De maand augustus is voor veel amateur-sterrenkundigen en liefhebbers van hemelverschijnselen een hoogmaand aangezien we in deze maand één van de mooiste zogenaamde 'sterrenregens' te zien krijgen. Elk jaar doorkruist de Aarde in augustus de baan van de komeet Swift-Tuttle wat leidt tot de prachtige Perseïden meteorenzwerm.
De komeet Swift-Tuttle, die de Perseïden veroorzaakt, werd in 1862 ontdekt en draait éénmaal om de 133 jaar om de Zon. Deze komeet heeft behoorlijk wat gruis en puin achtergelaten in zijn baan om onze ster dat een mooie meteorenzwerm veroorzaakt die we beter kennen als de 'Perseïdenzwerm'. Meteoren, ook gekend in de volksmond als 'vallende sterren', zijn kortstondige lichtsporen aan de nachtelijke hemel die ontstaan wanneer stofdeeltjes op een hoogte van ongeveer 100 kilometer met hoge snelheid in de atmosfeer van de Aarde terechtkomen. De Aarde doorkruist jaarlijks enkele belangrijke banen van kometen waardoor we jaarlijks terugkerende meteorenzwermen te zien krijgen. Wanneer veel 'vallende sterren' te zien zijn spreekt men ook wel van een 'sterrenregen'. De naam 'Perseïden' is afgeleid van het sterrenbeeld Perseus aangezien de schijnbare oorsprong van deze meteorenzwerm in dit sterrenbeeld te vinden is. In theorie verschijnen vanaf half juli al de eerste Perseïden aan de sterrenhemel maar het jaarlijkse hoogtepunt van deze meteorenzwerm vindt steeds in de nacht van 12 op 13 augustus plaats. De piek van deze zwerm is relatief hoog, maar de duur van het maximum is met negen dagen vrij kort waardoor het totaal aantal meteoren in deze zwerm toch niet al te groot is. Bij goede omstandigheden moet het dan mogelijk zijn om tijdens de piek vele tientallen meteoren of 'vallende sterren' per uur te zien.
Het beste moment is in de vroege ochtend
Deze meteoren zijn helder en snel en hebben nalichtende sporen. De typische snelheid van Perseïden bedraagt ongeveer 61 kilometer per seconde. Rond 05:45 uur gaat het op dinsdag 13 augustus 2013 schemeren en om 06:20 uur komt de Zon op. Het beste moment om de Perseïden dan waar te nemen is hierdoor rond 05:00. De radiant (het punt aan de hemel waaruit de meteoren uit een meteoorzwerm lijken te komen) staat op dat moment zo'n 70° boven de oostnoordoostelijke horizon. De Maan stoort dit jaar niet waardoor de omstandigheden, bij helder, dit jaar zeer goed kunnen zijn. Om meteoren waar te nemen, heb je geen speciale apparatuur nodig. Bij goede omstandigheden volstaat een ligstoel en eventueel warme kledij.
Vuurbollen
Meteoren zijn een spectaculair fenomeen aan de nachtelijke hemel maar een 'vuurbol' is nog veel indrukwekkender. Vuurbollen zijn meteoren die helderder zijn dan de planeet Venus (magnitude -4) en kunnen enkele seconden lang te zien zijn. Op basis van waarnemingen zijn sterrenkundigen, onder leiding van Bill Cooke van NASA’s Meteoroid Environment Office, tot de vaststelling gekomen dat de Perseïden de meeste vuurbollen produceren. Het is dus helemaal niet uitgesloten dat, wanneer u op zoek gaat naar Perseïden, u plots een heldere vuurbol aan de hemel ziet voorbij schieten.
