De Amerikaanse bemande Gemini 4 ruimtevlucht was de tweede bemande vlucht uit het Gemini ruimteprogramma en zou de tiende Amerikaanse bemande ruimtereis worden sinds het begin van de ruimtevaart. De crew van deze ruimtemissie bestond uit twee ruimtevaarders die nog nooit eerder een ruimtereis gemaakt hadden. De gezagvoerder van de Gemini 4 ruimtecapsule was astronaut James McDivitt die werd bijgestaan door piloot Edward White.
Beide astronauten waren ervaren militaire testpiloten en werden in 1962 door NASA geselecteerd. Na de succesvolle testvlucht met de bemande Gemini 3 ruimtecapsule wou Amerika ditmaal voor het eerst een ruimtewandeling uitproberen in een baan om de Aarde en zou de crew aan boord van de Gemini 4 ruimtecapsule voor het eerst een rendez-vous manoeuvre moeten uitoefenen met de tweede rakettrap van de Titan 2 raket. Nog een primeur tijdens deze ruimtereis zou de tijdsduur worden van deze missie. Het Amerikaanse ruimtevaartagentschap NASA wou voor het eerst de twee astronauten meerdere dagen in een baan om de Aarde houden want dit zou in de toekomst nodig zijn indien men bemande ruimtereizen zou maken naar de maan. Enkele maanden voor de Gemini 4 vlucht zou de Sovjet-Unie de Amerikaanse ruimtevaart opnieuw een harde klap toebrengen doordat kosmonaut Alexei Leonov als eerste mens in de wereld een ruimtewandeling uitvoerde. Daarom werd een ruimtewandeling op het laatste nippertje toegevoegd aan het programma van de Gemini 4 ruimtemissie.
De Gemini 4 crew - Foto: NASA
De Titan 2 raket, met bovenop de Gemini 4 ruimtecapsule, werd op 3 juni 1965 gelanceerd vanop de Amerikaanse Cape Canaveral lanceerbasis in Florida. Voor het eerst in de geschiedenis kon deze lancering rechtstreeks bekeken worden in twaalf Europese landen dankzij het succes van de Early Bird communicatiesatelliet. Tijdens deze lancering en ruimtemissie zou voor het eerst ook gebruik gemaakt worden van het Mission Control Center in Houston, Texas, vanwaar in de toekomst alle Amerikaanse bemande ruimtemissies zouden geleid worden. Dankzij al deze nieuwigheden kreeg deze ruimtemissie enorme belangstelling van over de hele wereld en woonden 1 100 Amerikaanse journalisten de lancering rechtstreeks bij. De lancering zelf verliep vlekkeloos en de ruimtecapsule werd in een lage baan om onze planeet gebracht met een maximale hoogte van 282 kilometer. Toen het ruimtetuig zich had losgekoppeld van de tweede Titan rakettrap bleek een rendez-vous manoeuvre in een baan om de Aarde veel moeilijker te zijn dan men vooropgesteld had. Het doel was om de ruimtecapsule stabiel te laten vliegen naast de rakettrap maar doordat de ruimtevaarders hier zeer weinig ervaring met hadden, verliep dit heel chaotisch en werd deze procedure vroegtijdig afgebroken. De astronauten aan boord van de Gemini 4 konden niet begrijpen waarom hun ruimtecapsule zich telkens naar rechts bewoog als de piloot de handeling ondernomen had om het ruimtetuig naar links te laten bewegen.
