Op deze nieuwe foto van de ESO-sterrenwacht op La Silla in Chili is een pas gevormde ster te zien die de kosmische wolken in zijn omgeving aanlicht Foto: ESO

Op deze nieuwe foto van de ESO-sterrenwacht op La Silla in Chili is een pas gevormde ster te zien die de kosmische wolken in zijn omgeving aanlicht. De stofdeeltjes in de uitgestrekte wolken rond de ster HD 97300 verstrooien het licht ervan zoals mist het licht van een autokoplamp verstrooit. Het resultaat is de reflectienevel IC 2631. Hoewel HD 97300 nu nog het stralende middelpunt vormt, is het stof dat hem zo opvallend maakt een voorbode van de geboorte van nog meer sterren, die de show wel eens zouden kunnen gaan stelen.

Het gloeiende gebied op deze nieuwe foto van de 2,2-meter MPG/ESO-telescoop is een reflectienevel die IC 2631 wordt genoemd. Objecten van dit type zijn wolken van kosmisch stof die het licht van een naburige ster de ruimte in weerkaatsen, wat een prachtig schouwspel oplevert. IC 2631 is de helderste nevel in het Kameleon-complex, een uitgestrekt gebied van gas- en stofwolken dat tal van jonge sterren en sterren-in-wording herbergt. Het complex staat op een afstand van ongeveer 500 lichtjaar in het zuidelijke sterrenbeeld Kameleon.

IC 2631wordt aangelicht door de ster HD 97300, een van de jongste – en tevens zwaarste en helderste – sterren in zijn omgeving. Dit gebied is rijk aan stellair bouwmateriaal, wat onder meer blijkt uit de aanwezigheid van donkere nevels, die op deze foto boven en onder IC 2631 te zien zijn. Donkere nevels bevatten zoveel gas en stof dat ze het licht van achtergrondsterren tegenhouden. Ondanks zijn dominante aanwezigheid, moet de omvang van HD 97300 niet worden overdreven. Het is een T Tauri-ster – het jongste waarneembare stadium van relatief kleine sterren. Tegen de tijd dat deze sterren volwassen zijn, zijn ze massa kwijtgeraakt en gekrompen. Vanaf dat moment hebben deze sterren miljarden jaren lang het bescheidenere formaat van een hoofdreeksster.

Deze jonge sterren hebben al oppervlaktetemperaturen die in de buurt komen van die in de hoofdreeksfase. T-Tauri-sterren zijn dus in feite jumbo-versies van de sterren die zij later zullen worden en hebben tijdens hun jeugd op hun grootste helderheid en omvang. Ze zijn nog niet begonnen om het waterstof in hun kern tot helium te fuseren, zoals hoofdreekssterren dat doen. Ze zijn nog aan het proefdraaien en genereren licht en warmte door samen te trekken. Reflectienevels zoals die rond HD 97300 verstrooien sterlicht terug de ruimte in. Maar energierijker sterlicht, zoals de ultraviolette straling van zeer hete, nieuwe sterren, kan het omringende gas ioniseren, waardoor het van zichzelf licht gaat uitzenden. Zulke emissienevels wijzen op de aanwezigheid van hetere, feller stralende sterren die – eenmaal volwassen – tot op afstanden van duizenden lichtjaren waarneembaar zijn. HD 97300 is niet zo energierijk en zal dus niet zo heel lang het stralende middelpunt zijn.