Mythologie
In de mythologie was de Draak een monster die de wacht hield voor de tuin der Hesperiden die befaamd was om zijn levensboom met gouden appelen en een bruidsgeschenk was van de Aarde aan Jupiter en Juno. De Griekse held Hercules kreeg tijdens één van zijn vele opdrachten de taak om enkele gouden appels te stelen uit deze boom en hiervoor moest hij dus de Draak proberen doden. Dit gebeurde zonder enig probleem doordat Hercules het monster kon uitschakelen met giftige pijlen en beide figuren werden aan de sterrenhemel geplaatst zó dat Hercules op het punt staat de kop van de Draak te verpletteren.
Waar en wanneer vind ik Draak aan de sterrenhemel?
Het sterrenbeeld Draak is een vrij grote constellatie die voor sterrenkundigen een zeer belangrijk punt bevat. Zoals de Kleine Beer de noordpool van de nachtelijke hemel bevat zo bezit Draak de noordpool van de ecliptica. Dit is het middelpunt waar de hemelpool in ongeveer 26.000 jaar omheen lijkt te lopen door de bewegingen van de aardas. Men kan dit uitgestrekte sterrenbeeld het makkelijkst herkennen aan zijn kop dat gevormd wordt door een vierkant van 4 sterren en zich tussen de sterrenbeelden Hercules en Kleine Beer bevindt. De rest van dit sterrenbeeld, het lichaam van de Draak, bevindt zich ten westen van zijn kop tussen de twee sterrenbeelden Kleine en Grote Beer. Dit sterrenbeeld is van uit België en Nederland niet het jaar en de hele nacht boven de horizon te zien en de kop van de Draak behaald zijn hoogste positie omstreeks middernacht tussen 20 en 30 juni.
Aangrenzende sterrenbeelden
- Kleine Beer (Ursa Minor)
- Giraffe (Camelopardalis)
- Grote Beer (Ursa Major)
- Ossenhoeder (Boötes)
- Hercules
- Lier (Lyra)
- Zwaan (Cygnus)
- Cepheus
Wat zijn de belangrijkste sterren?
De ster Thuban kreeg ook de naam Alfa maar dit is niet de helderste ster uit dit sterrenbeeld. Deze ster bevond zich rond 2.700 voor Christus vlakbij de hemelnoordpool en in die tijd fungeerde deze ster dus als de “poolster”. Vandaag de dag is de ster Alfa uit het sterrenbeeld Kleine Beer de poolster maar door de bewegingen van de aardas zal Thuban binnen 21.000 jaar opnieuw de rol van poolster mogen overnemen. De helderste ster in dit uitgestrekte sterrenbeeld is Gamma die ook wel Eltanin genoemd wordt en magnitude 2,2 heeft. De ster Nu, die deel uitmaakt van één van de vier sterren uit de kop van de Draak, is een dubbelster dat bestaat uit twee witkleurige sterren die ongeveer even helder zijn en al makkelijk te scheiden zijn met elkaar met een verrekijker. Een ander interessant sterrensysteem is de ster 16-17 Draconis die bestaat uit drie sterren waarvan twee van de vijfde magnitude en één met magnitude 6,6.
Welke andere objecten zijn er te vinden in Draak?
Het sterrenbeeld Draak bevat niet veel deep-sky objecten en het mooiste object daarvan is wellicht NGC 6543 die al mooi te bezichtigen is met een middelgrote telescoop. Deze planetaire nevel, ook bekend als de 'Kattenoognevel', is een gaswolk die uitgestoten werd door een ster bij het einde van zijn leven en wat overblijft is een zogenaamde uitgeklede sterkern. In dit geval heeft de centrale ster, een witte dwerg, van NGC 6543 magnitude 9,6 en door zijn mooie ronde vorm is deze planetaire makkelijk weer te vinden in deze constellatie. Deze prachtige planetaire nevel bevindt zich op een afstand van ongeveer 3 200 lichtjaar van de Aarde. De locatie van NGC 6543 aan de sterrenhemel is vrij gemakkelijk terug te vinden. Deze planetaire nevel staat op slechts enkele boogminuten van de Noordelijke Ecliptische Pool. Naast deze prachtige ringnevel bevindt er zich ook nog een sterrenstelsel uit de Messier lijst, M102. Dit sterrenstelsel zien we vanop Aarde van de zijkant.
De prachtige planetaire nevel NGC 6543 in het sterrenbeeld Draak - Foto: NASA
