Bogen van Parry, zichtbaar boven de bovenraakboog
Foto: Sauli Koski

Toen William Parry in 1819 een reis door Canada maakte, merkte hij de Parryboog op. Lang werd getwijfeld of deze bogen, die zichtbaar zijn boven en onder de boven- en benedenraakboog van de kleine kring, wel echt bestonden. Nu, na talrijke foto's, is het bestaan van de Parrybogen bevestigd en genoemd naar de eerste bekende waarnemer van één van de vier boogjes.

We maken onderscheid tussen vier parrybogen, waarvan er twee boven de bovenraakboog van de kleine kring te zien zijn en twee onder de benedenraakboog van de kleine kring. De verste van de zon verwijderde boven- en benedenparryboog wordt de convace parryboog genoemd, de andere parrybogen noemt men de convexe parrybogen. De convace parrybogen hun benen zijn naar de zon gericht, terwijl de convexe parrybogen hun benen van de zon wegrichten. Interessant om te weten is dat wanneer de parrybogen zichtbaar zijn, meestal de convexe parryboog het helderst lijkt.

In onze streken is de parryboog een relatief zeldzaam verschijnsel. Dit is vreemd, want men vermoedt dat hexagonale, zuilvormige ijskristallen, de ijskristallen waar zowel de kleine als grote kring alsook de boven- en benedenraakboog van de kleine kring hun oorsprong in vinden, aan de basis liggen van deze kring. Deze verschijnselen komen toch nog redelijk vaak voor. Hoogstwaarschijnlijk komt dit doordat het zonlicht door twee recht overeenstaande zijvlakken van het horizontaal gerichte ijskristal moet doorgaan, terwijl er bij de raakbogen van de kleine kring een willekeurige oriëntatie om de horizontaal gerichte hoofdas mocht zijn. Het zonlicht moet dus door twee recht tegenoverstaande zijvlakken van het horizontaal gerichte zijvlak gaan om de bogen van Parry te laten verschijnen. 

Dit verschijnsel is net zoals de boven- en benedenraakboog sterk afhankelijk van de zonshoogte. Wanneer de zon aan het opkomen is, en bijgevolg de benedenraakboog met de benedenparrybogen zich nog onder de horizon bevindt, verwijdert de convexe bovenparryboog zich langzaam van de bovenraakboog. In het begin zitten de convexe en de convace parryboog nog bij elkaar, en zijn ze niet afzonderlijk van elkaar te onderscheiden. Terwijl de convexe bovenparryboog nog steeds stijgt aan de hemel, wordt de convace parryboog zichtbaar. Bij toenemende zonshoogte zal de boog langgerekter worden en zal deze terug naar de bovenraakboog afzakken. Wanneer de zon zich tussen 25° en 30° aan de hemel bevindt, verdwijnt de convexe bovenparryboog in de bovenraakboog, die op zijn beurt de omhullende halo vormt. Ondertussen wordt de benedenraakboog samen met de benedenparrybogen zichtbaar.

Joeri De Ro

Joeri De Ro

Medewerker van Spacepage en Poollicht.be.Redacteur sterrenkunde, hemelverschijnselen en ruimteweer

Dit gebeurde vandaag in 1974

Het gebeurde toen

De Amerikaanse ruimtesonde Mariner 10 vliegt op een afstand van 703 kilometer langs het oppervlak van de kleine planeet Mercurius. Tot 3 april 1974 werden foto's genomen van de planeet Mercurius door Mariner 10 en het ruimtetuig merkte een zwak magnetisch veld op bij de planeet. De instrumenten aan boord van Mariner 10 merkten ook zeer grote termepartuursverschillen in dag en nacht op bij deze planeet: tussen -183 en 187° C. In totaal nam de sonde tijdens deze eerste passage 2300 foto's.Dit onbemande ruimtetuig werd op 3 november 1973 in de ruimte gebracht en werd het eerste ruimtevaartuig dat twee planeten bezocht tijdens één ruimtemissie. Foto: NASA

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

23%

Sociale netwerken