Op een heldere nacht en met een goede amateurtelescoop zijn Saturnus en zijn opmerkelijke ringen vanaf het aardoppervlak te zien. Maar hoe zijn die ringen ontstaan? En wat kunnen ze ons vertellen over Saturnus en zijn manen, een van de potentiële locaties waar NASA naar leven hoopt te zoeken? Een nieuwe serie supercomputersimulaties heeft een antwoord gegeven op het mysterie van het ontstaan van de ringen, een antwoord waarbij een enorme botsing een rol speelt, toen dinosaurussen nog op aarde rondliepen.
Op zondag 24 september 2023 zijn bodemstalen van de planetoïde 101955 Bennu met een snelheid van ongeveer 40 000 kilometer per uur teruggekeerd naar de aarde nadat ze in 2020 werden opgepikt door de OSIRIS-REx ruimtesonde. De capsule met daarin de interplanetaire bodemstalen landde met een parachute veilig in de woestijn van de Amerikaanse staat Utah nadat de capsule eerder werd losgemaakt van de OSIRIS-REx ruimtesonde. De opgevangen bodemstalen zijn vermoedelijk 4,5 miljard jaar oud en moeten ons meer leren over het onstaan van ons zonnestelsel en onze planeet.
Het populaire rocknummer "Shake, Rattle and Roll" uit 1954 zou de themamuziek kunnen zijn voor de nieuwste ontdekking van de Hubble ruimtetelescoop over wat er gebeurt met de asteroïde Dimorphos in de nasleep van NASA's DART-experiment (Double Asteroid Redirection Test). DART heeft Dimorphos op 26 september 2022 opzettelijk geraakt, waardoor de baan van de asteroïde rond de grotere asteroïde Didymos enigszins veranderde.
Een nieuw type instrument heeft bewijs ontdekt van een vulkanisch proces op de Maan dat alleen op Aarde te zien was. "Vóór de jaren 1950 dachten de meeste wetenschappers dat de kraters op de Maan van vulkanen afkomstig waren, maar uit studies in verband met de Apollo-missies bleek dat ze bijna allemaal van inslagen afkomstig waren", aldus Matthew Siegler, Senior Scientist aan het Planetary Science Institute en auteur van "Remote Detection of a Lunar Granitic Batholith at Compton-Belkovich" dat in Nature verschijnt. "Er was overvloedig vulkanisme, met vloedbasalten, dunne stromende lavas, die ongeveer 16% van de Maan bedekten, maar niet veel op het gebied van dikkere, silicische lavas die iets zouden kunnen vormen dat wij een vulkaan zouden noemen," zei Siegler.
Met behulp van gegevens die zijn verzameld door NASA's Cassini ruimtesonde heeft een internationaal team van wetenschappers ontdekt dat fosfor, een essentieel chemisch element voor leven, opgesloten zit in zoutrijke ijskorrels die door Enceladus de ruimte in zijn geslingerd. Het is bekend dat de kleine maan een oceaan aan de oppervlakte heeft en water uit die oceaan barst door scheuren in de ijskorst van Enceladus als geisers bij zijn zuidpool, waardoor een pluim ontstaat. De pluim voedt vervolgens de E-ring van Saturnus (een zwakke ring buiten de helderdere hoofdringen) met ijzige deeltjes.
We weten al een tijdje dat asteroïde 3200 Phaethon zich gedraagt als een komeet. Hij wordt helderder en vormt een staart als hij in de buurt van de zon is, en hij is de bron van de jaarlijkse Geminiden-meteorenregen, hoewel kometen verantwoordelijk zijn voor de meeste meteorenregens. Wetenschappers wijten het komeetachtige gedrag van Phaethon aan stof dat uit de asteroïde ontsnapt wanneer deze door de zon wordt verschroeid. Uit een nieuwe studie waarbij twee zonne-observatoria van de NASA zijn gebruikt, blijkt echter dat de staart van Phaethon helemaal niet stoffig is, maar uit natriumgas bestaat.
Het geheim zit al veertig jaar verborgen in het zicht. Maar er was het inzicht van een ervaren astronoom voor nodig om binnen een jaar alles op een rijtje te zetten, met behulp van waarnemingen van Saturnus van NASA's Hubble ruimtetelescoop en de gepensioneerde Cassini sonde, naast de Voyager 1 en 2 ruimtevaartuigen en de gepensioneerde International Ultraviolet Explorer missie. De ontdekking: Het enorme ringenstelsel van Saturnus verwarmt de bovenste atmosfeer van de reuzenplaneet.
Europa gaat in april 2023 een onbemande ruimtesonde lanceren die de grootste manen van de planeet Jupiter van nabij gaat onderzoeken. Jupiter Icy Moons Explorer (JUICE) werd ontwikkeld door het Europese ruimtevaartagentschap ESA en moet in juli 2031 aankomen bij de gasreus Jupiter. Daarna zal de ruimtesonde onder andere de Jupitermanen Ganymedes en Europa van nabij bestuderen waardoor JUICE ook de eerste ruimtesonde moet worden die zich in een baan om een maan van een andere planeet gaat begeven.
Wetenschappers hebben voor het eerst rechtstreeks bewijs gezien van actief vulkanisme op de tweelingbroer van de aarde, wat de weg vrijmaakt voor onderzoek door de VERITAS-missie van het agentschap. Voor het eerst zijn op het oppervlak van Venus directe geologische bewijzen van recente vulkanische activiteit waargenomen.
Astronomen van het W.M. Keck Observatorium op Maunakea in Hawaï hebben ontdekt dat poollicht op zichtbare golflengten verschijnt op alle vier grote manen van Jupiter: Io, Europa, Ganymedes en Callisto. Met behulp van de HIRES-spectrometer (High-Resolution Echelle Spectrometer) van Keck Observatory en hogeresolutiespectrografen van de Large Binocular Telescope en Apache Point Observatory heeft een team onder leiding van Caltech en de Universiteit van Boston de manen in de schaduw van Jupiter geobserveerd, zodat hun zwakke poollicht, dat wordt veroorzaakt door het sterke magnetische veld van de gasreus, kon worden waargenomen zonder concurrentie van fel zonlicht dat op hun oppervlak wordt gereflecteerd.
De Engelse astronoom Jeremiah Horrocks beschrijft vanuit zijn huis in Much Hoole in Engeland als eerste de observatie van een Venusovergang. Tijdens een Venusovergang schuift de planeet Venus, vanaf de Aarde gezien, voor de Zon langs. Dit verschijnsel kunnen we enkel zien bij binnenplaneten en is voor astronomen van groot belang aangezien zij hiermee de omvang van het zonnestelsel kon bepalen.
Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!
Wordt medewerkerDeze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.