Ruimtetelescopen
Iedereen met interesse in sterrenkunde in hoogenergetische straling zou XMM-Newton moeten kennen, de Europese ruimtetelescoop die waarnemingen verricht in röntgenstraling. Voluit staat het voor X-ray Multi-mirror Mission en dat zegt iets over de gebruikte technologie. Elk van de drie telescopen van 58 cm diameter met scherende invaloptiek bestaat uit 58 spiegelsegmenten.
Het Herschel Space Observatory was een Europese ruimtetelescoop voor het onderzoek van planeten, sterren en sterrenstelsels, waarbij ook het voorkomen van water werd bestudeerd. Het was de eerste ruimtetelescoop met detectoren voor tegelijk het hele verre infrarood alsook de submillimetergolflengten. Het wetenschappelijke onderzoek vond plaats tussen 2009 tot 2013.
Planck was een Europese ruimtesonde voor het onderzoek van de kosmische achtergrondstraling. Dit ruimtetuig werd in mei 2009 in de ruimte gebracht en is genoemd naar de Duitse natuurkundige Max Planck (1858 – 1947, Nobelprijs natuurkunde in 1918 voor zijn kwantumtheorie).
De COnvection ROtation et Transits planétaires (CoRoT) missie was een Franse satelliet met diverse partners in Europa en Brazilië. Dit project had twee doelen: metingen verrichten in verband met asteroseismologie en speuren naar extrasolaire planeten. Het was de eerste satelliet die volledig is gewijd aan exoplaneten die overgangen uitvoeren en was een voorloper en testmissie voor onder andere Kepler en Darwin (die niet zal gelanceerd worden, studiefase eindigde in 2007).
IRAS (Infrared Astronomical Satellite) was de allereerste satelliet, en meteen ook een zeer succesvolle, die de hele hemel heeft waargenomen in infrarode straling. Met de resultaten werd de eerste hemelatlas van infrarode stralingsbronnen samengesteld. Infrarode straling (IR) werd in 1800 door de Brit William Herschel ontdekt en onderzoek in IR kan vanaf het aardoppervlak niet, of in heel beperkte mate, gebeuren. IRAS mag terecht een ‘eye opener’ voor infraroodsterrenkunde genoemd worden.
In de tweede helft van de 20e eeuw rezen onoverkomelijke problemen om sterposities nog nauwkeuriger te meten. Grote boosdoener was de atmosfeer van de Aarde met zijn turbulentie. Daarnaast kenden men ook mechanische problemen zoals de invloed van de zwaartekracht gooiden roet in het eten. Met de HIPPARCOS satelliet werd het dus tijd voor astrometrie vanuit de ruimte!
Thor-Delta 1A (TD-1A) was de allereerste Europese wetenschappelijke satelliet die waarnemingen verrichte in hoogenergetische straling. Hoewel in hoofdzaak een missie voor onderzoek in ultraviolette straling en van de Zon, had het ook detectoren aan boord voor gamma- en röntgenstraling. De weinig poëtische naam komt van de Amerikaanse Thor-Delta-raketten waarvan een afgeleide versie werd gebruikt om deze satelliet te lanceren.
Röntgensatellit (ROSAT) was een satelliet met toch wat technische issues die een heel nieuwe kijk op het heelal verschafte. Alles, of toch bijna alles, zendt röntgenstraling uit was één van de vele ontdekkingen. Het doel van deze missie was een beter begrip krijgen over de oorsprong, structuur en evolutie van het heelal. ROSAT heeft de verwachtingen ruim overtroffen en in veel boeken over de hoogenergetische straling uit het heelal komt deze satelliet, of vermelding van de gegevens, dan ook vaak voor.
De Astronomische Nederlandse Satelliet (ANS) was de eerste satelliet die in Nederland werd gebouwd en bestuurd. Deze Nederlandse ruimtetelescoop bestudeerde de hemel in röntgen- en ultraviolette straling. Met deze satelliet werden ondermeer de eerste röntgenbursts ontdekt en werden ongeveer 18 000 waarnemingen verricht in ultraviolette straling van het spectrum van 400 astronomische bronnen.
Vanaf circa 1990 begon brak een gouden periode aan voor sterrenkundig onderzoek in gammastraling dankzij het werk van enkele bijzondere ruimtetetelscopen. Granat was een (Sovjet-)Russische satelliet, met een belangrijke Franse inbreng, die onderzoek verrichte op vlak van gammastraling en röntgenstraling. Deze ruimtetelescoop werd op 1 december 1989 in de ruimte gebracht en bleef tot 1998 operationeel.
Sterrenkunde
James Webb Space Telescope
Astrofotografie
Ruimtevaart in China
Dit gebeurde vandaag in 1975
De Russische ruimtesonde Venera 9 maakt na een geslaagde landing de eerste foto's van het oppervlak van de planeet Venus. Dit was de eerste keer in de ggeschiedenis van de ruimtevaart dat een ruimtetuig in een baan om Venus werd gebracht en dat een lander beelden vanop een andere planeet terug naar de Aarde stuurde. Foto: Roscosmos
Redacteurs gezocht
Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!
Wordt medewerkerSteun Spacepage
Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.
