Radio-opname van de kern van het sterrenstelsel Messier 82
Foto: Josh Marvil (NM Tech/NRAO) / Bill Saxton (NRAO/AUI/NSF) / NASA

Astronomen hebben met behulp van de Very Large Array (VLA) radioschotels in New Mexico een nieuwe gedaitalleerde radio-opname gemaakt van het centrale gedeelte van het sterrenstelsel M82. Op deze indrukwekkende opname zijn sporen van stervormingsgebieden en supernovarestanten te zien.

Het sterrenstelsel M82, dat om zijn opvallende vorm ook wel het ‘sigaarstelsel’ wordt genoemd, kwam vorige week nog in de media naar aanleiding van een nieuwe supernova (SN2014J) die in het sterrenstelsel te zien was. Dit was de meest nabije supernova-explosie van de laatste 25 jaar. M82 bevindt zich op een afstand van 12 miljoen lichtjaar van de Aarde en vanop onze planeet zien we dit sterrenstelsel van opzij. Dit stelsel is het dichtsbijzinde zogeheten ‘starburst’ sterrenstelsel wat wil zeggen dat dit stelsel met een uitzonderlijke hoge snelheid enorme stervormingsactiviteit kent. De nieuwe radio-opname die werd gemaakt met behulp van 27 radioschotels van de Karl G. Jansky Very Large Array in de Verenigde Staten toont enkel het binnenste gedeelte van M82 dat ongeveer 5 200 lichtjaar groot is. De meeste radiostraling is afkomstig van geïoniseerd gas en van elektronen die met hoge snelheden door magnetische veldlijnen bewegen. De heldere stippen op deze opname zijn stervormingsgebieden of overblijfselen van geëxplodeerde sterren (supernovarestanten). De geel-achtige sliertige structuren die eveneens te zien zijn op deze opname werden voor het eerst zo gedetailleerd in beeld gebracht. Sterrenkundigen vermoeden dat dit de gevolgen zijn van de krachtige ‘superwind’ van het sterrenstelsel. In tegenstelling tot visuele waarnemingen is de pas ontdekte supernova (SN2014J) niet te zien op de radio-opname aangezien deze geen radiogolven produceert.

M82Foto: Josh Marvil (NM Tech/NRAO) / Bill Saxton (NRAO/AUI/NSF) / NASA

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.