De Telrad is één van de beste accessoires dat je kan hebben voor een telescoop. Voor een beginnend waarnemer is dit ongetwijfeld een onmisbaar attribuut waarmee het waarnemen van deep-sky objecten makkelijk zal verlopen. Het Telrad is een zoeker zonder vergroting dat drie ringen toont op een plaatje. Als je erdoor kijkt, zie hetzelfde rechte beeld als dat je met het blote oog kijkt. In deze tip gaan we uitzoeken hoe we prachtige deep-sky objecten kunnen vinden met het Telrad.
In een andere tip zagen we al hoe we overleggers maakten voor sterrenkaarten. We leren nu ook hoe we deze effectief kunnen gebruiken. Eén van de beste objecten aan de zomerhemel is de prachtige bolvormige sterrenhoop M13. Zoek op een sterrenkaart naar het sterrenbeeld Hercules en plaats het centrum van de Telrad overlegger op M13. M13 bevindt zich op de westzijde van het lichaam van Hercules, te herkennen aan de rechthoekvorm. M13 ligt tussen de twee sterren eta Hercules en zeta Hercules. Trek een rechte lijn tussen beide sterren en je zal zien op de sterrenkaart dat de bovenzijde van de buitenste Telrad ring net een graad verwijderd is van eta Hercules. Positioneer nu je telescoop naar Hercules zodat we in het Telrad exact hetzelfde zien zoals op onze overlegger. Wanneer we dan door het oculair kijken, zien we de grote prachtige bolvormige sterrenhoop M13. Het lijkt op het eerste zicht een beetje ingewikkeld maar met een goede kennis van het sterrenbeeld en de sterrenhemel zal je snel je weg terugvinden tussen de duizenden sterren.
Een ander voorbeeld is het object M57 dat relatief eenvoudig terug te vinden is. M57 is de bekende Ringnevel in het sterrenbeeld Lyra. Een deel van Lyra heeft de vorm van een rechthoek. Bij het zoeken naar deep-sky objecten kan je trachtten vormen te herkennen zoals een driehoek, rechthoek of vierkant. Dit helpt je ongetwijfeld bij het vinden van objecten. M57 bevindt zich in het zuidelijke deel van de rechthoek tussen de sterren gamma Lyra en beta Lyra. Plaats de Telrad overlegger op M57 en je zal nu zien dat de cirkel die de twee graden aanduid beide sterren raakt. Richt nu de telescoop naar waar de Telrad overeenkomt met de overlegger en sterrenkaart. Doorheen het oculair zal je meteen de prachtige planetaire nevel M57 zien.
Het beeld gezien doorheen een Telrad.
M13 en M57 zijn eveneens relatief eenvoudige objecten om terug te vinden maar hoe vinden we nu moeilijkere objecten terug met het Telrad. We gaan er even dieper op in. M12 is een bolvormige sterrenhoop dat erg mooi oogt doorheen een telescoop. Veel mensen kijken echter niet naar dit object aangezien Ophiuchus een moeilijk sterrenbeeld is om deep-sky objecten in te zoeken doordat er zich niet veel heldere sterren in de nabije omgevin bevinden. Het leren van de 'blote oog sterrenhemel' is een must voor het vinden van moeilijkere objecten. Zo leer je in een eerste fase de vorm van Ophiuchus eruit te halen tussen alle andere sterren. Het sterrenbeeld neemt veel plaats in en er huizen veel mooie objecten in. De beste manier om M12 terug te vinden, is de meest nabije relatief heldere ster te zoeken. In dit geval is dit Lambda Ophiuchus. Kijk 4 graden naar het oosten en je ziet een groep van vier sterren met magnitude 5 tot 6 (welke op donkere plaatsen nog goed te zien zijn). De bovenzijde van de buitenste Telrad 4 cirkel zou een halve graad ten zuiden moeten liggen van deze groep sterren. M12 zou nu zichtbaar moeten zijn doorheen het oculair van je telescoop. Er is nog een andere manier om het deep-sky object M12 te vinden. Zokan je de Telrad cirkels gebruiken voor het meten van afstanden. M12 is 5,5 graden verwijderd van lambda Ophiuchus, dus bewegen we de telescoop zodat de buitenste cirkel de rand raakt van lambda Ophiuchus. Van het ene naar het andere uiteinde van de cirkel is 4° beweeg de Telrad naar het zuidoosten naar waar de kleine cirkel gecentreerd is met de oostelijke zijde van waar de grote cirkel was. Nu nog 1,5 graden te gaan, gebruik de middelste cirkel voor het meten van de 1,5 graad en beweeg lichtjes, M12 zal nu erg nabij zijn wanneer je door de telescoop kijkt.
