Een typisch voorbeeld van een spiegelkijker of een 'reflector' telescoop
Foto: Meade

Telescopen zijn een onmisbaar instrument in de sterrenkunde. Dankzij de komst en de evolutie van de telescoop kreeg de mens een duidelijk beeld over zijn plaats in het heelal en kon iedereen aan sterrenkunde doen. In dit artikel gaan we kort in op wat telescopen precies zijn. Dit artikel is dan ook bedoeld voor de beginnende waarnemer die vertrouwd wil raken met telescopen bestemd voor amateur-astronomen.

Definitie

Een telescoop, ook wel 'sterrenkijker' genoemd, is een optisch instrument waarmee verre voorwerpen of objecten sterk kunnen vergroot worden. Terwijl een verrekijker gemaakt is om voorwerpen op relatief korte afstand uit te vergroten, wordt een telescoop vooral gebruikt voor sterrenkundige doeleinden. Hiermee worden dan ook objecten waargenomen die zich op een grote afstand van de Aarde bevinden.

1. Soorten telescopen

a) Refractor telescoop

Bij deze telescoop wordt een lens als objectief gebruikt waarmee de binnenkomende lichtstralen gebroken worden om het beeld te vormen. Een refractor telescoop heeft een gesloten buis. Daardoor kunnen er zich geen luchttroebelingen voordoen tussen objectief en oculair.

Refractortelescopen

Refractortelescoop

b) Reflector telescoop

Bij de reflector telescoop wordt een spiegel als objectief gebruikt waarmee de lichtstralen weerkaatst of gereflecteerd worden om het beeld te vormen. Het beeld wordt in de buis opgevangen door een vangspiegel die het beeld buiten de buis weerkaatst. Deze vangspiegel, die zich midden in de invallende stralenbundel bevindt, zal iets van de lichtsterkte wegnemen en ook het beeldcontrast wordt verminderd. Deze telescoop heeft echter geen kleurfouten.

Reflectortelescopen

Reflectortelescoop

c) Catadioptische telescopen

Catadioptische telescopen gebruiken zowel lenzen als spiegels. Het woord klinkt misschien vreemd maar als we het type Schmidt-Cassegrain vermelden gaat er bij velen wel een belletje rinkelen. Dit type kwam in de jaren '70 op de markt en vond snel zijn plaats tussen de reflectors en refractors die al veel langer bestonden.

Schmidt-Cassegrain

Schmidt-Cassegrain

2. Objectief - oculair

Objectief: is het lenzensysteem dat op het object gericht is en waardoor het licht in de kijker komt
Oculair: is het lenzensysteem dat op het oog gericht is

Opmerking: een sterrenkijker geeft een omgekeerd beeld!

3. Vergroting

Je kan de vergroting uitrekenen door de brandpuntsafstand van het objectief te delen door de brandpuntsafstand van het oculair

4. Lichtsterke en lichtzwakke telescopen

Wat je kan waarnemen aan de sterrenhemel, is afhankelijk van:

  • De hoeveelheid licht die het objectief opvangt, de diameter van het objectief.
  • Brandpuntsafstand van het objectief.

5. Magnitude

De sterren hebben een bepaalde helderheid. Ze worden ingedeeld in helderheidsgroepen. De helderste sterren hebben magnitude 0. Sterren die 2,5 maal zwakker zijn hebben magnitude 1. Sterren die nog eens 2,5 maal zwakker zijn hebben magnitude 2. Sterren die nog eens 2,5 maal zwakker zijn hebben magnitude 3. De magnitude-indeling loopt van -26 tot +24 (de zon is -26, volle maan is -13 en de poolster +2).

6. Monteringen

De montering van de telescoop is zeer belangrijk. De meest gebruikte is een azimuthale montering. Deze is draaibaar in 2 richtingen (horizontaal en in de hoogte). Je hebt ook nog een equatoriale montering. Deze wordt het meest gebruikt om de sterren goed te kunnen volgen.

Sander

Vancanneyt Sander

Oprichter & beheerder van Spacepage & Poollicht.beSterrenkunde en ruimteweer redacteur.

Dit gebeurde vandaag in 1959

Het gebeurde toen

Lancering van de Amerikaanse ruimtesonde Explorer 7 voor onderzoek naar kosmische straling en straling afkomstig van de Zon. Daarnaast werd er met deze satelliet ook onderzoek verricht naar micrometeorieten. Deze kleine satelliet werd met behulp van een Juno-2 raket vanop de Cape Canaveral lanceerbasis in de ruimte gebracht en leverde tot augustus 1961 bruikbare data. Foto: NASA

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

100%

Sociale netwerken