Lancering van de Falcon 9 draagraket met aan boord de twee communicatiesatellieten
Foto: Eutelsat

In de nacht van zondag 1 op maandag 2 maart 2015 heeft het Amerikaanse private ruimtevaartbedrijf SpaceX twee communicatiesatellieten succesvol in de ruimte gebracht. De Falcon 9 draagraket vertrok om 04u50 Belgische tijd vanop de Cape Canaveral lanceerbasis en zette de Eutelsat 115 West B en ABS 3A satellieten 35 minuten later uit in een tijdelijke baan om de Aarde.

Dit was de eerste maal dat het succesvolle ruimtevaartbedrijf SpaceX twee grote communicatieatellieten tijdens één lancering in de ruimte bracht. Deze belangrijke lancering werd dan ook uitgevoerd met een krachtige Falcon 9 v1.1 raket. Dit is de tweede versie van de Falcon 9 draagraket die tussen 2005 en 2010 werd ontwikkeld door SpaceX. In september 2013 werd de Falcon 9 v1.1 voor het eerst gelanceerd vanop de Vandenberg lanceerbasis in Californië. Deze opgewaardeerde Falcon 9 heeft 60% meer stuwkracht en gewicht dan zijn voorganger en bestaat uit twee trappen die als brandstof vloeibare zuurstof en kerosine gebruiken. De onderste rakettrap is uitgerust met negen Merlin 1D raketmotoren en de tweede rakettrap beschikt over 1 Merlin 1D motor. De Falcon 9 v1.1 heeft een totale lengte van 68 meter en weegt bij de lancering maar liefst 505 ton. Het vrachtruim van deze draagraket heeft een diameter van 5,2 meter en is 13 meter lang. Hierdoor kan deze raket grote satellieten of ruimtetuigen in de ruimte brengen. Deze draagraket kan vrachten tot 13,1 ton tot in een lage baan om de Aarde brengen. Daarnaast werd deze raket ook ontwikkeld om communicatiesatellieten tot 4,8 ton tot in een geostationaire overdrachtbaan (GTO) te brengen. Onderaan dit artikel kan u de lancering herbekijken! 

Tijdens deze lancering werden twee satellieten in de ruimte gebracht die gebouwd werden door het Amerikaanse lucht- en ruimtevaartbedrijf Boeing. Deze twee satellieten zijn de eerste ruimtetuigen die gebouwd werden op het nieuwe Boeing 702SP platform met als grote verschil dat er zich geen grote opslagtank voor vloeibare brandstof bevindt aan boord van de satellieten. In plaats van vloeibare brandstof maken deze satellieten gebruik van een elektrisch propulsiesysteem. Vandaag de dag wordt ongeveer de helft van het gewicht van een communicatiesatelliet gebruikt voor vloeibare brandstof om het ruimtetuig gedurende zijn operationele levensduur in de juiste baan en positie te houden. Door het weglaten van de brandstoftanks krijgt men aan boord van de satelliet meer plaats voor communicatieapparatuur zodat deze satellieten nog krachtiger worden. Daarnaast worden deze satellieten ook lichter waardoor ze goedkoper worden om te lanceren en er meerdere tegelijk in de ruimte kunnen gebracht worden. Zo had de ABS 3A communicatiesatelliet een gewicht van 1,9 ton en woog de Eutelsat 115 West B 2,1 ton. Het enige nadeel aan een elektrisch propulsiesysteem is dat de satellieten er veel langer over doen om hun geostationaire positie om de Aarde te bereiken. De ABS 3A satelliet werd door Boeing gebouwd in opdracht van het Aziatische bedrijf Asia Broadcast Satellite en zal de volgende vijftien jaar voor tal van communicatietoepassingen gebruikt worden Noord-Amerika en Europa. De tweede satelliet die SpaceX tijdens deze lancering in de ruimte bracht, Eutelsat 115 West B, werd gebouwd voor de Europese operator Eutelsat en is de eerste uit een reeks van vier nieuwe communicatiesatellieten. Deze satelliet zal de volgende vijftien jaar worden gebruikt voor communicatietoepassingen in Latijns-Amerika.

CommunicatiesatellietenDe twee door Boeing gebouwde communicatiesatellieten worden klaargemaakt voor hun lancering - Foto: Boeing

In augustus en september 2014 bracht SpaceX ook al de ASIASAT 8 en ASIASAT 6 communicatiesatellieten probleemloos in de ruimte. Nu SpaceX op zeer korte tijd verschillende communicatiesatellieten succesvol in de ruimte heeft gebracht, wordt dit Amerikaanse private bedrijf een steeds grotere concurrent voor lanceerbedrijven als Arianespace en International Launch Services (ILS). De afgelopen jaren sloot SpaceX tal van lanceercontracten af met verschillende satellietoperatoren waardoor de agenda van het private ruimtevaartbedrijf de volgende jaren goed gevuld is. Zo moet SpaceX de volgende jaren communicatiesatellieten als TurkmenSat 1, Amos 6, SES 10 en Inmarsat 5 F-4 in de ruimte brengen. Daarnaast moet het bedrijf ook nog verschillende aardobservatiesatellieten in de ruimte brengen alsook zijn Dragon ruimtetuig dat een bevoorradingstuig is voor het internationale ruimtestation ISS.

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.