Een mooi voorbeeld van een Pallasiet meteoriet
Foto: Meteorites Australia

Steenachtige ijzers, die bestaan uit half ijzer en half silicaten, zijn onderverdeeld in twee belangrijke groepen: pallasites en mesosiderites. Deze groep vormt 1% van alle meteorieten die gevonden zijn. Terwijl pallasites worden gevormd aan de grens tussen de metalen kern en de silicaten mantels van gesmolten en gedifferentieerde moederplanetoïde zijn mesosiderites ook steenachtige-ijzers die ongeveer gelijke delen van metaal en silicaten hebben. Deze hebben echter weinig gemeen met de pallasites en waren het resultaat van hevige botsingen in het vroege zonnestelsel.

Pallasites

Pallasieten behoren tot de meest voorkomende steenachtige-ijzergroep met ongeveer zestig bekende meteorieten wereldwijd. De naam 'Pallasiet' komt van een 1600 Britse pond dure meteoriet die in 1749 werd gevonden in de buurt van Krasnojarsk, Siberië. De Duitse naturalist en ontdekkingsreiziger Peter Simon Pallas, die een monster verzamelde van deze ongebruikelijke steen, een ijzermeteoriet met grote olivijnkristallen. Hij beschreef dit in zijn dagboeken in 1772. Pallas werd uitgenodigd door de Russische Monarch, Catharina de Grote, om de uitgestrekte onontgonnen gebieden van de Siberische taiga te verkennen (Mount Emir) en vooral ook rond Krasnojarks. Hij wist op dat moment niet dat hij een meteoriet had gevonden. Later werd deze 'steen' erkend als eerste pallasiet waarna deze groep van meteorieten naar hem werd genoemd. Pallasieten zijn een mengsel van kristallijn olivijn en een omliggende matrix van ijzer-nikkel. De kristallen kunnen variëren van helder geel tot licht groen. Wanneer het olivijn de kwaliteit heeft van een edelsteen wordt het zelf peridoot genoemd. Af en toe kunnen deze prachtige kristallen ook worden gebruikt in sieraden. Als er in de meteoriet een overvloed aan de ijzer-nikkel matrix is, kunnen we zelfs de medium octahedrite Widmanstättenstructuur zien. Pallasieten zijn chemisch gebonden aan de ijzergroep IIIAB en IIIF, wat suggereert dat ze een gemeenschappelijke oorsprong kunnen hebben. De Pallasieten worden ingedeeld in vier groepen of grouplets vergelijkbaar met de chemische groepen van de ijzermeteorieten:

  • Main Pallasites Group (MPG)
  • Eagle Station grouplet (PES)
  • Pyrogene grouplet (PPX)
  • Pallasite ungrouped (P-ung)

PallasietEen stukje van de bekende Esquel-meteoriet die werd gevonden in Argentinië.
Deze meteoriet behoort tot de Pallasieten - Foto: Doug Bowman

Mesosiderites

Mesosiderites zijn typisch steenachtige-ijzer meteorieten. De meeste bestaan uit ongeveer gelijke delen van ijzer-nikkel-metaal en silicaten. Ze zijn polymict breccies samengesteld van hoekfragmenten en afgeronde fragmenten van verschillende minerale samenstellingen, vooral orthopyrogeen, plagioklaas en eucritic materiaal, en aders en insluitsels van ijzer-nikkel-metaal. De metalen, die gerelateerd zijn aan de IIIAB ijzers, kunnen Widmanstätten cijfers bevatten. Het grootste probleem in het begrijpen van deze meteorieten is dat deze componenten blijkbaar niets te maken hadden met elkaar tijdens hun formatie. Ze zijn gewoon toevallige mengsels. De silicaat fractie hebben samenstellingen die lijken op die van de HED waarvan hun stollingsgesteente uit de korst van een achondritale asteroïde komt. En het kan zijn dat de silicaten afkomstig zijn van dezelfde moeder-asteroïde op verschillende niveaus binnen de korst en mantel. Het is opmerkelijk dat het meest voorkomende mineraal, olivijn, die vrijwel alle chondrites verschijnt allemaal maar afwezig is in de mesosiderites. Onderzoekers hebben mesosiderites in groepen ingedeeld op basis van mineralogie, chemische samenstelling en de texturen van de silicaten.

Vaca muertaEen Mesosideriet meteoriet dat werd gevonden in de Atacamawoestijn in Chili.

Sybille Kervyn

Sybille Kervyn

Studente geologie UGent.Redacteur jongerenmagazine Astra.Amateur-astronome en astrofotografe.

Dit gebeurde vandaag in 2000

Het gebeurde toen

Een Amerikaanse Delta II raket brengt vanop de Vandenberg lanceerbasis in Californië de Earth Observing-1 aardobservatiesatelliet in de ruimte. Deze satelliet maakte deel uit van NASA's New Millennium Program en kon dankzij het Advanced Land Imager instrument het aardoppervlak observeren in negen verschillende golflengtes. Foto: NASA

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

100%

Sociale netwerken