Eén van de mooiste objecten die je aan de nachtelijke hemel kan fotograferen, is de maan. Dit object is bijzonder geliefd bij fotografen doordat de maan zich makkelijk laat fotograferen en deze regelmatig te zien aan de hemel in verschillende fasen. Het lijkt misschien moeilijk om de maan te fotograferen maar eigenlijk is dit vrij eenvoudig. Het enige wat je nodig hebt is een camera met een goede telelens, een statief en enige kennis van fotografie. In dit artikel wordt uitgebreid uitgelegd hoe je onze prachtige maan het best fotografeert.
Benodigdheden
Hoewel in theorie elke camera volstaat om de maan te fotograferen, zal dit met een kleine compactcamera niet eenvoudig zijn. Een digitale spiegelreflex (DSLR) of systeemcamera is hier veel meer geschikt voor. Zoals vaak het geval is bij fotografie is het ook bij het fotograferen van de maan essentieel om gebruik te maken van een stabiele ondergrond. De handigste manier om de maan te fotograferen is door gebruik te maken van een goed en stevig statief. Zo is het belangrijk dat de DSLR-camera niet wordt blootgesteld aan trillingen aangezien de kleinste trilling al kan zorgen voor onscherpte in je foto's. Indien je niet beschikt over een stevig statief kan je altijd een andere manier zoeken om je camera goed stil te houden. Naast een stevig statief hebben we ook een telelens of teleobjectief nodig als we de maan mooi in beeld willen brengen. Zo kan je het best gebruik maken van een superteleobjectief zoals een Sigma 150-600mm om, fotografisch gezien, zo dicht mogelijk bij de maan te komen. Indien je enkel maar gebruik kan maken van een 200mm objectief kan je eventueel gebruik maken van een extender om de maan groter in beeld te brengen. Hoe groter het getal in mm op je superteleobjectief, des te groter krijg je de maan in beeld. Daarnaast kan je na het maken van de foto ook steeds de foto flink croppen zodat de maan groter in beeld komt. Grote superteleobjectieven zijn vaak zwaar en hebben daarom ook een stevig en goed statief nodig wanneer we deze wensen te gebruiken voor het fotograferen van de maan.
De juiste instellingen
De maan is eigenlijk een voorwerp dat in vol zonlicht staat dus dat wil zeggen dat dit object veel licht reflecteert. De lichtmeter in de DSLR-camera zal bij de belichting vrij veel rekening houden met de donkere lucht waardoor je standaard een veel te lichte (overbelichte) foto krijgt van de maan. Op een dergelijk beeld zijn kraters en andere details nauwelijks nog zichtbaar. Om dit te voorkomen moeten we de DSLR-camera dus handmatig instellen. Eenmaal je camera met een superteleobjectief/superzoom heel stabiel is opgesteld, is het tijd om de instellingen te kiezen. Bij het fotograferen van de maan, of andere sterrenkundige objecten, is het aangeraden om dit niet op de automatische stand te doen maar wel om de instellingen volledig manueel aan te passen (M-stand). De maan is vaak een fel wit verlicht object met daarrond een zwarte lucht. Dit maakt het voor de camera niet gemakkelijk om goed te focussen of om de juiste belichting te meten. Hierdoor kiest de camera bij de automatische stand vaak de verkeerde instellingen wat zal leiden tot minder goede foto's. Een fout die vaak gemaakt wordt bij het fotofgraferen van de maan is het verkeerd instellen van de sluitertijd. In tegenstelling tot bij het fotograferen van de Melkweg of sterren is het bij de maan helemaal niet nodig om lange sluitertijden te gebruiken. De maan is een lichtsterk object en bij lange sluitertijden zal de maan bewogen op de foto komen te staan als gevolg van de rotatie van de aarde. Vaak is een sluitertijd tussen 1/100ste of 1/200ste perfect. Daarnaast is het ook niet nodig om het diafragma zo open mogelijk te zetten aangezien scherptediepte op deze afstanden helemaal geen effect meer heeft. Een diafragma van f/8.0 is daarom een perfecte keuze. De derde belangrijke instelling van je camera is de ISO (lichtgevoeligheid). Om zo weinig mogelijk last te hebben van ruis op je foto's is het verstandig de ISO-waarde zo laag mogelijk te houden. Een ISO-waarde van 100 of 200 is daarom prima voor het fotograferen van de maan.
