De Amerikaanse Apollo 11 ruimtemissie was de vijfde bemande ruimtevlucht uit het ambitieuze Amerikaanse Apollo maanprogramma. Het zou de eerste missie worden waarbij twee mensen een zachte landing zouden maken op het oppervlak van de maan. De bemanning bestond uit drie ervaren Amerikaanse astronauten waar Neil Armstrong de gezagvoerder van was. Tot op heden blijft Apollo 11 nog steeds één van de spannendste en meest succesvolle ruimtevluchten uit de geschiedenis van de bemande ruimtevaart. Dankzij deze missie zette de mens voor het eerst voet op een ander hemellichaam.
Neil Armstrong had eerder al een ruimtevlucht gemaakt tijdens het Gemini ruimteprogramma. De piloot van de maanlander, die de naam Eagle kreeg, was Edwin "Buzz" Aldrin en piloot van de Apollo commando module was Michael Collins. Beide astronauten hadden, net als Armstrong, elk een ruimtevlucht gemaakt tijdens het Gemini ruimteprogramma dat de voorloper was van het Apollo maanproject. Het Amerikaanse ruimtevaartagentschap NASA had beslist de Apollo 11 maanlander met astronauten Armstrong en Aldrin te laten landen op de maan in het zuidelijke deel van de "Sea of Tranquility" op ongeveer 20 kilometer van krater Sabine D. Omdat in deze regio weinig kraters en oneffenheden in het maanoppervlak voorkwamen was volgens de NASA het risico op een moeilijke landing dan ook zeer klein.
De Apollo 11 crew: Neil Armstrong, Michael Collins en Buzz Aldrin - Foto: NASA
De meer dan 100 meter hoge Saturn V raket, met bovenop de Apollo 11 ruimtecapsule, werd op 16 juli 1969 omstreeks 13u32 gelanceerd van op het Kennedy Space Center in Florida. Twaalf minuten later bevond deze zich in een baan om de Aarde. De lancering verliep vlekkeloos. Zowel in het vluchtleidingscentrum van het Kennedy Space Center als buiten de lanceerbasis stonden duizenden mensen deze lancering te aanschouwen waaronder ook de ontwerper van de Saturn V raket, de raketgeleerde Werner Von Braun. Anderhalve omwenteling om de Aarde later werd de raketmotor van de derde rakettrap opnieuw ontstoken die ervoor zorgde dat de Apollo 11 commando module met maanlander zich uit de baan om de Aarde begaf richting maan. Dertig minuten later koppelde de Apollo 11 commando module zich los van de derde Saturn V rakettrap en draaide zich om te kunnen koppelen met de maanlander die nog steeds vasthing in de Lunar Module Adapter. Eenmaal de commando module en de Maanlander aan elkaar vast hingen, kon de bemanning tijd nemen om te rusten en was het wachten tot het volgende manoeuvre waarbij het ruimteschip zich met maanlander in een baan om de Maan zou begeven. Ondertussen werd op 18 juli 1969 door president Nixon een televisie- en radiobericht gemaakt die opgeslagen werd in het National Archive in Washington. Het zou uitgezonden worden aan de bevolking van Amerika wanneer de missie zou mislukken en de bemanning zou crashen of stranden op het Maanoppervlak.
