De Augmented Target Docking Adapter in een baan om de Aarde
Foto: NASA

De Gemini 9A missie zal wellicht de geschiedenis in gaan als één van de meest besproken en bewogen bemande ruimtemissie uit het Amerikaanse Gemini ruimtevaartprogramma. Vier maanden voor de Gemini 9 ruimtecapsule zou gelanceerd worden, kwamen de astronauten voor deze missie, Elliot See en Charles Basset, op 28 februari 1966 om het leven toen hun T-38 straalvliegtuig het dak van een hangar raakte waarin zich ironisch genoeg de Gemini 9 ruimtecapsule op dat moment bevond. Door dit tragische ongeval werden reserveastronauten Tom Stafford en Eugene Cernan opgeroepen om de plaats in te nemen van hun verongelukte collega's.

Eén van de hoofddoelen van deze 9de Gemini ruimtemissie was ondermeer om een koppeling te maken tussen de ruimtecapsule en een onbemand ruimtetuig in een baan om de Aarde waarna één van de astronauten een ruimtewandeling zou uitvoeren.

De vier astronauten van de Gemini 9 missie met vooraan de verongelukte ruimtevaarders
See en Basset - Foto: NASA.
 

Op 3 juni 1966 werd de Gemini 9 bemanning, na een mislukte eerste poging wegens een technisch probleem, gelanceerd door middel van een Titan II raket vanop het lanceercomplex 19 op de Cape Canaveral lanceerbasis. Twee dagen voor deze lancering werd de Augmented Target Docking Adapter (ATDA) gelanceerd door middel van een Atlas raket. De Augmented Target Docking Adapter werd speciaal door NASA ontworpen omdat het Amerikaanse ruimtevaartagentschap op zoek was naar een vervanger voor de Agena rakettrappen. De Agena rakettrappen deden in het verleden dienst als onbemande ruimtetuigen waaraan de Gemini bemanningen moesten koppelen. De vluchtleiding ondervond helaas al tal van technische problemen met de Agena rakettrappen waardoor men op zoek ging naar een vervanger. De ATDA had een gewicht van 794 kilogram, beschikte over een eigen raketmotor en werd succesvol in een baan om de Aarde gebracht op een hoogte van 298 kilometer waar het de Gemini 9 bemanning zou opwachten. Ongeveer 49 minuten na de lancering van Stafford en Cernan op 3 juni werden de raketmotoren van hun ruimtecapsule voor een eerste keer opnieuw tot ontbranding gebracht in de ruimte waardoor ze een extra snelheid behaalden van 22,7 meter per seconde en zich op deze manier naar de ATDA konden begeven. Toen de astronauten zich 3 uur en 20 minuten in de ruimte bevonden, konden ze voor het eerst visueel contact maken met de ATDA toen deze zich op een afstand van 93 kilometer bevond. Wanneer de Gemini 9 ruimtecapsule zich dichter bij het onbemande ruimtetuig begaf, konden beide astronauten duidelijk zien dat de twee beschermpanelen van het koppelingsmechanisme zich niet volledig hadden losgemaakt van het ruimtetuig waardoor de Gemini 9 ruimtecapsule niet kon koppelen met de ATDA.

De bemanning van de Gemini 9 beschreef de onbemande ATDA
als de "angry alligator" - Foto: NASA
 

Astronaut Tom Stafford beschreef het gevaarte als een "angry alligator" en algauw konden ingenieurs uit de beschrijvingen van de astronauten opmaken dat de explosieven die de beschermpanelen moesten verwijderen van het ruimtetuig waren tot ontploffing gekomen. Een metalen staalband zorgde er echter voor dat beide panelen aan het tuig vast bleven hangen. De twee astronauten stelden aan de vluchtleiding zelf voor om de panelen tijdens een ruimtewandeling te mogen verwijderen maar op dit voorstel werd niet ingegaan doordat men dit veel te gevaarlijk vond. De veiligheid van de astronauten niet kon gewaarborgd worden door de vele scherpe metalen randen van het gevaarte. Uiteindelijk besliste men maar om de bemanning enkele "rendez-vous" manoeuvres te laten uitvoeren waarbij de Gemini 9 ruimtecapsule zich telkens van en naar de ATDA moest begeven. Hierna konden de twee astronauten genieten van een eet- en rustpauze. De vluchtleiding had op de tweede dag van de missie een ruimtewandeling voorzien terwijl de Gemini 9 capsule zich boven de ATDA bevond. Omdat beide astronauten te vermoeid waren, werd deze ruimtewandeling uitgesteld naar de derde dag van de missie. Op 5 juni maakte astronaut Eugene Cernan uiteindelijk zijn eerste ruimtewandeling waarbij hij gebruik maakte van een luchtpistool om zich voort te bewegen in de ruimte. Hoe langer de ruimtewandeling echter duurde, hoe vermoeider Cernan geraakte. Toen de astronaut een hartslag bereikte van 195 slagen per minuut besliste beide ruimtevaarders de ruimtewandeling na 2 uur en 8 minuten stop te zetten. Eugene Cernan had uiteindelijk alle moeite van de wereld om zich opnieuw in de Gemini 9 ruimtecapsule te begeven. Dit was ondermeer te wijten aan het feit dat het koelsysteem van zijn ruimtepak oververhit raakte waardoor het scherm van zijn helm aandampte en de astronaut niets meer kon zien.

Astronaut Eugene Cernan - Foto: NASA
 

Tijdens de Gemini 9 ruimtemissie moesten de astronauten ook zeven wetenschappelijke experimenten uitvoeren waarvan één een medisch experiment was waarbij men probeerde na te gaan hoe de ruimtevaarders reageerden op stress situaties. De astronauten moesten ook twee fotografische experimenten uitvoeren tijdens de ruimtewandeling maar deze werden uiteindelijk uitgevoerd vanuit de ruimtecapsule. Andere experimenten op vlak van communicatie en onderzoek naar micrometeorieten faalden. De Gemini 9 ruimtemissie duurde ondanks de vele tegenslagen toch 3 dagen en 20 minuten. Op 6 juni 1966 maakte het ruimtetuig een landing in de Atlantische Oceaan op een afstand van 700 meter van het vliegdekschip USS Wasp nadat ze een probleemloze terugkeer in de atmosfeer hadden doorstaan. Na de ongelukkige Gemini 9 missie werd meteen door NASA een Mission Review commissie in het leven geroepen die de taak hadden de doelen van elke ruimtemissie in de toekomst zo realistisch mogelijk te maken. Deze commissie moest er ook voor orgen dat de experimenten en testen relevant waren in het kader van het toekomstige Apollo maanprogramma.

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.

Dit gebeurde vandaag in 1997

Het gebeurde toen

De Amerikaanse astronoom James V. Scotti ontdekt met het Spacewatch project van de University of Arizona de planetoïde 1997 XF11. Op 26 oktober 2028 zal deze planetoïde op een afstand van 930 000 kilometer van de Aarde vliegen. Dit is 2,4 maal de afstand van Aarde tot de Maan. Tijdens zijn scheervlucht langs de Aarde zal deze planetoïde een maximale helderheid bereiken van 8,2 waardoor deze zichtbaar zal zijn met een goede verrekijker.

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

100%

Sociale netwerken