Artistieke impressie van een bruine dwerg in de dikke schijf van het Melkwegstelsel
Foto: John Pinfield

Een internationaal team van astronomen heeft in ons Melkwegstelsel twee zeer oude zogeheten 'bruine dwergen' ontdekt. Bruine dwergen zijn sterachtige objecten die geen kernfusiereactie hebben kunnen starten doordat ze te weinig massa hebben. De twee bruine dwergen die men nu heeft ontdekt, zijn wellicht meer dan 10 miljard jaar oud en zouden tot een populatie van 'mislukte sterren' kunnen behoren. 

De twee bruine dwergen die men nu heeft ontdekt bevinden zich in de sterrenbeelden Bissen en Waterslag. Beide objecten, die de namen 'WISE 0013+0634' en 'WISE 0833+0052' kregen, werden ontdekt aan de hand van gegevens die in de periode 2010-2011 werden verzameld met behulp van de Amerikaanse astronomische satelliet WISE. Net als alle andere bruine dwergen zijn ook deze twee veel minder heet dan echte sterren. Zo zouden deze twee bruine dwergen een temperatuur hebben van 'slechts' enkele honderden graden terwijl de Zon een oppervlaktetemperatuur heeft van 5 600 graden Celsius. Aan de hand van vervolgwaarnemingen op Aarde met grote telescopen hebben astronomen kunnen achterhalen dat de twee 'mislukte sterren' vrijwel geen elementen bevatten die zwaarder zijn dan waterstof. Dit is dan ook een duidelijk bewijs dat de twee bruine dwergen tot de oudste objecten behoren in het Melkwegstelsel. Doordat hun leeftijd wordt geschat op ongeveer 10 miljard jaar zijn dit dan ook de oudste bruine dwergen die tot op heden werden ontdekt.

Ons sterrenstelsel, de Melkweg, bestaat uit drie delen: een dunne schijf, een dikke schijf en een halo. De meeste sterren, waaronder ook de Zon, maken deel uit van de dunne schijf. Volgens astronomen zouden zich in de dunne schijf ook ongeveer 70 miljard bruine dwergen bevinden. De dikke schijf is veel ouder dan de dunne schijf en de sterren die zich in dit gebied bevinden, bewegen met een hogere snelheid op en neer. Rondom beide schijven bevindt zich een halo waarin zich de eerste sterren bevinden die in het Melkwegstelsel zijn ontstaan. De twee bruine dwergen WISE 0013+0634 en WISE 0833+0052 werden verrassend genoeg ontdekt in de dikke schijf wat betekent dat deze schijf wel eens veel meer bruine dwergen zou kunnen bevatten. Voor astronomen wordt het een hele opgave om deze op te sporen aangezien oude bruine dwergen nauwelijks licht uitstralen. 

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.