Foto's van de komeet C/2019 Y4 ATLAS.
Foto's: Michael Jäger en Gianluca Masi

Er bestaat een grote kans dat we in de maand mei een heldere komeet gaan te zien krijgen aan de sterrenhemel. Nadat de komeet C/2019 Y4 ATLAS eind december 2019 werd ontdekt heeft deze momenteel een helderheid van magnitude 8,5 waardoor deze al zichtbaar is met een grote telescoop. Voorspellingen voor deze komeet zijn veelbelovend aangezien deze half mei 2020 een helderheid zou kunnen bereiken van magnitude +2 waardoor deze zelfs zichtbaar zou zijn met het blote oog.

De komeet C/2019 Y4 ATLAS werd op 28 december 2019 ontdekt met behulp van het Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System (ATLAS) dat automatisch de hemel afspeurt en op zoek gaat naar zogeheten 'near-Earth objecten'. De baan die deze komeet om de zon beschrijft, is vergelijkbaar met die van de komeet C/1844 Y1 die ook wel de 'Great Comet of 1844' wordt genoemd. Door de gelijkenissen van de baan vermoeden astronomen dat de komeet C/2019 Y4 ATLAS een losgekomen fragment is van de komeet C/1844 Y1. Op 31 mei 2020 bereikt de komeet C/2019 Y4 ATLAS zijn perihelium, het punt waarbij de komeet het dichtst bij de zon staat. Volgens berekeningen van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA zou de komeet C/2019 Y4 ATLAS op dat moment helderder zijn van de planeet Venus maar doordat deze, gezien vanaf de aarde, op dat moment vlakbij de zon staat kunnen we deze niet waarnemen. Enkele dagen eerder, op 23 mei 2020, staat de komeet C/2019 Y4 ATLAS het dichtst bij de aarde en dit is wel de meest interessante periode om deze dan waar te nemen. Op dat moment bevindt de komeet zich ongeveer 117 miljoen kilometer van de aarde en zou deze vanuit België en Nederland aan de ochtend- en avondhemel goed zichtbaar moeten zijn. De beste periode om deze komeet waar te nemen, is op 27 mei 2020. Op dat moment (aan de avondhemel) moeten we deze komeet laag aan de hemel in het noordwesten kunnen waarnemen. Net voor zijn perihelium kunnen we de komeet C/2019 Y4 ATLAS terugvinden in de sterrenbeelden Perseus en Stier.

Ondanks de veelbelovende berichtgevingen en berekeningen over deze komeet moeten we toch enige voorzichtigheid inbouwen. Zo is de helderheid van kometen zeer moeilijk te voorspellen aangezien deze zich grillig kunnen gedragen wanneer ze dichter bij de zon komen. De afgelopen weken is de helderheid van de komeet C/2019 Y4 ATLAS sterk toegenomen wat wijst dat de coma van de komeet veel groter is geworden. Het groter worden van de coma zorgt voor heel wat positieve speculaties en berekeningen op vlak van maximale helderheid maar heeft ook een keerzijde. Zo kunnen kometen uit elkaar vallen wanneer deze dichter bij de zon komen en hierdoor plots veel minder helderder worden. De volgende dagen en weken zullen we ongetwijfeld meer leren over deze komeet en zullen we uitsluitsel krijgen of deze al dan niet met het blote oog zichtbaar zal zijn. 


Bron: Hemel.waarnemen.com

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.