Het prachtige 'noorderlicht' of poollicht
Foto: Karl Johnston

Poollicht, ook wel 'aurora' of 'noorderlicht' genoemd, is een prachtig lichtverschijnsel dat in de duisternis in de atmosfeer van de Aarde te zien is. Dit fenomeen is vooral in de hoge geografische breedtes te zien (60 en 70 graden noorder- of zuiderbreedte) wat ook betekent dat poollicht het vaakst waargenomen wordt in de winter. Wanneer de Zon echter een periode van hoge activiteit kent, kunnen we ook poollicht in België en Nederland zien.

Poollicht hangt dan ook nauw samen met uitbarstingen op de Zon. Wanneer poollicht zich voordoet, kunnen we dit zien als een lichte gloed, als bewegende bogen of als gordijnen van licht. Dit fascinerende licht ontstaat op een hoogte tussen de 80 en 300 kilometer waar elektronen botsen met de aardse moleculen. Ook op andere planeten zoals Jupiter en Saturnus werd al poollicht waargenomen aangezien deze een sterker magnetisch veld hebben dan de Aarde.

Hoe ontstaat poollicht?

Wel wanneer de zon een elektronengolf de ruimte inslingert en deze vervolgens tegen de Aarde botst, zullen de elektronen door het magnetisch veld van de Aarde richting de polen gestuurd worden. Deze elektronen komen in botsing met de atmosfeer van de Aarde. Deze zorgt vervolgens voor een reactie met de zuurstofmoleculen en stikstofmoleculen in de atmosfeer van onze planeet en krijgt een grote energie waardoor het instabiel wordt. Als de moleculen weer stabiel worden, zenden deze uiteindelijk een lichtflits uit. Afhankelijk van het soort molecule waartegen de elektronen botsen, zal ook de kleur variëren. De kleur is ook afhankelijk van de luchtdruk.

Poollicht
Groen poollicht boven Bear Lake in Alaska - Foto: USAF

Poollicht waarnemen

Vanuit België in Nederland is de kans op zichtbaar poollicht klein omdat we ver van de polen verwijderd zijn. Maar wanneer er een periode van grote zonne-activiteit is, is er kans dat we ook in onze landen poollicht kunnen waarnemen. Het poollicht kan een groot deel van de nachtelijke hemel beslaan. Het is een kleurrijk en lichtgevend spektakel dat tot één van de mooiste natuurfenomenen behoort. Bij ons is het poollicht rood van kleur met soms groene stukken. In het weekend van 25 oktober 2004 zorgde zonnevlek 486 voor een enorme activiteit. De zon had in dat weekend zijn derde grootste uitbarsting uit de geschiedenis achter de rug. De enorme wolk van geladen deeltjes die hierdoor de ruimte ingeslingerd werd, zorgde er uiteindelijk voor dat er ook in België poollicht te zien was. In Nederland wordt poollicht tijdens jaren van hoge zonne-activiteit verschillende malen per jaar waargenomen.  

Meer info en meer data

Voor meer informatie en real-time data in verband met de Zon, ruimteweer en poollicht verwijzen we u graag door naar onze populaire dochterpagina poollicht.be!
Sander

Vancanneyt Sander

Oprichter & beheerder van Spacepage & Poollicht.beSterrenkunde en ruimteweer redacteur.