Toon items op tag: structuur

Een internationaal team van astronomen heeft, met het VIMOS-instrument van de Very Large Telescope van ESO, een kolossale structuur in het vroege heelal ontdekt. Het bestaan van deze proto-supercluster van sterrenstelsels, die de bijnaam Hyperion heeft gekregen, kwam aan het licht bij nieuwe metingen en een complex onderzoek van archiefgegevens. Dit is de grootste en meest massarijke structuur die tot nu toe op zo’n grote afstand en in zo’n ver verleden – slechts 2 miljard jaar na de oerknal – is ontdekt.

Wetenschappers hebben op Antarctica mogelijk sporen ontdekt van een grote meteorietinslag. Zo heeft men op het verlaten ijslandschap een twee kilometer brede cirkel ontdekt die mogelijk in 2004 is ontstaan toen een ruimtesteen is neergekomen op Antarctica. Twee onderzoeken wijzen alvast in de richting van een meteoriet. 

Astronomen zijn met behulp van infraroodwaarnemingen met de Europese Herschel ruimtetelescoop tot de vaststelling gekomen dat de reuzenster Betelgeuze over enkele duizenden jaren in botsing zal komen met een interstellaire wolk van stof en gas. Betelgeuze is, na de Zon, de ster met de grootste schijnbare diameter en is een veranderlijke rode superreus met een periode van enkele honderden dagen. 

Mariner 4 was de eerste Amerikaanse onbemande ruimtesonde die een scheervlucht maakte langs de planeet Mars. Dit vierde ruimtetuig uit de Mariner familie werd op 28 november 1964 gelanceerd en maakte de eerste beelden van het oppervlak van de rode planeet. Ook al bleek de NASA met een enorme kater te zitten door het verlies van de Mariner 3, toch werd dit meer dan goedgemaakt met de succesvolle Mariner 4 missie. Deze 260 kilogram zware ruimtesonde liet de mensheid voor het eerst kennismaken met het verlaten Marslandschap.

Welke deep-sky objecten bestaan er allemaal? Een handig overzicht voor een beginnend waarnemer bij zijn/haar zoektocht doorheen de sterrenhemel. In dit artikel overlopen we elke type deep-sky object vergezeld met een voorbeeld.

Een H I gebied is een interstellaire wolk die bestaat uit neutrale waterstofatomen (H₁). Deze gebieden worden niet opgelicht door omliggende sterren maar zijn toch detecteerbaar omdat moleculen in deze gebieden kleine hoeveelheden straling in het 21cm gebied van het radiospectrum uitzenden, zelfs op lage temperaturen.

Bolvormige sterrenhopen zijn groeperingen van honderdduizenden oudere sterren en worden bij elkaar gehouden door een eigen zwaartekracht. Al deze sterren bevinden zich zeer dicht bij hun kern en bepaalde soorten sterren zoals "blue straggles" of "LMXB's" komen vaak voor bij bolvormige sterhopen.

Ongeveer één tiende van alle sterrenstelsels heeft een onregelmatige structuur. Dit wil dus zeggen dat ze geen spiraal- of ellipsvorm hebben. Binnen deze onregelmatige sterrenstelsels bestaan ook verschillende subcategorieën. Eén van de bekendste en grootste categorie is zijn de 'magellaanse onregelmatige sterrenstelsels'. Naast deze grote subgroep bestaan er ook nog 'blauwe compacte sterrenstelsels' en verschillende andere sterrenstelsels die zodanig onregelmatig zijn van structuur dat ze geen eigen categorie hebben.

Sterrenstelsels bevinden zich niet alleen in het universum maar maken vaak deel uit van een groep die men een cluster heet. In deze clusters bevinden zich ook tal van bolhopen en gaswolken. De clusters zelf maken op hun beurt ook deel uit van reusachtige groepen die men superclusters noemt en die tot de grootste structuren uit het universum behoren.

Edwin Hubble (1889 – 1953) was één van de grootste astronomen uit de geschiedenis. Hij werd niet enkel bekend door zijn Hubble-constante maar hij was ook de man die in 1923 kon bewijzen dat vreemde 'spiraalnevels' eigenlijk sterrenstelsels zijn. Hubble fotografeerde als eerste enkele sterrenstelsels vanop de Mount Wilson sterrenwacht in Californië. Op deze manier kon hij voor het eerst de structuur waarnemen van deze objecten.