Hoe bouw je een lanceersysteem die iets geavanceerder is dan een eenvoudig lanceersysteem met kurk en voetbalnaald of enkele eenvoudige waterleidingbuizen? Het antwoord hierop trachtten we in dit artikel te beantwoorden. Stap voor stap bouwen we een uitgebreid lanceersysteem dat ons in staat stelt op een efficiënte manier waterraketten te lanceren vanop een mobiel lanceerplatform met ontkoppelsysteem.

Algemene beschrijving

Het lanceerplatform is opgebouwd uit diverse waterleidingbuizen om het geheel erg stevig te houden. Om praktische redenen werd er bij dit type voor gekozen om het geheel te kunnen aansluiten aan de compressor om werk te besparen in het oppompen van de fles met de hand, de ingang van het systeem is dan ook voorzien van een compressorkoppeling. Er werd een terugslagklep voorzien zodat de lucht enkel in 1 richting erdoorkan en er niets omgekeerd door de buizen terug kan stromen, zo blijft het geheel droog vanbinnen. Verder werd het voorzien van een drukmeter om op afstand de druk te kunnen aflezen; ook een veiligheidsklep werd voorzien. Met de bolkraan kunnen we nog een beetje de druk bijregelen voor het in de fles komt, zodoende dat de lfes niet meteen alle druk krijgt maar veel gematigder. De koppeling met de fles gebeurt dan door middel van een compressorsnelkoppeling, het koppelstuk zelf zal in de fles worden aangebracht. Doordat het koppelstuk in de fles wordt aangebracht versmalt de opening van de buis en kan op deze manier een la,ngere stuwkracht gegenereerd worden dan met een grotere flesopening.

Benodigdheden

Voor dit lanceersysteem te bouwen zijn een héél wat onderdelen nodig die je kan vinden bij diverse doe-het-zelf zaken, doch kan het zijn dat je meerdere winkels dient af te schuimen om alle onderdelen te kunnen vinden of een variante van de materialen. Met wat verbeelding kan je zeker enkele vervangmaterialen vinden voor het lanceersysteem te bouwen.
Een kort overzicht van de te gebruiken materialen (exclusief ontkoppelingssysteem):

  • 4 x 1/2" buisnippel van 15cm
  • 2 x 1/2" buisnippel van 8cm
  • 3 x 1/2" buisnippel van 5cm
  • 1 x 1/2" keerklep met 1 of meer controles
  • 1 x 1/2" standaard bolkraan
  • 4 x 1/2" T-stuk
  • 2 x 1/2" buisafsluiter
  • 1 x 1/2"x1/4" reductiemof (beide zijden vrouwelijk)
  • 1 x 1/2"x1/4" reductiemof (vrouwelijk-mannelijk)
  • 2 x 1/2"x1/4" reductiering
  • 1 x 1/4" veiligheidsklep
  • 1 x 1/4" drukmeter
  • 1 x 1/4" universele compressorsnelkoppeling
  • 2 x 1/4" compressorkoppeling (dat past op de snelkoppeling)
  • 1 x 1/4" sluitmoer
  • 1 x doosje teflontape
  • 1 x rol compressorslang met snelkoppeling en koppeling

De totale prijs van dit boodschappenlijstje (inclusief benodigdheden voor ontkoppelingssysteem) ligt rond €70.

De opbouw van de onderdelen

Alle onderdelen zijn gemaakt uit roestvrij staal of uit messing zodat het geheel duurzaam blijft. De onderdelen worden door middel van teflon tape aan elkaar vastgeschroefd.

Schema van het onderstel

Schema van het onderstel

Op bovenstaande foto zie je de samenstelling van de onderbouw, de onderdelen zijn zodanig gelegd dat je ook meteen ziet hoe je het in elkaar moet steken.

Schema van de bovenbouw

Schema van de bovenbouw

De opbouw

Over de opbouw valt eigenlijk weinig te zeggen, met wat klein gereedschapmateriaal zet je het geheel in elkaar op iets meer dan een half uur. Het komt er op neer om alle buizen goed met elkaar te verbinden en ze slotvast zijn en je ze dus niet meer los kunt draaien.

Aanbrengen van de teflontape
Het aanbrengen van de teflontape op de buizen

De werktafel
Zo zag onze werkplek eruit bij het opbouwen van het lanceerplatform.

