Heelal
Alle superzware centrale zwarte gaten in sterrenstelsels blijken periodes te hebben dat ze materie uit hun nabije omgeving verorberen. Maar verder houden de overeenkomsten wel zo'n beetje op. Dat blijkt uit onderzoek van sterrenkundigen uit Groningen, Manchester en Pretoria met ultra-gevoelige radiotelescopen aan een extreem goed bestudeerd stuk heelal. Ze publiceren hun bevindingen binnenkort in twee artikelen in het internationale vakblad Astronomy & Astrophysics.
De Nederlandse sterrenkundige Ewine van Dishoeck (Universiteit Leiden) heeft met een internationaal team van collega's een overzichtsartikel geschreven over alles wat we dankzij ruimtetelescoop Herschel weten over water in de interstellaire ruimte. Het artikel in het vakblad Astronomy & Astrophysics zet bestaande kennis op een rij en bevat ook nieuwe informatie over waar het water op nieuwe, mogelijk leefbare werelden vandaan komt. De verwachting is dat het artikel de komende twintig jaar dient als naslagwerk.
Een internationaal team van astronomen, onder wie een aantal Nederlanders, heeft voor het eerst een stukje kosmisch web in kaart gebracht, zonder gebruik te maken van felle quasars. Ze publiceren hun bevindingen binnenkort in het vakblad Astronomy & Astrophysics. Sterrenkundigen gaan er al langer vanuit dat de miljarden sterrenstelsels in ons heelal verbonden zijn via een enorm kosmisch web van gasstromen. Het web zelf is lastig te zien, omdat het bijna geen licht geeft.
Met behulp van de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) hebben astronomen de verst bekende bron van radiostraling ontdekt en onderzocht. Het gaat om een ‘radio-luide’ quasar, een helder object met krachtige jets dat straling op radiogolflengten uitzendt, die zo ver weg is dat zijn licht er 13 miljard over heeft gedaan om ons te bereiken. De ontdekking kan belangrijke aanwijzingen opleveren die astronomen meer inzicht geven in het vroege heelal.
Een internationaal team van sterrenkundigen onder Nederlandse leiding heeft een jonge ster in beeld waarbij de omringende stofschijf nog steeds gevoerd wordt vanuit de omgeving. Dit verschijnsel rond de ster SU Aur kan verklaren waarom zoveel exoplaneten niet netjes uitgelijnd zijn met hun ster. De foto is uitgeroepen tot foto van de week van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO). Het bijbehorende onderzoek verschijnt in Astrophysical Journal Letters.
Een internationaal team van wetenschappers met daarin onder andere Filippo Fraternali van de Rijksuniversiteit Groningen heeft een ver, jong sterrenstelsel ontdekt dat er veel ouder uitziet dan zijn leeftijd. Het is in korte tijd het tweede jonge stelsel dat de theorie over de vorming van sterrenstelsels tart. De onderzoekers publiceren hun bevindingen vrijdag in het vakblad Science.
NASA’s Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS) heeft een bijzonder zesvoudig stersysteem ontdekt dat bestaat uit drie paar dubbelsterren. Deze drie paar dubbelsterren zijn eclipserend en vanaf de aarde gezien draaien al deze sterren voor elkaar langs waardoor hun lichtsterkte periodiek varieert. De ontdekking van een zesvoudig stersysteem is op zich niet echt uniek maar het feit dat alle sterren eclipserend zijn, maakt deze ontdekking wel heel bijzonder.
Nieuwe waarnemingen met de Atacama Cosmology Telescope (ACT) in het noorden van Chili hebben aangetoond dat het heelal 13,77 miljard jaar oud is. Dit resultaat komt overeen met eerdere onderzoeken van de Europese satelliet Planck die tussen 2009 en 2013 de kosmische achtergrondstraling bestudeerde. Ondanks deze nieuwe resultaten blijft de discussie over de leeftijd bestaan aangezien deze gegevens niet overeen komen met metingen die eerder gemaakt werden met behulp van de Hubble ruimtetelescoop.
Een team van astronomen onder leiding van SRON heeft tien keer meer hyperlumineuze sterrenstelsels waargenomen in het infrarood dan sterren kunnen produceren volgens theoretische modellen. Als de theorie klopt, kunnen sterren dus niet in hun eentje de helderheid voor hun rekening nemen van de helderste infraroodsterrenstelsels. Publicatie in een speciale editie van Astronomy & Astrophysics.
Astronomen bij ASTRON en de Universiteit Leiden hebben met de LOFAR-radiotelescoop een zwakke ster, zwaarder dan Jupiter, maar veel minder zwaar dan de zon ontdekt. Het is de eerste ontdekking van een bruine dwerg met behulp van radiotelescopen. De ontdekking van het object genaamd Elegast, opent een nieuw pad voor het gebruik van radiotelescopen, namelijk om zwakke objecten in de ruimte te ontdekken die nauwverwant zijn aan Jupiter-achtige exoplaneten.
James Webb Space Telescope
Astrofotografie
Ruimtevaart in China
Dit gebeurde vandaag in 1980
Op Antarctica wordt in het Elephant Moraine gebied een 7,9 kilogram zware Marsmeteoriet ontdekt die de naam 'EETA 79001' krijgt. Dit is de tweede grootste Marsmeteoriet die op Aarde ooit werd gevonden. De leeftijd van de meteoriet wordt geschat op 180 miljoen jaar en 600 000 jaar geleden zou deze de ruimte ingeslingerd zijn na een meteorietinslag op het Marsoppervlak. Voor wetenschappers is EETA 79001 van groot belang aangezien deze meteoriet ons meer kan vertellen over de samenstelling en evolutie van de planet Mars. Foto: NASA
Redacteurs gezocht
Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!
Wordt medewerkerSteun Spacepage
Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.