Een internationaal team van astronomen heeft gloeiende gaswolken ontdekt rond verre quasars. Deze nieuwe survey met het MUSE-instrument van ESO’s Very Large Telescope wijst erop dat halo’s rond quasars veel talrijker zijn dan verwacht. En de eigenschappen van de ontdekte halo’s zijn in sterke tegenspraak met de gevestigde theorieën over het ontstaan van sterrenstelsels in het vroege heelal.

Een internationaal team van astronomen heeft, met behulp van de Very Large Telescope Interferometer, de meest detailrijke foto ooit gemaakt van Eta Carinae. Daarbij zijn nieuwe verrassende structuren binnen dit dubbelstersysteem ontdekt, onder meer van het gebied tussen de twee sterren waar extreem snelle sterrenwinden op elkaar botsen. Deze nieuwe blik op dit mysterieuze stersysteem kan leiden tot een beter begrip van de evolutie van zeer zware sterren.

Diverse internationale teams van astronomen hebben, met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), de verre uithoek van het heelal verkend die voor het eerst te zien was op de iconische opnamen van het Hubble Ultra Deep Field (HUDF). Deze nieuwe ALMA-waarnemingen gaan aanzienlijk dieper en zijn beduidend scherper dan eerdere surveys op millimetergolflengten. Ze laten duidelijk zien dat er een sterk verband bestaat tussen het stervormingstempo in jonge sterrenstelsels en hun totale massa aan sterren.

Het mysterie van een vreemde verandering in het gedrag van een superzwaar zwart gat in het centrum van een ver sterrenstelsel is opgelost. Een internationaal team van astronomen heeft, met behulp van ESA’s Very Large Telescope, de Hubble-ruimtetelescoop van NASA/ESA en de röntgensatelliet Chandra van NASA, ontdekt dat het zwarte gat moeilijke tijden doormaakt. Het ontvangt niet meer voldoende brandstof om het te laten stralen. Veel sterrenstelsels vertonen een extreem heldere kern die van energie wordt voorzien door een superzwaar zwart gat.

Astronomen hebben mede met behulp van ESO-telescopen duidelijk bewijs gevonden van een planeet die draait om Proxima Centauri, de dichtstbijzijnde ster vanaf de aarde. Deze langgezochte wereld, die de naam Proxima b heeft gekregen, draait in 11 dagen rond zijn koele rode moederster en heeft een temperatuur waarbij vloeibaar water op het oppervlak mogelijk is. De rotsachtige wereld is iets zwaarder dan de aarde. Het is de dichtstbijzijnde exoplaneet en het kan ook de meest nabije woonplaats zijn voor leven buiten ons zonnestelsel. Het artikel dat deze vondst beschrijft, staat in het tijdschrift Nature van 25 augustus 2016.

De kleine opeenhoping van heldere blauwe sterren in de linker bovenhoek van deze enorme nieuwe 615 megapixel ESO-opname is een perfect kosmisch laboratorium voor het onderzoek van de levensloop van sterren. De sterrenhoop, die Messier 18 heet, bestaat uit sterren die gezamenlijk uit een en dezelfde grote wolk van gas en stof zijn ontstaan. Deze foto, waarop ook uitgestrekte rode wolken van gloeiend waterstofgas en donkere filamenten van stof te zien zijn, is gemaakt met de VLT Survey Telescope (VST) van de ESO-sterrenwacht op Paranal (Chili).

De maand augustus is voor veel amateur-sterrenkundigen en liefhebbers van hemelverschijnselen een hoogmaand aangezien we in deze maand één van de mooiste zogenaamde 'sterrenregens' te zien krijgen. Elk jaar doorkruist de Aarde in de maand augustus de baan van de komeet Swift-Tuttle wat leidt tot de prachtige Perseïden meteorenzwerm die we in de volksmond ook kennen als 'vallende sterren'. Dit is dus de perfecte periode om een 'wens' te doen of om vanuit je tuin tientallen meteoren waar te nemen!

Astronomen hebben, met behulp van ESO’s Very Large Telescope en andere telescopen op de grond en in de ruimte, een nieuw soort exotische dubbelster ontdekt. In het AR Scorpii-stelsel jaagt een snel ronddraaiende witte dwergster elektronen aan tot bijna de snelheid van het licht. Deze zeer energierijke deeltjes produceren uitbarstingen van straling die de begeleidende rode dwergster teisteren. Hierdoor vertoont de dubbelster eens in de 1,97 minuten spectaculaire pulsen van straling op golflengten die uiteenlopen van ultraviolet tot radio. De onderzoeksresultaten worden op 28 juli 2016 gepubliceerd in het tijdschrift Nature.