Lancering van de Chang'e 5 maanlander.
Foto: Xinhua/CALT

Op maandagavond 23 november 2020 heeft China met succes zijn Chang'e 5 ruimtesonde gelanceerd. Het doel van de Chang'e 5 missie is om te landen op het oppervlak van de maan waarna enkele bodemstalen terug naar de aarde moeten worden gestuurd. Het is geleden sinds de Russische Luna 24 in 1976 dat een land er nog eens in geslaagd is om bodemstalen van de maan naar de aarde te brengen tijdens een onbemande missie. De lancering van de Chang'e 5 vond plaats vanop de Wenchang Spacecraft Launch Site en werd uitgevoerd met een krachtige Chinese Long March 5 raket. De Long March 5 is een nieuwe krachtige Chinese draagraket die in de toekomst onder andere modules voor een ruimtestation moet lanceren. 

De ambitieuze Chang'e 5 missie maakt deel uit van het Chinese Lunar Exploration Program (CLEP) waartoe ook de Chinese maanrovers tot behoren. Met het Chinese Lunar Exploration Program (CLEP) wil China de maan stap voor stap verkennen in verschillende fases. Eén van de belangrijkste doelstellingen van dit programma is om uiteindelijk bodemstalen van de maan terug naar de aarde te brengen. In 2007 en 2010 bracht China al de Chang'e 1 en Chang'e 2 maanverkenners in de ruimte waarna in december 2013 Chang'e 3 de eerste Chinese zachte landing op de maan uitvoerde. De laatste missie uit dit wetenschappelijke programma, Chang'e 5, is een zogeheten 'sample return mission' waarmee men bodemstalen van de maan terug naar de aarde wil brengen. Indien China hierin slaagt wordt het, na de Verenigde Staten en Rusland, het derde land ter wereld dat beschikt over maanstenen. China hoopt met de Chang'e 5 missie ongeveer 2 kilogram aan bodemstalen van de maan terug naar de aarde te brengen waarna deze uitgebreid zullen onderzocht worden. Om de technologie achter deze missie zo goed mogelijk te testen en evalueren lanceerde China in 2014 ook al de Chang'e 5T1 ruimtesonde als voorbereiding op de Chang'e 5 missie. Indien alles nu verloopt zoals gepland moet Chang'e 5 op 27 november al landen op het maanoppervlak. China hoopt uiteindelijk rond 16 december 2020 de bodemstalen van de maan terug op aarde te kunnen hebben. Hieronder kan u de beelden bekijken van deze lancering! 

Maanstenen terug naar de aarde brengen blijkt echter wel moeilijker te zijn dan gedacht. Zo is de Chang'e 5 missie een zeer complexe ruimtemissie die bestaat uit een orbiter die een maanlander naar de maan moet brengen waarna de maanlander een zachte landing moet maken op het maanoppervlak. Vervolgens moet de maanlander bodemstalen grijpen en deze in een speciale capsule opbergen waarna deze kleine capsule terug van de maan gelanceerd wordt met behulp van een kleine ruimtesonde. Om terug naar de aarde te kunnen keren, moet de kleine capsule met de bodemstalen zich in de ruimte opnieuw vastmaken aan de orbiter die de capsule naar de aarde brengt. Uiteindelijk zal de kleine capsule losgemaakt worden van de orbiter en moet deze terugkeren in de atmosfeer van de aarde om daarna te landen met een parachute op aarde. De volledige ruimtesonde zal bij de lancering een gewicht hebben van 8,2 ton waarvan de maanlander 1,2 ton weegt. De capsule met de kleine sonde die terug naar de aarde gelanceerd worden, hebben een gezamenlijk gewicht van 120 kilogram. De Chang'e 5 maanlander en ruimtesonde werden op weg naar de maan gebracht met behulp van een Chinese Long March 5 raket vanop de Wenchang Spacecraft Launch Site. Naast een instrument dat bodemstalen van de maan moet nemen, zal de Chang'e 5 maanlander ook uitgerust worden met een camera, een spectrometer om de samenstelling van de bodem te onderzoeken en een radarinstrument om te kunnen kijken onder het maanoppervlak. De boor waarmee de Chang'e 5 maanlander wordt uitgerust, kan tot twee meter diep in het maanoppervlak stalen nemen. De landing op de maan zal plaatsvinden op de achterzijde van onze trouwe buur in het Mons Rümker gebied. Dit gebied maakt deel uit van het Oceanus Procellarum waar ook de Apollo 12 maanlander is op geland in 1969. Vandaag de dag is ook nog de in januari 2019 gelanceerde Chang'e 4 maanlander operationeel.

Long March 5De krachtige Long March 5 raket met aan boord de Chang'e 5 maanlander - Foto: 2020 The Associated Press. All rights reserved. 

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.