Lancering van de Apollo 11 ruimtecapsule - Foto: NASA
Drie dagen na de lancering, op 19 juli, kwam de Apollo 11 ruimtecapsule met Maanlander aan bij de Maan en werd de raketmotor van de commando module ontstoken om op deze manier gevangen te worden door de aantrekkingskracht van de Maan. Elk manoeuvre verliep vlekkeloos en na enkele omwentelingen om de Maan gemaakt te hebben, kregen de bemanningsleden aan boord al een eerste zicht van hun landingsplaats die Neil Armstrong "Tranquility Base" had genoemd. Op 20 juli 1969 koppelde de maanlander zich los van de commando module, die de naam Columbia had gekregen, en bleef astronaut Michael Collins alleen achter in de commandomodule. Eenmaal de raketmotor van de maanlander ontstoken werd, begon de Eagle Maanlander aan zijn afdaling. Toen plots de navigatiecomputer van de maanlander fouten begon aan te geven, zagen de twee astronauten aan boord van de Eagle dat deze niet op de vooropgestelde tijd was begonnen aan zijn afdaling. Hierdoor zou de maanlander vermoedelijk enkele honderden meters tot kilometers van de vooropgestelde landingsplaats terechtkomen. In het NASA vluchtleidingscentrum op Aarde besloot men de landingsprocedure niet te onderbreken en door te gaan met de afdaling. Toen de twee astronauten in de maanlander uit hun raampje keken, viel hen op dat het landschap waarin ze zouden landen vol lag met grote puntige rotsen die verspreid lagen rond een grote krater. Op dat moment nam Neil Armstrong de beslissing over te gaan tot een manuele landing en zorgde hij ervoor dat de "Eagle" Maanlander op 20 juli 1969 zonder probleem een zachte landing maakte op het oppervlak van de Maan.
Eenmaal de Maanlander geland was op het oppervlak van de Maan, zag men aan de meetinstrumenten dat de maanlander nog maar voor 50 seconden brandstof over had en dat de landing niet gegaan was volgens plan wegens een probleem met de boordcomputer. De NASA besloot opnieuw de missie niet vroegtijdig af te breken en de twee bemanningsleden aan boord van de Eagle kregen het "Go" signaal waarmee ze konden beginnen met de voorbereiding op hun Extra-vehicular Activity (EVA). Zes en een half uur na de landing op het maanoppervlak begaf astronaut Neil Armstrong zich als eerste buiten de Maanlander en bevond hij zich bovenop de ladder waarmee de astronauten uit de maanlander op het Maanoppervlak konden stappen. Enkele ogenblikken later plaatste Neil Armstrong als eerste mens voet op de maan en sprak hij de wereld toe met de zin: "One small step for man, one giant leap for mankind". Na dit historische moment begon ook Buzz Aldrin met zijn Maanwandeling en begaf ook hij zich buiten de Maanlander. Voor het eerst in de geschiedenis liepen nu twee mensen op het oppervlak van de Maan. De twee astronauten kregen er niet genoeg van om het uitzicht te beschrijven en om foto's te nemen van het indrukwekkende verlaten landschap. De volgende twee uur die de astronauten op de Maan doorbrachten, werden gebruikt om bodemstalen te nemen van het Maanoppervlak en voor het verzamelen van maanrotsen en gesteenten die terug naar de Aarde zouden worden meegenomen voor verder onderzoek.
Buzz Aldrin groet de Amerikaanse vlag op het oppervlak van de maan - Foto: NASA
Doordat dit de eerste keer was dat de Maanlander een zachte landing had gemaakt op het Maanoppervlak, kregen de twee astronauten ook de opdracht van de vluchtleiders om zoveel mogelijk foto's te nemen van de Maanlander zodat ingenieurs de conditie van de lander konden bestuderen en de technologie eventueel ervan aanpassen. Tijdens de maanwandeling probeerde astronaut Buzz Aldrin de zogeheten 'kangaroo hops' uit die bestonden uit sprongen met de twee benen tegelijkertijd. Doordat het Maanoppervlak en maanstof glibberig bleek te zijn, hadden de twee astronauten het soms moeilijk om zich recht te houden wanneer ze zich snel probeerden te verplaatsen. Astronaut Neil Armstrong verzamelde opnieuw een hele zak vol met maanrotsen. Eenmaal dit achter de rug was, plaatsten de twee astronauten de Amerikaanse vlag op het Maanoppervlak en werden ze rechtstreeks in contact gebracht met president Richard Nixon voor een gesprek dat door de wereldwijde media mee gevolgd werd. Doordat de twee astronauten op de Maan problemen ondervonden met het voortbewegen, liepen ze achter op schema en kon men in het vluchtleidingscentrum zien hoe de lichamelijke toestand van Neil Armstrong er op achteruit ging doordat hij begon te lijden aan een hoge dosis stress en zenuwen. NASA besloot de twee astronauten een korte rustpauze van een vijftien tal minuten te geven waarna ze opnieuw verder gingen met het uitvoeren van hun geologisch en wetenschappelijk onderzoek.
