Artistieke impressie van de Venus Express ruimtesonde in een baan om Venus
Foto: ESA

De Europese ruimtesonde Venus Express vliegt de volgende weken mogelijk zijn dood tegemoed. Zo zal dit onbemande ruimtetuig zich de volgende twee weken steeds dieper in de dikke dampkring van Venus begeven. De kans is groot dat het ruimtetuig dit niet overleeft.

Venus Express draait al sinds april 2006 in een langgerekte baan om de planeet Venus. Op het laagste punt van zijn omloopbaan vloog het ruimtetuig steeds op 250 kilometer hoogte boven het Venusoppervlak. Sinds het ruimtetuig begon met Venus te onderzoeken, leverde deze missie al een schat aan informatie op. Zo ontdekte men dat Venus lang geleden oceanen moet hebben gehad en dat de dampkring de laatste jaren sneller is gaan roteren terwijl de draaisnelheid van de planeet iets afnam. Ook de atmosfeer van Venus en zijn extreem broeikaseffect werden met behulp van Venus Express uitgebreid onderzocht. Venus wordt ook wel de 'zusterplaneet' van de Aarde genoemd aangezien deze ongeveer even groot is de Aarde. Toch zijn er opmerlijke verschillen aangezien Venus dichter bij de Zon staat en er een op hol geslagen broeikaseffect heerst op deze planeet waardoor de oppervlaktetemperatuur meer dan 450° Celsius bedraagt.

Sinds 18 juni 2014 wordt het laagste punt van de omloopbaan van Venus Express om de planeet Venus steeds verder omlaag gebracht. Hierdoor duikt het Europese ruimtetuig elke dag steeds dieper de dampkring van Venus in zodat wetenschappers ondermeer de temperatuur en luchtdruk kunnen bestuderen. Deze techniek noemt men in de ruimtevaart 'aerobraking' en wordt veroorzaakt wanneer men de zonnepanelen van het ruimtetuig zo draait dat Venus Express maximale druk van de atmosfeer ondervindt. Op zijn laagste punt zal Venus Express op slechts 130 kilometer boven het oppervlak van Venus vliegen. Uit de vertraging van de ruimtesonde kunnen vluchtleiders en wetenschappers afleiden hoe hoog de druk oploopt in de Venusatmosfeer. Volgens de vluchtleiders bestaat de kans dat Venus Express deze laatste duikvlucht niet zal overleven en zal verbranden. Indien het ruimtetuig zijn duikvlucht in de dampkring toch overleeft, zal men de baan van het ruimtetuig na 11 juli 2014 opnieuw omhoog brengen. Uiteindelijk zal men later dit jaar toch afscheid moeten nemen van deze succesvolle Europese ruimtesonde aangezien de brandstof dan definitief op is. Het ruimtevaartuig zal dan een laatste duik in de Venusatmosfeer uitvoeren en er grotendeels verbranden.

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.