Artistieke impressie van 2018 VG18 'Farout'.
Foto: Roberto Molar Candanosa/Carnegie Institution for Science

Astronomen hebben een object ontdekt dat zich in de verste buitendelen van ons zonnestelsel bevindt. Deze ijsdwerg bevindt zich op een afstand van maar liefst 18 miljard kilometer van de Zon en draait in vermoedelijk 1000 jaar om onze ster. Hierdoor is dit object de nieuwe recordhouder als het gaat over de verste afstand in ons zonnestelsel. Dit object werd ontdekt naar aanleiding van een zoektocht naar de zogeheten 'planeet X'. 

Om de verre afstand dit object beter te kunnen begrijpen, gebruiken sterrenkundigen in de astronomie de lengtemaat 'astronomische eenheid' (AE). Deze eenheid (AE) staat voor 150 miljoen kilometer of éénmaal de afstand Aarde-Zon. Het object dat nu werd ontdekt en de nieuwe recordhouder is, draait op een afstand van maar liefst 120 AE rond de Zon. De vorige recordhouder, de dwergplaneet Eris, draait op een afstand van 96 AE rond de Zon. De nieuwe recordhouder werd gecatalogeerd onder de naam '2018 VG18' en behoort officieel tot de zogeheten 'extreme trans-Neptunian objects' (ETNO's). Ondanks het feit dat 2018 VG18 nog geen officiële naam heeft gekregen, kreeg het object wel al de toepasselijke bijnaam 'Farout'. 2018 VG18 beweegt zich in een langgerekte baan om de Zon en heeft naar schatting een middellijn van ongeveer 500 kilometer. De ijsdwerg heeft ook een paarse gloed, wat erop wijst dat het bedekt is met ijs. Het perihelium van deze ijsdwerg, het punt in de baan om de Zon waar de afstand tot de Zon het kleinst is, bevindt zich zelfs buiten de baan de planeet Neptunus, de buitenste planeet in ons zonnestelsel. Ondanks het feit dat de juiste baangegevens niet volledig konden worden achterhaalt, als gevolg van de verre afstand van dit object, lijkt alles er wel op te wijzen dat de baanoriëntatie in de ruimte vergelijkbaar is met deze van andere ETNO's. De 'bijzonder' banen van de ETNO's doen vermoeden dat zich op zeer grote afstand van de Zon een nog onbekende planeet schuilhoudt. De ontdekking van 'Farout' werd op 10 november 2018 gedaan door de drie sterrenkundigen Scott S. Sheppard, David Tholen en Chad Trujillo die op dat moment de nachtelijke hemel aan het bestuderen waren met de Subaru telescoop op Hawaï. Op dat moment waren de drie op zoek naar een grote planeet die zich in de buitenste regionen van ons zonnestelsel zou bevinden, de zogeheten 'planeet 9' of 'planeet X'. Deze planeet werd nog nooit waargenomen maar aan de hand van berekeningen vermoeden astronomen wel het bestaan van dit grote object. Eerder dit jaar ontdekten de drie sterrenkundigen ook al een andere ijsdwerg dat zich op ongeveer 80 AE van de Zon bevindt. 

Foto: Scott S. Sheppard/David Tholen

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.