Waarnemen

Deze maand zijn Mercurius, Venus en Mars niet te zien aan de hemel met het blote oog. Dit wordt echter een zeer interessante maand op vlak van hemelverschijnselen aangezien komeet PANSTARRS rond midden maart met het blote oog zou moeten waarneembaar zijn aan de westelijke horizon. 

Planeten

Deze maand zijn enkel de reuzenplaneten Jupiter en Saturnus met het blote oog zichtbaar. Jupiter bevindt zich nog steeds in het wintersterrenbeeld Jupiter, maar de elongatie van de planeet neemt echter iedere dag af en bijgevolg wordt ze iedere dag minder goed zichtbaar en verdwijnt ze iedere dag vroeger onder de horizon. De planeet is tot iets na middernacht aan de hemel te bemerken. Met een verrekijker kan men de vier helderste maantjes van de reuzenplaneet, die ook wel eens de Galileïsche manen worden genoemd, observeren. De half-verlichte Maan staat op 18 maart 2013 slechts 1° verwijderd van de reuzenplaneet. Saturnus, de planeet met de ringen, is deze maand in het uiterst vage sterrenbeeld Libra (Weegschaal) te zien als een hemelobject met een magnitude van ongeveer 0,5. Op 29 maart staat de planeet in conjunctie (samenstand) met de Maan, waarbij Saturnus en de maan 3° van elkaar verwijderd staan.

Deepsky-objecten

In maart breekt in het noordelijk halfrond de lente aan en we zien dus aan het begin van de avond de lentesterrenbeelden opkomen. Zo'n lentesterrenbeeld is het sterrenbeeld Coma Berenices. Dit sterrenbeeld bevat een mooie bolvormige sterrenhoop en een groot aantal sterrenstelsels. De bolvormige sterrenhoop, M53, schijnt met een visuele magnitude van 8,3 en is bijgevolg zichtbaar met een goede verrekijker als een wazige vlek nabij de ster Alfa Comae Berenices. Voor details te kunnen waarnemen en afzonderlijke sterren te onderscheiden is toch al een matig-grote amateurtelescoop vereist. In de lente aan het begin van de avond bereikt het heldere, gemakkelijk herkenbare sterrenbeeld Grote Beer een zenitale stand aan de hemelbol. Daarom is de lente uitermate geschikt voor het waarnemen van de sterrenstelsels die het sterrenbeeld Grote Beer herbergt. De helderste sterrenstelsels van dit sterrenbeeld zijn de Messierobjecten M81 en M82, en deze sterrenstelsels bevinden zich erg dicht bij elkaar aan de hemel. Met een goede verrekijker kan men vanaf een donkere locatie het spiraalvormig sterrenstelsel M81 waarnemen. M81 is van de twee sterrenstelsels de helderste en schijnt met een visuele magnitude van 6,9. Het spiraalvormig sterrenstelsel staat op ruwweg 12 miljoen lichtjaar van de aarde verwijderd en staat ook bekend als het 'Bodestelsel'. Het spiraalstelsel M82, ook wel eens het Sigaarstelsel genoemd, schijnt met een magnitude van 8,2 en bevindt op vrijwel dezelfde afstand als M81 van de aarde. Beide sterrenstelsels zijn in de 18de eeuw ontdekt door Johann Elert Bode.

Komeet PANSTARRS

Op 10 maart 2013 zal komeet C/2011 L4 PANSTARRS door het perihelium van haar baan trekken. Rond deze periode wordt ze in onze streken laag boven de westelijke horizon zichtbaar. Op 12 maart staat de komeet dicht bij het dunne maansikkeltje. Drie dagen na haar periheliumdoorgang, op 13 maart 2013, zal de komeet de hemelevenaar (projectie van de evenaar op de hemelbol) noordwaarts doorkuisen, en vervolgt de komeet een snelle noordwaartse beweging. Hierbij neemt de elongatie van de komeet toe en bijgevolg ook de hoogte van de komeet aan de hemel. Terwijl de hoogte echter toeneemt, zal de helderheid van de komeet afnemen. Omdat de komeet rond haar eerste avondverschijning zo laag bij de horizon staat, is het aangeraden om een verrekijker te gebruiken om de komeet te observeren.

Meteorenzwermen

Van ongeveer 5 maart tot 2 april zijn de Virginiden te zien. Dit is een meteorenzwerm met een radiant gelegen in het zodiakaal sterrenbeeld Maagd. Het maximum van de meteorenzwerm valt op 20 maart 2013, en hierbij kunnen nder perfecte lucht- en weersomstandigheden kunnen 5 meteoren (in de volksmond 'vallende sterren' genoemd) per uur geteld worden. Op de dag van het maximum bevindt de maan zich in het eerste kwartier en is de maan voor ongeveer 53% verlicht. Dit wil zeggen dat de maan een mogelijke stoorbron zou kunnen zijn tijdens het eerste deel van de nacht. De maan gaat echter onder rond 2.50 uur en vanaf dan kan men tot het ochtendkrieken de meteorenzwerm observeren. Virginiden zijn meestal ietwat trage meteoren en nu en dan verschijnt er wel eens een heldere vuurbol tussen de zwerm.

Joeri De Ro

Joeri De Ro

Medewerker van Spacepage en Poollicht.be.Redacteur sterrenkunde, hemelverschijnselen en ruimteweer

Dit gebeurde vandaag in 1969

Het gebeurde toen

Lancering vanop de Bajkonoer lanceerbasis van de Russische Sojoez 6 ruimtecapsule met aan boord de kosmonauten Georgi Shonin en Valeri Kubasov. Aan boord van het ruimtetuig bevond zich de Vulcan-oven die men gebruikt voor las- en smeltproeven en werden verbeterde navigatie-, stabilisatie- en besturingssystemen getest. Daarnaast moest de Sojoez 6 ook de koppeling van Sojoez 7 en 8 in beeld brengen. Omwille van technische problemen kon deze koppeling niet doorgaan. Shonin en Kubasov keerden na 4 dagen en 22 uur uiteindelijk naar de Aarde. Foto: Roscosmos

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

100%

Sociale netwerken