieuwe Orion ruimtecapsule. LunaH-Map is een zogeheten ‘cubesat’ die 30 centimeter lang is en niet meer weegt dan vijf kilogram. De satelliet zelf zal gebouwd worden door de Arizona State University. Cubesats zijn zeer kleine satellietjes die de vorm van een kubus hebben en exact 10 x 10 x 10 centimeter groot zijn. Deze 'nanosatellieten' wegen niet meer dan 1,3 kilogram en bestaan vaak uit onderdelen die in de handel vrij te verkrijgen zijn waardoor ze zeer goedkoop zijn. De standaard van 10 x 10 x 10 centimeter wordt bij cubesats aangeduid als 1 Unit (U). Cubesats kunnen ook bestaan uit meerdere units die aan elkaar bevestigd worden. Zo is LunaH-Map een 3U cubesat (3 units). Tot op heden worden cubesats, die ook ‘nanosatellieten’ worden genoemd, vooral gebouwd en gebruikt door studenten van universiteiten of bedrijven voor het testen van nieuwe technologieën, het vergaren van kennis op vlak van ruimtevaarttechnologie en aardobservatie. Verwacht wordt dat cubesats de volgende jaren ook steeds vaker gaan gebruikt worden voor interplanetaire ruimtemissies. De Arizona State University is één van de zeven instellingen in de Verenigde Staten die cubesats ontwikkelen voor interplanetaire ruimtemissies.
De missie waarvoor LunaH-Map wordt ontwikkeld, is gericht op de zuidpool van de Maan. Eenmaal aangekomen bij de Maan zal LunaH-Map een zestig dagen durende missie uitvoeren waarbij men ongeveer 141 maal in een lage baan om de Maan wil cirkelen. Uit gegevens van eerdere missies is gebleken dat de diepe kraters op de zuidpool van de Maan permanent in de schaduw liggen waardoor het in deze gebieden heel koud is. Doorheen miljoenen jaren heeft zich in deze gebieden ijs verzameld dat mogelijks afkomstig is van kometen of van de inwerking van de zonnewind op het maangesteente. Tot op heden is er echter nog niet veel geweten over de hoeveelheden ijs in deze diepe kraters en daar moet de kleine LunaH-Map verandering in brengen. Zo moet deze cubesat de aanwezige voorraad bevroren water zeer gedetailleerd in kaart brengen. Deze gegevens kunnen een zeer belangrijke rol spelen bij toekomstige bemande ruimtemissies naar de Maan aangezien dit waterijs kan gebruikt worden voor het maken van brandstof en drinkbaar water. Het belangrijkste instrument aan boord van LunaH-Map is een neutronendetector die werd ontwikkeld om de aanwezigheid van waterstof te detecteren door de energie van neutronen te meten die in contact zijn gekomen met de bovenste laag van het Maanoppervlak.