Aangezien de ene camera beter is dan de andere is het wel aangeraden om te experimenteren met de instellingen en genoeg opnamen te maken. Zo kan experimenteren met de sluitertijd en/of het diafragma resulteren in betere foto's. Een andere fout die heel veel mensen maken bij het fotograferen van de maan is de verkeerde keuze van scherpstelling. Zo maak je het best gebruik van handmatige scherpstelling en zet je uw superteleobjectief op 'oneindig' (een liggend cijfer acht als symbool). In de praktijk kun je heel vaak nog iets voorbij 'oneindig' draaien bij het handmatig scherpstellen op de superteleobjectief maar dit raden wij af. Je moet dus vaak net een klein beetje terug draaien tot het oneindig symbool mooi in het midden staat waarna je best door de zoeken van je camera kijkt of het beeld echt scherp is. Om je gemaakte foto's zo scherp mogelijk te krijgen, maak je ook best gebruik van de timerfunctie van je camera. Met deze functie zal de camera pas enkele seconden nadat je op de ontspanknop hebt gedrukt een foto maken. Dit is zeer handig bij het fotograferen van de maan aangezien dit heel wat trillingen uitsluit.
Compositie en timing
Veel fouten die mensen maken is de maan bij 'volle maan' fotograferen. Dit zal resulteren in een platte, heldere schijf waarop nauwelijks details te zien zijn. De maan is echter veel mooier om te fotograferen wanneer deze niet vol is zodat de kraters op het maanoppervlak veel meer tot hun recht komen. Ook wordt de ronding van de maan veel duidelijker wanneer deze niet vol is. Speciale hemelverschijnselen zoals een maansverduistering of een zogeheten 'bloedmaan' zijn perfecte momenten om een mooie foto te maken van de maan. Je kunt de maan ook het beste fotograferen wanneer deze zo hoog mogelijk aan de hemel staat. Wanneer de maan nog laag bij de horizon staat, kunnen luchtvervuiling of lichtvervuiling het beeld verstoren en zelfs zorgen voor minder scherpe beelden. Zoals vaak in de fotografie is ook de compositie heel belangrijk. Zo zal een foto van de maan veel meer tot zijn recht komen wanneer de omgeving of een object mee in beeld wordt gebracht. Een foto van enkel de maan op een zwarte achtergrond kan snel saai worden. Door de omgeving mee te betrekken in je beeld kan een foto van de maan veel interessanter worden. Een mooi voorbeeld hiervan is om het landschap, een boom of een kerktoren mee te betrekken in je beeld van de maan. Op die manier kan je door middel van een foto tonen hoe groot de maan is en hoe prominent deze is ten opzichte van het landschap. Ook de maan fotograferen in combinatie met een skyline van een stad kan prachtige resultaten opleveren. Kan je goed werken met Photoshop of andere fotografieprogramma's, dan kan je altijd proberen om een compositie te maken van de verschillende maanfasen die je hebt gefotografeerd.
Samenvatting:
- Gebruik een degelijk statief
- Gebruik een goed superteleobjectief
- Kies niet voor lange sluitertijden
- Pas manuele scherpstelling toe
- Hou de ISO-waarde zo laag mogelijk
- Voor het diafragma kies je best f8
- Neem foto's met behulp van een remote control/timerfunctie
- Fotografeer niet enkel een 'volle maan'
- Betrek het landschap of een skyline bij een foto van de maan
- Maak genoeg opnamen zodat je kan experimenteren en spelen met de verschillende instellingen
