Artistieke impressie van de dwergplaneet Ceres in de planetoïdengordel
Foto: ESA / ATG medialab

Ondanks het feit dat de missie van de Europese Herschel ruimtetelescoop in juni 2013 werd stopgezet, zorgt deze satelliet nog steeds voor boeiende ontdekkingen. Zo hebben wetenschappers aan de hand van gegevens afkomstig van deze ruimtetelescoop een wolk van waterdamp ontdekt rondom de dwergplaneet Ceres.

Ceres is een planetoïde met een diameter van ongeveer 950 kilometer en behoort officieel tot de 'dwergplaneten' waartoe ook Pluto wordt gerekend. De kleine planeet draait eenmaal om de negen uur om zijn as en draait in een baan om de Zon tussen de planeten Mars en Jupiter. Volgens huidige theorieën zou Ceres een rotsachtige kern hebben met daaromheen een mantel van ijs. Deze 100 kilometer dikke mantel zou ongeveer 200 miljoen kubieke kilometer water bevatten. Met het 'Heterodyne Instrument for the Far Infrared' (HIFI) instrument aan boord van de Europese Herschel ruimtetelescoop heeft men nu ontdekt dat er waterdamp ontsnapt vanaf het ijskoude oppervlak van Ceres. Dit is de eerste maal dat een dergelijk fenomeen wordt vastgesteld bij een planetoïde. Met de Herschel ruimtetelescoop kon men zien dat de waterdamp afkomstig is vanop twee plaatsen op het oppervlak van Ceres. Deze twee gebieden kregen de namen 'Piazzi' en 'Regio A' en zijn beiden ongeveer 5% donkerder dan de rest van het oppervlak. Vanuit deze twee gebieden wordt er ongeveer zes kilogram waterdamp per seconde uitgestoten. Volgens de onderzoekers is deze waterdamp afkomstig van geisers of ijsvulkanen maar het kan ook zijn dat de twee donkere gebieden meer zonlicht absorberen waardoor deze beter in staat zijn om ijs te laten sublimeren in waterdamp. Vanwaar de waterdamp rond deze dwergplaneet echt afkomstig is, zullen we ongetwijfeld binnen enkele jaren definitief weten aangezien de Amerikaanse ruimtesonde Dawn op weg is naar Ceres en daar in 2015 moet aankomen. Voor wetenschappers is de studie van hemelobjecten als Ceres zeer belangrijk aangezien dit ons veel meer kan vertellen over het ontstaan en de evolutie van ons zonnestelsel.

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.