Je hebt nu wel een beeld van de opeenvolging van de onderdelen maar het is wellicht ook handig om te zien hoe ze er samengesteld uit zien. Let wel op, op de onderstaande twee foto's werden de onderlen nog niet aan elkaar vastgelegd maar kort in elkaar geschroeft om te zien of alle onderdelen aanwezig waren, na deze controle werd alles dan door middel van teflontape aan elkaar vastgeschroeft.

De bovenbouw

Het samengestelde deel van het onderstel

Het onderstel

Het samengestelde deel van de bovenbouw

Het voorlopige resultaat

Het lanceerplatform heeft na het in elkaar schroeven van alle onderdelen goed vorm gekregen, als alles goed is verlopen krijg je normaal onderstaand resultaat:

Voorlopig einde van de opbouw

Het lijkt er op dat we klaar zijn, toch is dit niet het geval, er moet namelijk nog voor gezorgd worden dat de raket, die op de snelkoppeling komt, op een eenvoudige manier vanop afstand kan gelanceerd worden. Na wat rondzoeken in de doe-het-zelf zaak vonden we de uiteindelijke methode.

Het ontkoppelsysteem

Het ontkoppelsysteem kan op diverse manieren uitgevoerd worden, ook naargelang de materialen die je ervoor gebruikt. Hierbij de benodigdheden van het systeem dat wij hebben toegepast:

  • 5m staaldraad
  • 4 x kabelklemmen
  • 1 x buisklem
  • 1 x buisklem met rubber voorzien van een moer
  • 1 x stalen O-ring met bout

De buisklem wordt bovenaan aangebracht rond de compressorsnelkoppeling, zorg dat het geheel goed vast zit en test deze met het compressorstuk of het geheel goed blijft vastzitten na meermaals het compressorstuk te doen ontkoppelen. Vervolgens bevestig je de buisring met rubber rond de onderste rechte buisnippel en schroef er de stalen O-ring op, deze mag los zitten zodat het zich kan meebewegen met de staaldraad die er door zal komen. we brengen de staaldraad aan tussen de resterende opening van de snelkoppeling met de buisklemen steek er hem langs de andere kant terug door, span dan alles goed hard aan en draai de staaldraad rond de bouten die nog uitsteken, schroef er dan nog een moer tegenaan zodat het op zijn plaats blijft zitten. Het geheel zou er dan zo uit zien:

Het ontkoppelsysteem

Nu de staaldraad is bevestigd met het compressorstuk bovenaan brengen we de staalkabel door de O-ring. We voorzien op meerdere plaatsen kabelklemmen die de twee kabels netjes bij elkaar houd, dit ook aan het uiteinde van de kabel. Zo hangen de kabels zelf niet in de weg en kan er ten alle tijd makkelijk ontkoppelt worden. Test dit ook meermaals uit om te zien of het goed werkt. Op onderstaande foto een detail van het onderstel:

Verbinding onderaan

Flesdoppen die passen op het systeem

Het laatste wat ons rest is het fabriceren van de aangepaste flesdoppen. Een boor van 12mm past zeer nipt om het gat te boren en de koppeling erin te schroeven. Bij het boren niet te hard duwen om zo vervorming te voorkomen. Tevens boor je best langs beide kanten om zo aan beide zijden een glade opening te krijgen en het geheel slotvast tegen elkaar kan komen. Zorg ervoor dat het gat niet te groot is, het is beter het gat nipt te maken zodoende dat er weinig tot geen lucht kan ontsnappen, gebruik eventueel ook een rubberring om het geheel goed af te sluiten. Eens het compressorstuk op de dop zit schroeven we er nog een sluitmoer op, dit stuk is klein genoeg om in de flesopening te passen zodat de fles nog goed dicht kan geschroefd worden. Om het duidelijk te maken een detailfoto van de flesdop:

detail van de flesdop

En dan nu testen geblazen!

Ales alles goed verlopen is kan men nu raketten maken en het systeem ten volle testen. Mochten er nog vragen zijn rond de opbouw, stel ze op het forum! We wensen de bouwers alvast veel plezier bij het maken en testen van het lanceerplatform!

Sander

Vancanneyt Sander

Oprichter & beheerder van Spacepage & Poollicht.beSterrenkunde en ruimteweer redacteur.