Lancering van de Gemini 4 ruimtecapsule - Foto: NASA
De astronauten hadden een eerste omwenteling om de Aarde gemaakt en het vluchtleidingscentrum stelde voor om een 'Extra-Vehicular Activity' (EVA) uit te proberen tijdens de derde omwenteling. Astronaut White was ondertussen oververmoeid geraakt waardoor gezagvoerder McDivitt besloot om tijdens de tweede omwenteling om de Aarde een rustpauze in te lassen. Na het controleren van alle onderdelen en het aantrekken van hun ruimtepakken werd de Gemini 4 ruimtecapsule gedecompresseerd waarna astronaut White het toegangsluik probeerde te openen. Tot ieders verbazing bleek dat dit luik niet eerst open wou maar na menig duw- en trekwerk opende het luik zich toch. Zo kregen de twee astronauten een prachtig zicht over Australië waar ze op dat moment overvlogen. Voor het eerst in de geschiedenis van de Amerikaanse ruimtevaart zou een astronaut zich buiten een ruimtecapsule begeven. Enkele ogenblikken nadat het luik geopend werd, begaf White zich al een vijftal meter buiten de Gemini 4 ruimtecapsule. Edward White probeerde meteen of hij zich makkelijk kon voortbewegen in het luchtledige. Hiervoor had hij de hulp gekregen van een soort pistool dat werkte op waterstof dat ervoor zorgde dat de astronaut zich makkelijk kon voortbewegen. Tijdens White's ruimtewandeling maakte zijn collega vanuit de Gemini 4 ruimtecapsule prachtige foto's die later de hele wereld rondgingen. Na ongeveer vijftien minuten in de ruimte te hebben gezweefd, kreeg Edward White de opdracht van het vluchtleidingscentrum om de capsule terug binnen te gaan. Meteen antwoordde hij "It's the saddest moment of my life!". Astronaut Edward White begaf zich terug in de ruimtecapsule maar opnieuw deden zich enkele problemen voor bij het sluiten van het toegangsluik waardoor gezagvoerder McDivitt opnieuw een handje moest toesteken. Uiteindelijk slaagden beide ruimtevaarders er in de ruimtecapsule opnieuw goed af te sluiten. Door de problemen met het toegangsluik werd een tweede poging om dit te openen en te sluiten geannuleerd.
De eerste Amerikaanse ruimtewandeling door Edward White - Foto: NASA
Na deze historische gebeurtenis besloot de crew een rustpauze te nemen. Deze werd echter constant onderbroken door het lawaai van de communicatieradio en het geronk van de elektrische onderdelen. Tijdens hun ruimtevlucht voerden de twee astronauten ook nog elf experimenten uit. Zo werd ondermeer de straling in de ruimtecapsule gemeten, werden er foto's genomen van het weer en het aardoppervlak en werd de hartslag gemeten van de twee ruimtevaarders tijdens de hele vlucht. Beide astronauten kregen tijdens de 48ste omwentelingen ook nog te maken met een computerprobleem terwijl op dat moment computerfabrikant IBM reclame maakte over de betrouwbaarheid van hun systemen. Na de 62ste omwenteling om de Aarde besloot NASA de Gemini 4 ruimtecapsule uiteindelijk terug te laten komen naar de Aarde. Piloot Edward White liet het ruimtetuig kantelen op een hoogte van 120 kilometer boven de Aarde waardoor deze kon beginnen aan zijn terugkeer in de atmosfeer. De parachute van de Gemini 4 capsule werd op een hoogte van 3,2 kilometer probleemloos geopend. Ook al was de landing in de oceaan hard aangekomen toch bleek deze geslaagd te zijn ondanks het feit dat de capsule 80 kilometer verder terecht was gekomen dan het aangeduide punt. Na hun landing werden de twee astronauten opgepikt door een Amerikaans marineschip en werd de ruimtecapsule uiteindelijk tentoongesteld in het National Air & Space Museum in Washington D.C.
De bemanning van de Gemini 4 wordt opgepikt door een helikopter van de Amerikaanse marine - Foto: NASA
De Gemini 4 ruimtemissie kreeg steun van het Amerikaanse Department of Defence. Hierdoor hadden in totaal 10 200 mensen meegewerkt aan deze missie en werden maar liefst 134 vliegtuigen en 26 schepen ingezet en ter beschikking gesteld. Uiteindelijk had de Gemini 4 bemanning een afstand afgelegd van 2 782 486 kilometer en hadden de twee astronauten 4 dagen en 1 uur in een baan om de Aarde geleefd. Alle doelen die vooropgesteld werden voor deze missie werden verwezenlijkt, behalve het rendez-vous manoeuvre met een rakettrap. NASA riep deze tweede bemande Gemini ruimtereis uit als een groot succes. Het Gemini programma kon nu echt van start gaan en Amerika kon meer en meer beginnen dromen van zijn eigen bemand maanprogramma.
