Een startup voorspelt nu ruimteweer met openbaar beschikbare gegevens en is van plan om tegen 2028 een constellatie van 24 weersatellieten te lanceren. Het doel: miljarden, zo niet triljoenen dollars aan infrastructuur op de grond beschermen, plus de levens van ruimtetoeristen en astronauten nu we ons steeds meer buiten de planeet begeven. “Stel je voor dat je door de ruimte reist en de zon zendt een onzichtbare uitbarsting van straling, energie en geladen deeltjes uit die absoluut destructief kunnen zijn”, vertelde Alex Pospekhov, CEO van Mission Space, in een recente podcast van TechFirst. "Dit noemen we ruimteweer. En als zoiets gebeurt, heeft het invloed op activa in de ruimte, op aarde en brengt het natuurlijk het leven van astronauten en ruimtetoeristen in gevaar."
Ruimtetoeristen moeten een van de nieuwste nieuwe dingen zijn, maar tot nu toe (december 2024) zijn er 69 privépersonen naar de ruimte gereisd: 46 boven de Kármán-lijn op 62 mijl (100 kilometer) plus nog eens 23 minstens boven de drempel van de Amerikaanse luchtmacht op 50 mijl (80 kilometer). Met SpaceX en Blue Origin in volle gang en nog meer concurrenten in de coulissen, zal dat aantal alleen maar toenemen: tot 13.000 in 2028, volgens een nogal optimistische schatting. Maar op dit moment heeft ruimteweer veel meer invloed op mensen op aarde dan in de ruimte. Geomagnetische stormen die worden aangedreven door coronale massa-uitstoten van de zon kunnen transformatoren beschadigen en leiden tot wijdverspreide stroomstoringen. Vliegtuigen kunnen problemen krijgen met hun avionica en GPS-gestuurde apparatuur kan defect raken. Ook satellietoperaties, die in toenemende mate de basis vormen van onze informatie-, entertainment- en communicatie-industrie, kunnen worden verstoord of zelfs worden stilgelegd.
Het klassieke voorbeeld, de Carrington gebeurtenis in september 1859, legde telegraafsystemen in heel Europa en Noord-Amerika plat, creëerde poollicht dat tot in het zuiden, tot in het Caribisch gebied en Hawaï, te zien was en verlichtte de nachtelijke hemel zo helder dat mensen naar verluidt dachten dat het ochtend was. Als we vandaag de dag een soortgelijke gebeurtenis zouden meemaken, zou dat veel meer schade toebrengen aan onze economieën die veel afhankelijker zijn van elektriciteit. Zelfs veel kleinere ruimteweergebeurtenissen hebben grote economische gevolgen, zegt Pospekhov, vooral omdat bestaande voorspellingsmodellen niet gelokaliseerd zijn, terwijl geomagnetische stormen dat wel zijn.
“Het is een enorm probleem, want in mei schakelde een van de energiecentrales op het noordelijke eiland van Nieuw-Zeeland de elektriciteitsnetten uit omdat er een alarm was over ruimteweer evenementen,” zei hij. “Ze zaten vier dagen zonder volledige capaciteit.” In werkelijkheid miste de storm ons, of in ieder geval Nieuw-Zeeland, en het bleek dat de gedeeltelijke uitschakeling niet nodig was. Een constellatie van 24 satellieten zou Mission Space helpen om te bepalen welke gebieden op aarde gevaar lopen, waardoor onnodige verstoringen worden beperkt, zegt Pospekhov. De huidige nauwkeurigheid van de voorspellingen is slechts 7,5%, voegt hij eraan toe, waardoor ze niet bruikbaar zijn voor dagelijkse werkzaamheden. “Hoe nauwkeuriger de voorspellingen, hoe meer tijd je van tevoren hebt om te plannen”, zegt hij. “Je kunt uitschakelen, back-upsystemen gebruiken, verschillende radiokanalen of grondstations uitschakelen en dan heb je een zekere mate van controle over de gebeurtenissen die gaan gebeuren.”
De 24 satellieten die Mission Space bouwt, zullen in meerdere lagen op verschillende hoogtes worden ingezet om het verschil in gegevens tussen de lagen te zien. Ten minste een aantal van hen zal in polaire banen draaien, niet in equatoriale, om gegevens op te vangen bij de polen, waar het magnetische veld van de aarde geladen deeltjes kanaliseert van de aanhoudende zonnewind, maar ook energetischere gebeurtenissen veroorzaakt door coronale massa-ejecties of zonnevlammen. Interessant is dat de satellieten niet worden beschermd tegen straling. In plaats daarvan is Mission Space van plan om ze zo goedkoop mogelijk te maken, zodat ze snel kunnen worden vervangen als ze verslijten of beschadigd raken door het weer waarvoor ze bedoeld zijn. Dit staat in contrast met de aanpak van de European Space Agency (ESA), die onlangs 340 miljoen euro overmaakte aan Airbus Defence and Space UK voor de ontwikkeling van de Vigil-satelliet voor weersvoorspellingen in de ruimte.
“Vigil zal Europa's eerste 24/7 operationele ruimteweersatelliet zijn, die waardevolle tijd biedt om kritieke infrastructuur zoals elektriciteitsnetten of mobiele communicatienetwerken op aarde te beschermen, evenals waardevolle satellieten in een baan om de aarde, waaronder het internationale ruimtestation ISS,” zei Josef Aschbacher, directeur-generaal van ESA, destijds in een verklaring. “Vigil zal zowel de aanlooptijd van ruimteweerwaarschuwingen als de gedetailleerdheid ervan drastisch verbeteren vanuit het unieke uitkijkpunt in de diepe ruimte.” Pospekhov is niet onder de indruk van die aanpak: één storm of andere ruimtegebeurtenis kan die satelliet uitroeien, zegt hij, terwijl hij in slechts een maand een nieuwe Mission Space-satelliet kan bouwen en die goedkoop de ruimte in kan lanceren via de volgende SpaceX-bus naar de hemel. “We gebruiken gewoon een totaal andere benadering”, zegt hij. “Laten we het zo goedkoop mogelijk doen.”
Potentiële klanten voor meldingen van ruimteweer zijn lucht- en ruimtevaartbedrijven, satellietexploitanten, elektriciteitsnetten, luchtvaartmaatschappijen, bedrijven voor ruimtetoerisme, ruimtestations en boeren die afhankelijk zijn van GPS-gestuurde apparatuur.
Bron: Forbes