De enorme BlueWalker 3 communicatiesatelliet is momenteel een van de helderste objecten aan de nachtelijke hemel geworden, zo blijkt uit nieuw onderzoek dat vandaag is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature. Hoewel BlueWalker 3 baanbrekend is vanwege zijn vermogen om gewone smartphones in satelliettelefoons te veranderen, kan het ook een nieuwe generatie satellieten inluiden die veel meer lichtvervuiling veroorzaken dan hun oudere, kleinere voorgangers. Snel groeiende megaconstellaties van internetsatellieten zoals Starlink verstoren nu al de waarnemingen van astronomen en men vreest dan ook dat dit nog maar het topje van de ijsberg is.
"Laten we het nu in de kiem smoren voordat het een probleem wordt. Als het een probleem wordt, dan zal het de nachtelijke hemel compleet veranderen," zegt Jeremy Tregloan-Reed, een van de auteurs van het nieuwe Nature-artikel en een astronoom en assistent-professor aan de Universidad de Atacama in Chili. BlueWalker 3 is volgens het nieuwe onderzoek ongeveer net zo helder als de achtste helderste ster die vanaf de aarde zichtbaar is, Procyon. Alleen de maan, Jupiter, Venus en zeven sterren aan onze nachthemel zijn helderder dan BlueWalker 3. Dat is gebaseerd op waarnemingen van professionele en amateur-astronomen uit Chili, de VS, Mexico, Nieuw-Zeeland, Nederland en Marokko.
Meestal is het zo dat hoe groter de satelliet is, hoe helderder hij is omdat er meer oppervlak is om licht te weerkaatsen. BlueWalker 3 is verreweg de helderste satelliet aan de hemel vanwege zijn grootte, met een oppervlakte van 64 vierkante meter. Het is de grootste commerciële communicatiesatelliet in een baan om de aarde, maar misschien niet voor lang omdat het slechts een prototype is voor een constellatie van nog grotere satellieten die worden ontwikkeld door AST SpaceMobile en worden gesteund door AT&T. AST SpaceMobile zegt dat het in de nabije toekomst ongeveer 90 BlueWalkers in de ruimte wil zien rondzwerven om wat experts een "satellietconstellatie" noemen te maken, hoewel een AST-woordvoerder aan Space.com vertelde dat, in tegenstelling tot andere dergelijke constellaties, naar verwachting duizenden satellieten nodig zullen zijn om hun dekkingsdoelen te bereiken.
Satellietsporen kunnen belangrijke telescopische waarnemingen verstoren. Heldere, sterachtige objecten die langs de hemel vliegen maken het moeilijker om de sterrenbeelden aan te wijzen, zegt Tregloan-Reed. Het verhoogt ook de achtergrondgloed van de hemel, waardoor het veel moeilijker wordt om nevels, stofwolken en fijnere details aan de nachtelijke hemel te zien. Een heldere nachtelijke hemel levert problemen op voor dieren in het wild, zoals vogels die navigeren op basis van sterrenlicht. En door de geschiedenis heen heeft ons zicht op de sterren ook een onschatbare culturele en spirituele waarde gehad. Maar nu de lichtvervuiling zo snel toeneemt als nu, kan een kind dat wordt geboren op een plek waar 's nachts 250 sterren zichtbaar zijn er op 18-jarige leeftijd misschien nog maar 100 zien, zo bleek uit eerder onderzoek.
Eerder dit jaar was BlueWalker 3 de eerste satelliet die met succes een audiogesprek tussen twee onaangepaste smartphones kon voeren zonder dat daarvoor mobiele zendmasten nodig waren. Tregloan-Reed, die in een landelijk deel van Chili werkt, zegt dat hij de positieve impact begrijpt die futuristische satellieten zoals BlueWalker 3 kunnen hebben op het verbeteren van internettoegang en communicatie voor vele delen van de wereld die daar nu mee worstelen. Hij hoopt dat zijn werk de industrie en consumenten zal stimuleren om technologieën te ondersteunen die lichtvervuiling minimaliseren.
Bedrijven zouden bijvoorbeeld hun ontwerpen kunnen aanpassen om minder licht te weerkaatsen. En in de toekomst zouden regelgevende instanties een beoordeling van de impact van een satelliet op de nachtelijke hemel kunnen eisen als onderdeel van het autorisatieproces voor de lancering.
Bron: The Verge/Space.com