Artistieke impressie van Kepler-78b om zijn moederster
Foto: David A. Aguilar (CfA)

Opnieuw zeer boeiend nieuws in verband met de studie van exoplaneten. Zo hebben twee teams van astronomen, onafhankelijk van elkaar, bepaald dat de dichtheid van de kleine exoplaneet Kepler-78b vrijwel dezelfde is als dat van de Aarde.

De exoplaneet Kepler-78b werd in augustus 2013 al ontdekt met behulp van de Amerikaanse Kepler ruimtetelescoop en bevindt zich op een afstand van ongeveer 400 lichtjaar van de Aarde. Bij zijn ontdekking wisten astronomen al dat deze planeet slechts 1,2 maal zo groot is als de Aarde waardoor dit één van de kleinste exoplaneten is dat tot op heden werd ontdekt. Uit nieuw onderzoek blijkt nu dat Kepler-78b een massa heeft van slechts 1,7 keer zo veel als de Aarde en een dichtheid heeft van 5,3 gram per kubieke centimeter. De Aarde heeft een dichtheid van 5,5 gram per kubieke centimeter. Dit is de eerste maal dat astronomen een planeet ontdekken die niet alleen ongeveer even groot is als de Aarde maar ook nog eens ongeveer dezelfde dichtheid heeft. De massa kon worden bepaald met behulp van instrumenten van de 3,6-meter telescoop van de ESO-sterrenwacht op La Silla en de grote Keck telescoop op Hawaï waarmee men heel nauwkeurig naar het spectrum van de ster keek. Uit de acht dagen durende studie van de spectraallijnen zag men dat de ster een klein beetje heen en weer schommelt. Dit is een zogeheten ‘Dopplerverschuiving’ en wordt veroorzaakt doordat Kepler-78b met zijn massa een beetje ‘trekt’ aan de ster.

Uit het nieuwste onderzoek blijkt ook dat deze exoplaneet, net als de Aarde, grotendeels zou bestaan uit ijzer en gesteente. Ondanks deze mooie eigenschappen is leven op deze planeet onmogelijk. Zo draait Kepler-78b één keer op de 8,5 uur om zijn moederster wat wil zeggen dat deze planeet zich extreem dicht bij zijn ster bevindt. De Aarde draait om de 365 dagen om de Zon. Hierdoor is de oppervlaktetempratuur op Kepler-78b minstens 2 000 graden Celsius warmer dan op Aarde waardoor dit oppervlak wellicht bestaat uit lava. De korte baan van Kepler-78b tot zijn moederster stelt wetenschappers wel voor een raadsel aangezien deze planeet onmogelijk op deze locatie kan zijn ontstaan. De planeet kan ook onmogelijk verder van zijn moederster zijn ontstaan en dan naar binnen zijn ‘gereisd’ aangezien de exoplaneet dan zou opgeslorpt zijn door de ster. Wel weten astronomen dat deze exoplaneet binnen ongeveer drie miljard jaar zal worden opgeslorpt door de ster doordat deze aan de planeet ‘trekt’.

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.