Een open sterrenhoop in de Kleine Magelhaense Wolk
Foto: NASA / ESA

Als je op een heldere winternacht in het oosten kijkt zal je met het blote oog een vlek opmerken die eigenlijk bestaat uit 7 sterren en deze sterren worden de Plejaden genoemd. Dit is een compacte groep van sterren die een zeer mooi voorbeeld zijn van een "open sterrenhoop" en dergelijke objecten komen zeer vaak voor in verschillende afmetingen en vormen.

Soms kunnen open sterrenhopen slechts enkele sterren bevatten maar soms bestaan deze groepen uit honderden sterren die allemaal op hetzelfde ogenblik zijn ontstaan uit dezelfde moleculaire wolk. Open sterrenhopen zijn meestal zeer jong (in astronomische termen) en bestaan dus uit zeer hete en heldere sterren waardoor open sterrenhopen zichtbaar zijn wanneer ze zich op grote afstanden van ons bevinden. Aangezien alle sterren uit een open sterrenhoop op hetzelfde moment zijn ontstaan uit dezelfde gaswolk zullen ze dus ook dezelfde chemische samenstelling hebben maar deze sterren verschillen wel van elkaar doordat hun massa's verschillen. De meeste sterren uit open sterrenhopen beschikken over sterren die van het O-type of B-type zijn en hebben meestal een zeer korte levensduur. Alle sterren van een open sterrenhoop zijn zeer dicht opeengepakt en bewegen zich met dezelfde snelheid voort maar elke half miljard jaar zullen dergelijke objecten, zoals de Plejaden of de Hyaden, verstoord worden door externe factoren zoals het passeren van andere moleculaire wolken waardoor de sterren niet meer allemaal met dezelfde snelheid gaan bewegen en op deze manier van elkaar gaan af bewegen. Astronomen schatten dat na één miljard jaar de open sterrenhoop volledig uit elkaar ligt en sommige sterren zullen zich tegen dan aan de andere kant van het melkwegstelsel bevinden. Men kan enkel de evolutie en levensduur van een open sterrenhoop afleiden aan zijn oorspronkelijke dichtheid, indien deze zeer groot was zal de groep dus langer overleven. Open sterrenhopen worden ook ingedeeld in een aantal categorieën en worden ondermeer ingedeeld volgens hun concentratie (I), sterke concentratie naar het centrum van de sterrenhoop toe (II) of geen concentratie naar het midden toe (IV). Verder worden deze objecten ook nog ingedeeld in het aantal sterren waarover ze beschikken en veel van deze open sterrenhopen kan men terugvinden in de Messier lijst die tientallen van deze objecten bezit.

De Plejaden
De Plejaden.

De mooiste open sterrenhoop is ongetwijfeld M45, of ook wel de Plejaden genoemd. Deze groep bestaat  uit vrij jonge sterren en indien men dit object met een telescoop waarneemt kan men ook zien dat zich tussen de sterren nog steeds gas bevindt dat niet geëvolueerd is tot sterren. Zowel de sterren als de nevels stralen een blauwwitte kleur uit en dit is het bewijs dat het hier gaat over zeer hete en jonge sterren waarvan de heetste een temperatuur kunnen hebben rond de 15.000°C. Normaal hebben sterren uit open sterrenhopen dezelfde leeftijd en kleur maar er bestaan uitzonderingen waarbij zich in een sterrenhoop een koelere, oudere ster kan in bevinden en deze zorgt er dan ook voor dat de gaswolken tussen de sterren een totaal ander kleur krijgen zoals de prachtige open sterrenhoop NGC 4755 die ook wel "de juwelendoos" wordt genoemd.

NGC 4755
NGC 4755.

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.

Dit gebeurde vandaag in 2008

Het gebeurde toen

In de stad Colombo, Sri Lanka, overlijdt Sir Arthur Charles Clarke. Hij schreef het boek 2001: A Space Odyssey en bedacht in 1945 het principe van de geostationaire communicatiesatelliet. Deze bijzondere baan om onze planeet is ook bekend als de 'Clarke Orbit'. Zijn bekendste boek, 2001: A Space Odyssey, werd in 1968 verfilmd en wordt beschouwd als een mijlpaal in de filmgeschiedenis. Clarke deed op de Amerikaanse televisie samen met Walter Cronkite ook verslag van de Apollo-maanexpedities en werd in 2000 door de Britse koningin geridderd voor zijn verdiensten.

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

23%

Sociale netwerken