Het geluid van poollicht

Sinds het begin dat er poollicht werd gezien op Aarde zijn er mensen die ook een geluid horen wanneer ze het prachtige fenomeen aanschouwen. Tot op heden weet echter niemand waar deze geluiden vandaan komen. Kan poollicht geluid maken dat aan de grond hoorbaar is? Er is nog steeds geen aanvaardbare theorie dat het geknetter en sissende geluid dat soms wordt gehoord tijdens poollicht verklaard.

Eigenschappen van de geluiden

Er zijn geen opnames van de geluiden terug te vinden dus aan de hand van getuigenissen kunnen we onderstaande omschrijvingen van de geluiden gebruiken.

• Je kan het vergelijken met het geluid van een radio die niet op een juiste frequentie zit
• Een licht krakend geluid of lichte ruis
• Een scherp geluid
• Vergelijkbaar met een plasticzak dat je naast je oor beweegt
• Een klein dier dat in het gras loopt of door bladeren loopt
• ...

Wat is er nodig om deze geluiden te horen?

Het is niet erg duidelijk wat de condities moeten zijn om deze geluiden te horen. Meestal doen de geluiden zich voor wanneer er een zeer heldere vertoning is van het poollicht vlak in het zenith. Deze geluiden duren slechts enkele minuten. Het lijkt ook dat niet iederee n deze geluiden kan horen. Er zijn tal van mensen die vele krachtige poollichtstormen hebben meegemaakt zonder enig geluid te hebben gehoord. Tegelijkertijd zijn er ook mensen die observeren in een groep waar iedereen deze geluiden kon horen. Dit is het geval in zowat de helft van de gevallen. Het bizarre is dat deze geluiden is dat deze slechts één- of tweemaal worden gehoord gedurende een mensenleven. Het doet dan ook vermoeden dat deze zich in extreem zeldzame gevallen voordoen.

De meest voorkomende theorieën

Weinig wetenschappers hebben onderzoeken rond dit mysterie uitgevoerd en er werden ook weinig pogingen ondernomen om dit fenomeen te erkennen. Eén van de grootste verklaringen hiervoor is het grote sceptiscisme bij wetenschappers rond dit onderwerp. De meeste studies rond deze geluiden werden uitgevoerd door Silverman en Tuan. Zij maakten een grote lijst op van observaties en hielden tal van statistieken, geografische gegevens en andere analayses bij. Op basis van deze data stelden ze mogelijke theorieën voor die een deel van de poollichtgeluiden zou kunnen verklaren. Silverman en Tuan hechten dan ook het meeste geloof in de sproeiontladingstheorie. Een andere grote bijdrage werd gedaan door Colin Keay die de theorie met elektromagnetische golven ondersteund. In deze theorie worden elektromagnetische golven omgezet naar geluidsgolven. Hij wees er zelfs op dat geluiden van meteoren gelijkaardige overeenkomsten hebben met de poollichtgeluiden. Hieronder gaan we dieper in op deze theorieën.

Het rinkelt in uw oren: tinnitus

Deze theorie wordt aangenomen door de mensen die veel poollicht hebben gezien maar nog niets hebben gehoord. tinnitus is het geluid dat je altijd kan horen en ook gekend is als 'fantoomgeluid' of 'oorsuizen'. Deze aandoening verklaard ook waarom veel bekende personen het poollichtgeluid niet horen aangezien ze het geluid in de oren niet kunnen onderscheiden van tinnitus. De moeilijkheid van deze theorie is dat de eigenschappen van tinnitus verschillend zijn dan die van de poollichtgeluiden. Tevens verklaart tinnitus niet waarom gelijkaardige geluiden niet geobserveerd zijn met andere natuurfenomenen.

Elektromagnetische golven geconverteerd naar geluid

Deze theorie werd voorgesteld in 1980 door Keay. Het toont aan dat audio-frequentie elektromagnetische golven deels hun energie kunnen omzetten naar geluidsgolven met de behulp van objecten in de nabijheid van de waarnemer. Deze objecten zijn gras, haar, bomen... Uit laboratoriumonderzoeken bleek dat de meest gevoelige onderwerpen elektrische velden konden waarnemen die zo laag zijn als 160V/m voor golven met een frequentie van 4 en 8Khz. Alhoewel deze gevoeligheid duizenden malen kan verschillen. Elekromagnetische golven met geluidsfrequenties worden waargenomen tijdens poollichtstormen met satellieten en op de grond met radio antennes. Sterke golven worden ook waargenomen bij vuurbollen en nucleaire explosies. In beide gevallen hebben ze ongeveer dezelfde eigenschappen als poollichtgeluiden.

Directe transmissie van geluiden

Poollicht doet zich voor op een hoogte van 60 tot 400 kilometer. Men kan aannemen dat de geluiden binnenin het poollicht worden aangemaakt en zich nadien verplaatsen naar het oppervlak. De geluiden nemen in volume af door het verspreiden. Hierbij is de vermindering van hoge frequentiegeluiden zorgt ervoor dat er slechts 0,1% van 40 Herz van de geluidsgolfenergie de grond bereikt vanaf de hoogte van 60 kilometer en zelfs nog minder voor hogere frequentiegolven. Als resultaat hiervan zijn deze hoge frequentiegeluiden niet hoorbaar. Enkel ionische geluidsgolven met een frequentie rond 1Hz en minder (infrageluid) kunnen deze praktisch onverlicht verspreiden. Deze infrageluiden zijn geregistreerd door wetenschappelijke instrumenten, alhoewel deze te zwak zijn om goed hoorbaar te zijn. Een ander probleem dat zich voordoet bij deze theorie: het duurt enkele minuten voor het geluid van het poollicht neerdaalt naar de grond. Alhoewel de meeste waarnemingen vertellen dat deze gelijktijdig met de beweging en geluid van het poollicht voordoen.

Sproeiontlading

Deze theorie is de favorioet van Silverman en Tuan. Sproeiontlading gebeurt bij spitse elektroden waar scherpe potentiële gradiënten in voorkomen. Deze kunnen bomen, bossen, haar en andere scherpe objecten zijn. De ontlading hiervan kan krakende of slissende geluiden produceren. Het nodige elektrische veld om deze sproeiontlading te doen ontstaan, is 1500V/m. Onthou dat het elektrisch veld in de grootte van 100V/m in open lucht permenant aanwezig is. Tijdens periodes met helder en hevig poollicht kan het elektrisch veld waarden bereiken van 1000V/m en meer. Alhoewel de veranderingen in het elektrisch veld niet constant zijn maar een stijgingstijd heeft van ongeveer tien seconden. De sproeiontlading kan enkele bijwerkingen hebben zoals de geur van ozon of het tintelen van de huid. Er zijn enkele waarnemers die de geur van ozon hebben gerapporteerd tijdens het horen van het poollichtgeluid.

Conclusie

Is het waar of niet. Zijn het dieren in het bos die deze mysterieuze geluiden maken of is het toch het fascinerende poollicht. Een vraag die ons nog een tijd zal bezighouden zolang er niet meer onderzoek naar wordt verricht. Wetenschappers zijn vandaag de dag dan ook meer geïnteresseerd in de magnetosfeer en minder in het geluid. Door de jaren heen zijn tal van mogelijke theorieën en verklaringen opgedoken maar welke nu de juiste is, is nog niet duidelijk.