Toon items op tag: melkweg

De helder gloeiende Tarantulanevel, ongeveer 160.000 lichtjaar van ons verwijderd, is de meest spectaculaire bezienswaardigheid van de Grote Magelhaense Wolk, een satellietstelsel van onze Melkweg. De VLT Survey Telescope van de ESO-sterrenwacht op Paranal in Chili heeft dit gebied en zijn rijke omgeving in prachtige details vastgelegd. De foto toont een kosmisch landschap van sterrenhopen, gloeiende gaswolken en de verspreide restanten van supernova-explosies. Dit is de scherpste opname ooit van dit complete gebied.

Een nieuwe analyse van gegevens van ESO’s Very Large Telescope en andere telescopen wijst er voor het eerst op dat de omloopbanen van sterren rond het superzware zwarte gat in het centrum van de Melkweg de subtiele effecten kunnen vertonen zoals die zijn voorspeld door Einsteins algemene relativiteitstheorie. Er zijn aanwijzingen dat de omloopbaan van de ster S2 enigszins afwijkt van het pad dat met behulp van klassieke fysica is berekend. Dit spannende resultaat is een voorproefje van de veel nauwkeurigere metingen en tests die in 2018 met het GRAVITY-instrument zullen worden gedaan wanneer S2 heel dicht langs het zwarte gat beweegt.

Deze kleurrijke streep van sterren, gas en stof is in werkelijkheid een spiraalstelsel dat NGC 1055 heet. De middellijn van dit forse sterrenstelsel, hier vastgelegd met ESO's Very Large Telescope, is mogelijk tot wel vijftien procent groter dan die van onze Melkweg. In NGC 1055 lijken de malende armen die kenmerkend zijn voor spiraalstelsels te ontbreken, omdat we het stelsel van opzij zien. Wel vertoont het stelsel vreemde vervormingen die waarschijnlijk zijn veroorzaakt door een interactie met een groot naburig sterrenstelsel.

De kleine opeenhoping van heldere blauwe sterren in de linker bovenhoek van deze enorme nieuwe 615 megapixel ESO-opname is een perfect kosmisch laboratorium voor het onderzoek van de levensloop van sterren. De sterrenhoop, die Messier 18 heet, bestaat uit sterren die gezamenlijk uit een en dezelfde grote wolk van gas en stof zijn ontstaan. Deze foto, waarop ook uitgestrekte rode wolken van gloeiend waterstofgas en donkere filamenten van stof te zien zijn, is gemaakt met de VLT Survey Telescope (VST) van de ESO-sterrenwacht op Paranal (Chili).

Een Europees team van astronomen heeft het nieuwe GRAVITY-instrument van ESO’s Very Large Telescope (VLT) gebruikt om spannende waarnemingen te doen van het centrum van onze Melkweg. Daarbij is voor het eerst het licht van alle vier de 8,2-meter Unit Telescopes van de VLT gecombineerd. De resultaten zijn een voorproefje van de grensverleggende wetenschap die GRAVITY zal opleveren door de extreem sterke zwaartekrachtvelden in de buurt van het centrale superzware zwarte gat te meten en Einsteins algemene relativiteitstheorie te toetsen. Het GRAVITY-instrument werkt nu samen met de vier 8,2-meter Unit Telescopes van ESO’s Very Large Telescope, en zelfs de allereerste testresultaten geven al aan dat dit binnenkort wetenschap van wereldklasse zal gaan opleveren.

Op deze enorme nieuwe foto zijn wolken van karmozijnrood gas te zien, die worden verlicht door zeldzame, zware sterren die pas recent zijn ‘ontbrand’ en nog diep verscholen zitten in dikke stofwolken. Deze ziedend hete, zeer jonge sterren zijn slechts vluchtige spelers op het kosmische toneel en hun ontstaanswijze is nog steeds raadselachtig. Deze opname van de VLT Survey Telescope (VST) van de ESO-sterrenwacht op Paranal in Chili toont de uitgestrekte nevel waarin deze reuzen zijn geboren en de fascinerende omgeving daarvan.

Deze spectaculaire nieuwe foto van de Melkweg vormt het slotakkoord van de APEX Telescope Large Area Survey of the Galaxy (ATLASGAL). Bij deze survey heeft de APEX-telescoop in Chili voor het eerst het deel van het Melkwegvlak dat waarneembaar is vanaf het zuidelijk halfrond op submillimeter-golflengten – straling die het midden houdt tussen infrarood licht en radiogolven – volledig in kaart gebracht. Het resulterende panorama toont meer details dan recente surveys die vanuit de ruimte zijn gedaan.

Amerikaanse sterrenkundigen hebben op een afstand van tien miljard lichtjaar van de Aarde een cluster van sterrenstelsels ontdekt. Deze omvangrijke cluster telt mogelijk duizenden sterrenstelsels en heeft duizend keer zo veel massa als ons sterrenstelsel, de Melkweg. Dit is dan ook de zwaarste cluster van sterrenstelsels die op dergelijke grote afstand werd ontdekt. 

Een nieuw instrument dat gekoppeld is aan het 12-meter Atacama Pathfinder Experiment (APEX), 5 000 meter boven zeeniveau in de Chileense Andes, opent een nog onverkend venster op het heelal. De ‘Swedish-ESO PI receiver for APEX’ (SEPIA) zal de zwakke signalen detecteren van water en andere moleculen in de Melkweg, in andere nabije sterrenstelsels en in het vroege heelal.

Astronomen die gebruikmaken van de VISTA-telescoop van de ESO-sterrenwacht op Paranal hebben een tot nu toe onbekend onderdeel van de Melkweg ontdekt. Door de posities in kaart te brengen van een klasse van veranderlijke sterren die cepheïden worden genoemd, is een schijf van jonge sterren opgespoord die verscholen zit achter dichte stofwolken in de centrale ‘bult’ van de Melkweg.