De eerste Angara 5 wordt per trein overgebracht naar het lanceercomplex
Foto: Russian Ministry of Defense

Enkele weken voor de allereerste lancering van de nieuwe Angara 5 draagraket werd deze nieuwe Russische raket al eens naar het lanceercomplex gebracht voor een reeks belangrijke testen. De Angara 5 is een zogeheten ‘heavy-lift launch vehicle’ en moet in de nabije toekomst de verouderde Proton raketten vervangen. Het is geleden sinds de jaren '80 dat er nog eens een gloednieuwe zware draagraket verscheen op een Russische lanceerbasis.

Volgens Russische media zou de eerste Angara 5 raket rond 25 december 2014 voor het eerst moeten gelanceerd worden vanop de Plesetsk lanceerbasis in het noorden van Rusland. Tijdens deze belangrijke testvlucht moet deze nieuwe draagraket een dummy vracht tot in een geostationaire overdrachtbaan brengen. Deze positie is voor satellietoperatoren heel belangrijk aangezien zware draagraketten raketten vaan één of meerdere communicatiesatellieten uitzetten in een geostationaire overdrachtbaan waarna deze zich op eigen kracht tot in een geosyncrhone baan begeven. De lancering van de eerste Angara 5 in december is het vervolg op de geslaagde testvlucht van een Angara 1.2 raket die Rusland in juli van dit jaar uitvoerde. De afgelopen weken werd de eerste Angara 5 raket, die werd gebouwd door het Khrunichev State Research and Production Space Center, geassembleerd in een gigantische montagehal op de Plesetsk lanceerbasis waarna deze door middel van een trein werd overgebracht naar het lanceercomplex. In de dagen die hierop volgden, werd ondermeer het vullen van de brandstoftanks van de nieuwe raket uitvoerig getest. Het is geleden sinds de jaren ’80 tijdens het Buran ruimteprogramma dat Rusland een nieuwe zware draagraket ontwikkelde en testte.

De kracht achter deze nieuwe familie van draagraketten bevindt zich in zijn ontwerp. Zo is het ontwerp van dit nieuwe lanceermiddel modulair waarvan het ontwerp van elke module gebaseerd werd op dat van de Universal Rocket Module (URM). De door Rusland ontworpen Universal Rocket Module is 25 meter lang, heeft een diameter van drie meter en is uitgerust met een RD-191 raketmotor die werkt op vloeibare brandstof. Het gebruik van vloeibare brandstof voor de Angara raket is voor Rusland een belangrijke troef aangezien dit veel milieuvriendelijker en veiliger is dan wanneer men vaste brandstoffen gebruikt. Naargelang de vracht die men in de ruimte wil brengen, kan men meerdere Universal Rocket Modules aan elkaar bevestigen die samen de basis of de onderste trap vormen van de Angara raket. Zo kan de Angara raket uitgerust worden men minimum één URM en maximaal zeven. Een zelfde principe wordt ook gebruikt bij de Falcon Heavy draagraket die momenteel ontwikkeld wordt door het Amerikaanse private ruimtevaartbedrijf SpaceX. Bovenop de onderste trap van de Angara raket wordt een URM-2 rakettrap bevestigd die uitgerust wordt met een RD-0124A raketmotor. Indien dit nodig is, kan de Angara raket ook worden uitgerust met een extra derde Briz-M rakettrap die vandaag de dag ook al gebruikt wordt bij andere type raketten zoals de Proton en de Rockot. Verwacht wordt dat de Angara 5 raket, die bestaat uit vijf Universal Rocket Modules en hierdoor ongeveer 25 ton aan vracht in een lage baan om de Aarde kan brengen, het meest zal gebruikt worden aangezien deze versie in de toekomst de bestaande Proton en Zenit raketten moet vervangen. Bij zijn lancering zal de Angara 5 een gewicht hebben van ongeveer 773 ton en kan deze vrachten tot 5,4 ton tot in een geostationaire overdrachtbaan brengen of 24,5 ton tot in een lage baan om de Aarde. Ter vergelijking: een Europese Ariane 5 draagraket heeft vandaag de dag bij de lancering een gewicht van ongeveer 775 ton en kan vrachten tot 10,5 totn tot in een geostationaire overdrachtbaan brengen. Rusland wil de Angara 5 raket dan ook inzetten om te kunnen concurreren op de commerciële lanceermarkt tegen de Europese Ariane 5 of Amerikaanse Falcon 9 raketten. Indien de Angara 5 nog niet krachtig genoeg is, kan de Angara ook uitgerust worden met zeven URM’s waardoor deze superraket vrachten tot 80 ton tot in een lage baan om de Aarde kan brengen. De lichtste versie, Angara 1.2, bestaat uit één enkele URM en moet op termijn ook de Rockot en Dnepr raketten vervangen. Deze versie kan vrachten tot 3,7 ton in een lage baan om de Aarde brengen. Momenteel bekijkt het Khrunichev State Research and Production Space Center ook of er een versie kan worden ontwikkeld die kan gebruikt worden voor toekomstige bemande ruimtemissies. Het grote voordeel aan het modulaire ontwerp van de Angara draagraket is dat deze in al zijn configuraties kan gelanceerd worden vanop hetzelfde lanceercomplex. Zo werd op de Plesetsk lanceerbasis een gloednieuw Angara lanceercomplex gebouwd vanwaar zowel de Angara 1.2 alsook de Angara 5 raketten kunnen gelanceerd worden.

Angara 5De nieuwe Russische Angara 5 raket - Foto: Russian Ministry of Defense

Het verhaal achter de Angara draagraket kent al een hele geschiedenis. Zo keurde de Russische overheid in 1995 het ontwerp van deze nieuwe familie van raketten al goed waarna het Russische Khrunichev State Research and Production Space Center enkele jaren later startte met het ontwerpen en testen van diverse onderdelen. Ondanks succesvolle tests met raketmotoren en andere onderdelen zorgden budgettaire problemen en bijkomende tests ervoor dat het Angara project enkele jaren achterstand opliep. In mei 2013 werd uiteindelijk een eerste mijlpaal bereikt in het nieuwe project toen op de Plesetsk lanceerbasis, in het noorden van Rusland, een eerste prototype van deze gloednieuwe raket arriveerde. Het was geleden sinds de val van de Sovjet-Unie dat er nog eens een nieuw type draagraket verscheen op een Russische lanceerbasis. Nadat het nieuwe Angara lanceercomplex uiteindelijk klaar was, werd in februari 2014 voor het eerst een prototype van de Angara 1.2 raket van de montagehal vertransporteerd naar het nieuwe lanceerplatform voor diverse tests. In juli 2014, twintig jaar na de eerste plannen voor de Angara raket, volgde uiteindelijk een eerste suorbitale testvlucht met de nieuwe Angara 1.2 raket. Rusland ontwikkelde de Angara raketten niet enkel om een belangrijke rol te spelen op de commerciële lanceermarkt maar ook om minder afhankelijk te moeten zijn op vlak van ruimtevaart van landen als Kazachstan en Oekraïne. Vandaag de dag worden de krachtige Proton raketten door Rusland gelanceerd vanop de Bajkonoer lanceerbasis in Kazachstan en worden kleinere draagraketten als de Dnepr gebouwd in Oekraïne.

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.