Toon items op tag: bolvormige sterrenhoop

Astronomen die het MUSE-instrument van ESO’s Very Large Telescope in Chili gebruiken, hebben in de bolvormige sterrenhoop NGC 3201 een ster ontdekt die zich heel vreemd gedraagt. Hij lijkt een omloopbaan te volgen om een onzichtbaar zwart gat dat ongeveer vier keer zoveel massa heeft als de zon. Het is het eerste inactieve zwarte gat van stellaire massa dat in een bolvormige sterrenhoop is aangetroffen en het eerste dat is ontdekt via rechtstreekse detectie van zijn zwaartekrachtsaantrekking. Deze ontdekking is van belang voor ons begrip van het ontstaan van deze sterrenhopen en zwarte gaten, en van de oorsprong van zwaartekrachtgolven.

Bij waarnemingen met ESO’s Very Large Telescope in Chili is een nieuwe klasse van ‘donkere’ bolvormige sterrenhopen ontdekt rond het reusachtige sterrenstelsel Centaurus A. Deze geheimzinnige objecten lijken op normale sterrenhopen, maar hebben veel meer massa en herbergen ofwel veel donkere materie of bevatten zware zwarte gaten. Geen van beide was verwacht, en een verklaring ontbreekt nog.

De vijfde maand van het nieuwe jaar wordt in de volksmond ook wel de 'bloeimaand' of 'Mariamaand' genoemd. Voor amateur-astronomen is mei 2015 een interessante maand doordat de planeet Saturnus in oppositie is met de Zon, Venus schittert aan de avondhemel en we kunnen genieten van de eta Aquariden meteorenzwerm. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van wat er zoal aan de sterrenhemel te zien is in mei 2015.

Deze nieuwe opname van de VLT Survey Telescope van de ESO-sterrenwacht op Paranal, in het noorden van Chili, toont een grote samenballing van sterren: de bolvormige sterrenhoop Messier 54 (M54). Deze sterrenhoop lijkt als vele andere, maar heeft een geheim. M54 hoort niet bij de Melkweg, maar maakt deel uit van een klein satellietstelsel: het Sagittarius-dwergstelsel. Dankzij deze exotische afkomst hebben astronomen, met behulp van de Very Large Telescope (VLT), kunnen onderzoeken of ook sterren buiten de Melkweg onvoorzien weinig lithium bevatten.

Op 1 juni start de weerkundige zomer. Twintig dagen later begint officieel de astronomische zomer dat sterrenkundigen ook wel het 'solsticium' heten. De maand juni werd genoemd naar de Romeinse godin, Juno, de vrouw van Jupiter. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van wat er aan de sterrenhemel te zien is in juni 2014.

De tweede maand van het nieuwe jaar wordt in de volksmond ook wel 'schrikkelmaand', 'slijkmaand' of 'regenmaand' genoemd en werd genoemd naar de Romeinse god Februus, de god van de purificatie en onderwereld. In dit uitgbereid artikel wordt een overzicht gegeven wat er zoal aan de sterrenhemel te zien is in februari 2014.

Deze maand zijn Mercurius, Venus en Mars niet te zien aan de hemel met het blote oog. Dit wordt echter een zeer interessante maand op vlak van hemelverschijnselen aangezien komeet PANSTARRS rond midden maart met het blote oog zou moeten waarneembaar zijn aan de westelijke horizon. 

Deze nieuwe infraroodopname van ESO’s VISTA-telescoop geeft een buitengewoon detailrijk beeld van de bolvormige sterrenhoop 47 Tucanae. Deze sterrenhoop telt miljoenen sterren en zijn kern bevat veel exotische exemplaren met ongewone eigenschappen. Het onderzoek van sterrenhopen als 47 Tucanae kan ons leren begrijpen hoe zulke buitenbeentjes ontstaan en elkaar beïnvloeden.

Een nieuwe opname van de ESO-sterrenwacht op La Silla in Chili toont de spectaculaire bolvormige sterrenhoop Messier 4. Deze bal van tienduizenden oude sterren is een van de meest nabije en best bestudeerde bolhopen. Recent onderzoek laat zien dat een van zijn sterren vreemde eigenschappen heeft: hij lijkt uit de fontein van de eeuwige jeugd te hebben gedronken.

In de maand mei staan de planeten Mercurius en Jupiter dicht bij de Zon waardoor deze aan de hemel niet waarneembaar zijn. De heldere planeet Venus is 's avonds nog steeds zeer goed in het noordwesten te zien. Eind mei verdwijnt Venus uiteindelijk in de avondgloed. De 'rode planeet' Mars is in de maand mei van 's avonds tot na middernacht waarneembaar in het sterrenbeeld Leeuw nabij de ster Regulus.