NASA en China zijn van plan om in de komende decennia astronauten en taikonauten naar Mars te sturen. Als volgende stap na de verkenning van de maan hopen alle grote ruimtevaartorganisaties daar ooit bemande missies naartoe te sturen. Dit hoeft niet te verbazen, want Mars is na de aarde de meest bewoonbare planeet in het zonnestelsel. De uitdagingen om mensen naar de 'rode planeet' te sturen zijn echter legio, waaronder de afstanden. Met conventionele aandrijving zou een missie zes tot negen maanden nodig hebben om Mars te bereiken en in die tijd zal de bemanning worden blootgesteld aan microzwaartekracht en verhoogde stralingsniveaus. Bovendien zullen menselijke ontdekkingsreizigers bij aankomst met meerdere gevaren worden geconfronteerd. Deze omvatten de lagere zwaartekracht (ongeveer 38% van die op aarde), straling en Martiaans regoliet. Net als bij maanverkenning maken wetenschappers zich zorgen over de gezondheidseffecten op lange termijn van blootstelling aan dit fijne, giftige stof. Volgens een recente studie onder leiding van onderzoekers van de University of Southern California (USC) zou langdurige blootstelling aan Martiaans stof kunnen leiden tot verschillende gezondheidsproblemen, waaronder chronische ademhalingsproblemen, schildklieraandoeningen en meer.
Het onderzoek werd geleid door Justin Wang, student geneeskunde aan de Keck School of Medicine van USC en officier bij het US Navy Medical Corps. Hij werd bijgestaan door medeonderzoekers van Keck USC, het Laboratory for Atmospheric and Space Physics (LASP) van de University of Colorado Boulder, de University of California Los Angeles (UCLA) en het Astromaterials Acquisition and Curation Office van het NASA Johnson Space Center. Het artikel waarin hun bevindingen worden beschreven, verscheen onlangs in het tijdschrift Geohealth. Dankzij de Apollo-missies zijn wetenschappers bekend met de gevaren van maanregoliet. Na hun terugkeer op aarde rapporteerden astronauten oogirritatie, irritatie aan de luchtwegen en bronchitis, wat werd toegeschreven aan het stof dat ze in hun maanlander hadden achtergelaten. Vandaag de dag maken wetenschappers, medische professionals en missieplanners zich dezelfde zorgen over Mars. Net als de maan is het oppervlak van Mars bedekt met een fijn poeder van silicaatmineralen, ijzeroxiden, sulfaten en giftige elementen zoals beryllium, arsenicum en perchloraten. De effecten van langdurige blootstelling aan dit stof zijn echter minder goed bekend. Zoals Wang opmerkte in een persbericht van CU Boulder, is de grootste zorg de grootte van de stofdeeltjes, die naar schatting 3 micrometer in diameter zijn. “Dat is kleiner dan wat het slijm in onze longen kan uitdrijven,” zei hij. “Dus nadat we Marsstof hebben ingeademd, kan een groot deel ervan in onze longen achterblijven en in onze bloedbaan terechtkomen.” Bovendien zullen bemande missies naar Mars waarschijnlijk tot anderhalf jaar oppervlaktewerkzaamheden inhouden.
Tijdens deze periode krijgen astronauten te maken met stofstormen die periodiek de hele planeet kunnen bedekken. Als gevolg daarvan zullen ze waarschijnlijk een deel van dit stof terugvinden in hun leefomgeving, waar het kan worden ingeademd. Zoals Brian Hynek, een LASP professor in de geologie en co-auteur van het artikel, zei in een persbericht van UC Boulder: “Je zult stof op je ruimtepakken krijgen en je zult te maken krijgen met regelmatige stofstormen. We moeten dit stof echt karakteriseren zodat we weten wat de gevaren zijn. We denken dat er wel 10 meter stof bovenop de grotere vulkanen kan zitten. Als je daar met een ruimteschip probeert te landen, zak je gewoon weg in het stof.”
Om hier iets aan te doen, hebben Wang en zijn collega's gegevens van Marsrovers en meteorieten geraadpleegd om een beter inzicht te krijgen in de samenstelling van dit regoliet. Hun studie is het eerste uitgebreide onderzoek naar de chemische samenstelling van het Marsregoliet en de mogelijke invloed ervan op de menselijke gezondheid. Interessant genoeg vertoonden hun resultaten enkele overeenkomsten met veel voorkomende gezondheidsproblemen op aarde, waaronder een aandoening die bekend staat als silicose. Deze aandoening, veroorzaakt door het inademen van silicaten, leidt tot de opbouw van littekenweefsel in de longen en ademhalingsmoeilijkheden. Voor perchloraten waren de resultaten echter minder duidelijk, hoewel er bewijs is dat suggereert dat blootstelling aan perchloraten kan leiden tot ernstige bloedarmoede vanwege het effect op de schildklierfunctie. Wang en zijn team adviseren dat preventie de sleutel is en dat er strategieën moeten worden ontwikkeld lang voordat astronauten naar Mars worden gestuurd. Deze omvatten het filteren van stof, het schoonmaken van de cabine en jodiumsupplementen om de schildklierfunctie te verbeteren. Zei Wang: “Dit is niet het gevaarlijkste deel van naar Mars gaan. Maar stof is een oplosbaar probleem en het is de moeite waard om Mars-gerichte technologieën te ontwikkelen om deze gezondheidsproblemen te voorkomen. Preventie is de sleutel. We zeggen tegen iedereen dat ze naar hun huisarts moeten gaan om hun cholesterol te controleren voordat ze een hartaanval krijgen. Het beste wat we op Mars kunnen doen, is ervoor zorgen dat de astronauten niet worden blootgesteld aan stof.”
Bron: Universe Today/Matthew Williams
