Zonnestelsel
Er is een onverwachte 'hittegolf' van 700 graden Celsius ontdekt die zich over 130.000 kilometer (10 aardediameters) in de atmosfeer van Jupiter uitstrekt. James O'Donoghue van het Japanse lucht- en ruimtevaartagentschap (JAXA) heeft de resultaten gepresenteerd op het Europlanet Science Congress (EPSC) 2022 in Granada. De atmosfeer van Jupiter, beroemd om zijn karakteristieke veelkleurige wervelingen, is ook onverwacht heet: hij is zelfs honderden graden heter dan modellen voorspellen.
Ringen komen vaak voor rond planeten in het zonnestelsel, maar de dramatische ringen van Saturnus hebben astronomen lang verbaasd, net als de steile helling van de ringen en de rotatieas van de planeet ten opzichte van zijn baan om de zon. Wetenschappers tonen nu aan dat de ringen en de schuine stand nauw met elkaar verbonden zijn, en dat de sleutel ligt bij een voormalige maan van Saturnus die zo'n 160 miljoen jaar geleden uiteengereten werd om de ringen te vormen.
Vanaf zijn uitkijkplaats hoog boven de atmosfeer van de aarde heeft de Hubble-ruimtetelescoop van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA de grote rondreis van dit jaar door het buitenste zonnestelsel voltooid en scherpe beelden teruggestuurd die een aanvulling vormen op de huidige en vroegere waarnemingen van interplanetaire ruimtevaartuigen. Dit is het rijk van de reuzenplaneten, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus, die zich uitstrekken tot 30 keer de afstand tussen de aarde en de zon. In tegenstelling tot rotsachtige aardse planeten zoals de aarde en Mars, die dicht tegen de warmte van de zon aan schurken, bestaan deze verre werelden meestal uit kille gasvormige soepen van waterstof, helium, ammoniak, methaan en diep water rond een opeengepakte, intens hete, compacte kern.
In Jupiters Grote Rode Vlek, een storm die al eeuwen woedt, beweegt de snelheid in zijn buitenste baan sneller dan de binnenste baan, en die snelheid blijft toenemen. Door langetermijngegevens in deze hogesnelheidsring te analyseren, ontdekten onderzoekers dat de winden tussen 2009 en 2020 met wel acht procent zijn toegenomen. Deze bevindingen konden alleen met de Hubble-telescoop worden gedaan. De telescoop heeft meer dan tien jaar aan regelmatige waarnemingen verzameld en werkt als een echte "stormwachter" voor de planeten in ons zonnestelsel.
Wetenschappers hebben ontdekt dat in de buurt van de polen op de maan mogelijk veel meer water opgeslagen is dan tot nu toe werd aangenomen. Dit 'maanwater' zou op onze galactische buur terug te vinden zijn in de vorm van ijs op plekken die zich al vele miljoenen jaren in de schaduw bevinden. Het zou niet alleen gaan om diepe inslagkraters maar ook om plekjes, zogeheten 'kuiltjes', waar zich ijs bevindt die misschien maar enkele centimeters diep zijn. Voor toekomstige bemande missies naar de maan is deze ontdekking van groot belang aangezien dit water kan gebruikt worden voor tal van toepassingen.
Deze week zijn de eerste foto's en video's vrijgegeven van de nieuwe Daniel K. Inouye Solar Telescope die zich op het Hawaïaanse eiland Maui bevindt. Op de haarscherpe foto's zijn indrukwekkende details te zien van het dynamische oppervlak van de zon. Met deze nieuwe moderne zonnetelescoop wil men onder andere magnetische velden in de corona van de zon, waar zich uitbarstingen voordoen, in kaart brengen en wil men het oppervlak van de zon zeer gedetailleerd in beeld brengen.
Dankzij opnames gemaakt door NASA's Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) heeft men eindelijk de laatste rustplaats gevonden van de Indiase gecrashte maanlander Vikram. Deze maanlander, die deel uitmaakte van de ambitieuze Indiase Chandrayaan 2 maanmissie, had normaal in september 2019 een zachte landing moeten maken op het oppervlak van de maan maar tijdens de afdaling ging het echter goed mis.
De Internationale Astronomische Unie (IAU) heeft op 24 september 2019 bekend gemaakt dat het bijzondere object dat onlangs vanuit de interstellaire ruimte ons zonnestelsel is binnengedrongen vanaf nu '2I/Borisov' heet. Dit object werd op 30 augustus 2019 ontdekt door de Russisch-Oekraïense amateur-astronoom Gennadi Borisov en zal op 7 december 2019 zijn kleinste afstand tot de zon bereiken. Op dat moment zal deze interstellaire komeet zich 300 miljoen kilometer van ons bevinden. Dit is nog maar de tweede maal dat astronomen een dergelijk object ontdekken.
Wetenschappers weten al een tijdje dat de maan krimpt doordat deze langzaam aan het afkoelen is. Zo is de maan de afgelopen paar honderd miljoen jaar ongeveer vijftig meter is diameter kleiner geworden. Recente analyses van seismische gegevens afkomstig van de Apollo maanmissies tonen nu aan de maan mogelijk nog steeds tektonisch actief is. Zo zouden er tussen 1969 en 1977 bijna dertig bevingen hebben plaatsgevonden in het maanoppervlak waarvan enkele in de buurt van jonge scheuren en breuklijnen.
Aan de hand van recente waarnemingen van de planeet Neptunus met de Amerikaans/Europese Hubble ruimtetelescoop hebben sterrenkundigen een nieuwe donkere vlek opgemerkt in de atmosfeer van deze gasplaneet. Deze donkere vlak is een gigantische storm met een omvang van ongeveer 11 000 kilometer die in september 2018 al voor het eerst werd opgemerkt. De nieuwe Hubble-opname maakt deel uit van een jaarlijks onderzoeksprogramma om de buitenste planeten in ons zonnestelsel goed op te volgen. Hoe deze storm is ontstaan, is voor wetenschappers nog steeds een groot raadsel.
James Webb Space Telescope
Astrofotografie
Ruimtevaart in China
Dit gebeurde vandaag in 1969
Lancering vanop de Bajkonoer lanceerbasis van het Russische ruimtetuig Sojoez 4 met aan boord de kosmonaut Vladimir Shatalov. Het doel van deze missie was Sojoez 4 in de ruimte te laten koppelen met het Sojoez 5 ruimtetuig waarin zich drie kosmonauten bevonden zodat de kosmonauten door middel van een ruimtewandeling konden wisselen van ruimtevaartuig. Twee dagen na de lancering koppelden beide ruimtetuigen zich aan elkaar en begaven twee kosmonauten zich van de Sojoez 5 naar het Sojoez 4 ruimtevaartuig. Dit was de eerste maal in de geschiedenis dat twee bemande ruimtetuigen in een baan om de Aarde aan elkaar koppelden en dat een crew zich door middel van een ruimtewandeling van het ene ruimtetuig naar het andere begaf. Foto: Roscosmos
Redacteurs gezocht
Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!
Wordt medewerkerSteun Spacepage
Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.