Astronomen die gebruik maken van telescopen van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) hebben reusachtige vlekken ontdekt op de oppervlakken van extreem hete sterren die zich in sterrenhopen verschuilen. De sterren worden niet alleen geteisterd door magnetische vlekken, sommige produceren ook ‘supervlammen’, explosies van energie die enkele miljoenen keren heviger zijn dan vergelijkbare erupties op de zon.
Astronomen die het MUSE-instrument van ESO’s Very Large Telescope in Chili gebruiken, hebben in de bolvormige sterrenhoop NGC 3201 een ster ontdekt die zich heel vreemd gedraagt. Hij lijkt een omloopbaan te volgen om een onzichtbaar zwart gat dat ongeveer vier keer zoveel massa heeft als de zon. Het is het eerste inactieve zwarte gat van stellaire massa dat in een bolvormige sterrenhoop is aangetroffen en het eerste dat is ontdekt via rechtstreekse detectie van zijn zwaartekrachtsaantrekking. Deze ontdekking is van belang voor ons begrip van het ontstaan van deze sterrenhopen en zwarte gaten, en van de oorsprong van zwaartekrachtgolven.
Open sterrenhopen, zoals de hier afgebeelde, doen het niet alleen goed op foto’s. De meeste sterren ontstaan binnen sterrenhopen, en astronomen kunnen deze sterrenhopen gebruiken om leven en dood van sterren te onderzoeken. De sterrenhoop op deze foto is vastgelegd met de Wide Field Imager (WFI) van de ESO-sterrenwacht op La Silla in Chili. Hij staat bekend als IC 4651 en bestaat uit sterren die zeer uiteenlopende kenmerken vertonen.
Bij waarnemingen met ESO’s Very Large Telescope in Chili is een nieuwe klasse van ‘donkere’ bolvormige sterrenhopen ontdekt rond het reusachtige sterrenstelsel Centaurus A. Deze geheimzinnige objecten lijken op normale sterrenhopen, maar hebben veel meer massa en herbergen ofwel veel donkere materie of bevatten zware zwarte gaten. Geen van beide was verwacht, en een verklaring ontbreekt nog.
Op deze frappante nieuwe opname van de ESO-sterrenwacht op La Silla in Chili steekt een verzameling jonge sterren af tegen een achtergrond van wolken van gloeiend gas en banden van stof. De sterrenhoop zelf, bekend als NGC 3293, was ongeveer tien miljoen jaar geleden ook weinig meer dan een wolk van gas en stof, maar is nu veranderd in een heldere familie van sterren. Sterrenhopen als deze zijn kosmische laboratoria die astronomen in staat stellen om meer te weten te komen over de levensloop van sterren.
Sommige mensen zien er op hun 90ste nog prima uit, terwijl anderen al voor hun 50ste aftakelen. Dat wijst erop dat een oud uiterlijk soms meer een kwestie van levensstijl is dan van leeftijd. Uit nieuw onderzoek met de 2,2-meter MPG/ESO-telescoop van de ESO-sterrenwacht op La Silla en de Hubble-ruimtetelescoop van NASA en ESA blijkt dat dit ook voor sterrenhopen geldt.
Dit kleurrijke beeld van de bolvormige sterrenhoop NGC 6362 is vastgelegd door de Wide Field Imager van de 2,2-meter MPG/ESO-telescoop van de ESO-sterrenwacht op La Silla (Chili). Samen met een nieuwe opname van het centrale deel, gemaakt door de Hubble-ruimtetelescoop van NASA en ESA, geeft de nieuwe foto het beste beeld dat ooit van deze vrij onbekende sterrenhoop is verkregen.
Nieuw onderzoek met ESO’s Very Large Telescope (VLT) heeft uitgewezen dat de meeste zeer heldere, zware sterren, die bepalend zijn voor de evolutie van een sterrenstelsel, niet alleen zijn. Bijna driekwart van deze sterren – veel meer dan tot nu toe gedacht – blijkt een nabije begeleidende ster te hebben. Verrassend genoeg ondergaan de meeste van deze paren ook ontwrichtende interacties, zoals massa-overdracht van de ene ster naar de andere.
Deze nieuwe opname van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht toont het vreemde sterrenstelsel Centaurus A. Met een totale belichtingstijd van meer dan vijftig uur is dit waarschijnlijk de langst belichte opname die ooit van dit merkwaardige en spectaculaire object is gemaakt. Bij de opname is gebruik gemaakt van de Wide Field Imager van de 2,2-meter MPG/ESO-telescoop van de ESO-sterrenwacht op La Silla, in Chili.
Deze lijst met bolvormige sterrenhopen kunnen als referentie worden gebruikt voor waarnemers die zich op het noordelijk halfrond bevinden. In dit artikel geven we een lijst van bolvormige sterrenhopen helderder dan magnitude 9 en noordelijker dan -40° declinatie.
De Apollo 16 Maanlander, met aan boord de astronauten John W. Young en Charles M. Duke, maakt een succesvolle landing op het oppervlak van de Maan. De landing was bijna op een ramp uitgelopen doordat tijdens de laatste meters het zicht vrijwel nihil was door opstuivend maanstof (door de gassen uit de daalmotor). Na de landing bleek dat één poot van de Maanlander slechts drie meter naast een diepe krater was neergekomen. Uiteindelijk verbleven de twee astronauten 71 uur op het oppervlak van de Maan en brachten ze 96 kilogram aan bodemstalen terug naar de Aarde. Foto: NASA
Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.