Artistieke impressie van de ruimtesonde Lucy.
Foto: NASA/Megan Wallace

Indien alles verloopt zoals gepland gaat de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA tussen 16 oktober en 5 november 2021 het onbemande ruimtetuig Lucy in de ruimte brengen. De missie van Lucy zal minstens twaalf jaar duren en gedurende deze lange periode moet de ruimtesonde maar liefst zeven bijzondere planetoïden bezoeken tijdens diverse scheervluchten. Met deze ambitieuze ruimtemissie hopen wetenschappers meer te leren over de beginjaren van het zonnestelsel en over het ontstaan van hemellichamen zoals planetoïden en planeten. 

Genoemd naar een oud fossiel en nummer van The Beatles

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA selecteerde deze missie in januari 2017 als onderdeel van het Discovery ruimteprogramma. Terwijl dit project onder de leiding valt van NASA's Goddard Space Flight Center is ook het Southwest Research Institute uit Colorado nauw betrokken bij deze ruimtemissie. Deze missie werd uiteindelijk genoemd naar een vrij compleet skelet (AL 288-1) van een vrouw van het uitgestorven mensachtige ras Australopithecus afarensis. Het skelet kreeg de bijnaam 'Lucy' aangezien de onderzoekers op het moment van de ontdekking van het skelet luisterden naar het nummer 'Lucy in the Sky With Diamonds' van de The Beatles. Dit skelet is ongeveer 3,2 miljoen jaar oud en net als bij het skelet hopen wetenschappers nu ook met de ruimtesonde 'Lucy' meer te leren over de 'fossielen' uit ons zonnestelsel. Doordat Trojanen restanten zijn van het materiaal waaruit de planeten in ons zonnestelsel zijn ontstaan, is de studie van deze hemellichamen voor wetenschappers van groot belang. Lucy moet nu de eerste ruimtesonde worden die Jupiter-Trojanen van nabij gaat onderzoeken. Alles samen zal de ruimtesonde Lucy bij zijn lancering een gewicht hebben van 1,5 ton. Om gedurende de lange ruimtereis het ruimtetuig te voorzien van genoeg energie wordt Lucy voorzien van twee zonnepanelen die elk een diameter hebben van 7,3 meter wanneer ze zijn opengevouwen. 

Op bezoek bij zeven planetoïden

Planetoïden, ook wel 'asteroïden' genoemd, zijn stukken materie die zich evenals planeten en dwergplaneten in een baan om de Zon bewegen. In 2018 waren er ruim 750 000 bekend. Het belangrijkste doel van de Lucy missie is de studie van planetoïden en meer bepaald 'Jupiter-Trojanen'. Trojanen zijn planetoïden die zich in de Lagragepunten L4 en L5 van de baan van een planeet bevinden en op 60 graden boogafstand met de planeet mee bewegen. Aangezien vrijwel de meeste Trojanen zich in de Lagrangepunten van de planeet Jupiter bevinden waardoor de keuze van de bezochte hemellichamen voor de hand lag. Zo moet de ruimtesonde Lucy maar liefst zes Jupiter-Trojanen bezoeken en één planetoïde die zich in de hoofdgordel bevindt. De hoofdgordel is een regio in het zonnestelsel tussen de planeten Mars en Jupiter waarin zich de grootste concentratie planetoïdenbanen bevindt.

Overzicht planetoïden 

  • 52246 Donaldjohanson (diameter: 4 km)
  • 3548 Eurybates (diameter: 64 km)
  • 15094 Polymele (diameter: 21 km)
  • 11351 Leucus (diameter: 34 km)
  • 21900 Orus (diameter: 51 km)
  • 617 Patroclus (diameter: 113 km)

Overzicht missie

De Lucy ruimtesonde zal eind 2021 in de ruimte worden gebracht met behulp van een Atlas V 401 raket van United Launch Alliance. Na zijn lancering zal Lucy in 2025 voorbij de planetoïde 52246 Donaldjohanson vliegen die genoemd werd naar de ontdekker van het fossiel Lucy, Donald Johanson. Twee jaar later, in 2027, moet het onbemande ruimtetuig aankomen bij de vier Jupiter-Trojanen 3548 Eurybates, 15094 Polymele, 11351 Leucus en 21900 Orus. De geplande scheervlucht langs de planetoïde 15094 Polymele is bijzonder aangezien dit de eerste maal is dat een ruimtesonde een zogeheten P-type planetoïde zal bestuderen. Hierna zal de Lucy ruimtesonde terugvliegen richting aarde waar het de aantrekkingskracht van onze planeet zal gebruiken om zich te begeven naar de Jupiter-Trojaan 617 Patroclus waar de ruimtesonde in 2033 moet bij aankomen. Opmerkelijk aan de planetoïde 617 Patroclus is dat deze ook een begeleider heeft. Om deze ruimterotsen zo goed mogelijk te kunnen bestuderen wordt de Lucy ruimtesonde uitgerust met drie instrumenten: de L'LORRI hoge resolutie camera, de L'TES thermische infrarood spectrometer en de L'Ralph kleurencamera en infrarood spectrometer. De twee instrumenten L'Ralph en L'LORRI werden eerder ook al gebruikt bij de New Horizons ruimtemissie naar de dwergplaneet Pluto. Met deze instrumenten hopen wetenschappers de planetoïden zo goed mogelijk in beeld en in kaart te brengen alsook de samenstelling er van te kunnen achterhalen. 

LucyHet traject van de ruimtesonde Lucy - Foto: Southwest Research Institute

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.