Astronaut Buzz Aldin was de eerste die de Maanlander opnieuw binnenging. Met veel moeite nam hij ook twee kleine containers mee in de maanlander die gevuld waren met in totaal 22 kilogram aan materiaal dat gebruikt was geweest tijdens de Maanwandelingen. Neil Armstrong sprong hierna ook op de ladder en begaf zich eveneens in de maanlander waarna de Eagle Maanlander opnieuw onder druk gebracht werd en de twee astronauten hun ruimtepakken konden uitdoen. Tijdens het uitdoen van de ruimtepakken brak astronaut Aldrin plots de knop af van het bedieningspaneel waarmee men de raketmotor van de Maanlander deed ontbranden. Zowel de vluchtleiding als de twee astronauten maakten zich grote zorgen om dit ongelukkige incident maar gelukkig konden de twee een oplossing vinden voor de defecte bedieningsknop en konden de astronauten beginnen aan een rustpauze die zeven uur zou duren. Na deze welgekomen rustpauze maakten de vluchtleiders de twee astronauten wakker. Twee en een half uur later werd de capsule waarin de twee bemanningsleden van de Maanlander zich bevonden, gelanceerd met aan boord onder andere 21,5 kilogram aan maanrots en maanstof. In totaal hadden de twee astronauten 2,5 uur doorgebracht op het Maanoppervlak, hadden ze verschillende wetenschappelijke instrumenten achter gelaten en werd er ook een gedenkplaat achtergelaten waarop volgende tekst stond: "Here Men From Planet Earth First Set Foot Upon the Moon, July 1969 A.D. We Came in Peace For All Mankind".
Buzz Aldrin op het maanoppervlak - Foto: NASA
De Eagle maanlander koppelde zich met succes terug aan de Apollo commando module, die zich nog steeds in een baan om de Maan bevond. Astronaut Michael Collins verwelkomde de twee astronauten toen deze zich opnieuw in de commando module begaven. Op 24 juli 1969 keerde de terugkeercapsule van de Apollo 11 commando module terug naar de Aarde. De drie astronauten maakten een geslaagde landing op ongeveer 24 kilometer van het vliegdekschip USS Hornet die hen opwachtte. Na hun aankomst in Amerika werden de drie astronauten gedurende 21 dagen in quarantaine gehouden omdat men niet wist of de drie ruimtevaarders besmet werden tijdens hun ruimtereis met onbekende bacteriën. Later bleek dat deze quarantaine zinloos was. De terugkeercapsule van de Apollo 11 werd later in het National Air & Space Museum in Washington tentoongesteld en de drie astronauten reisden de hele wereld rond als ware helden. Tientallen boeken en biografieën werden in de jaren die hierop volgden geschreven over deze ruimtemissie en zijn bemanning en in het Tranquility Park in Houston werd een replica geplaatst van Neil Armstrong’s eerste voetafdruk op de maan. De mens had eindelijk voet gezet op een ander hemellichaam en de droom van zowel John F. Kennedy als ook van Werner Von Braun kwamen in juli van dat jaar uit. Amerika had de Sovjet-Unie verslagen in de wedloop naar de maan en ze konden beginnen met de voorbereidingen van de volgende bemande missie: de Apollo 12 ruimtemissie.
De Apollo 11 capsule nadat deze geland is op zee - Foto: NASA
