Vijfde lancering van een Amerikaans ruimteveer
Foto: NASA

STS-5 was de vijfde missie uit het Amerikaanse Space Transportation System (STS) ruimteprogramma van de ruimtevaartorganisatie NASA en was de eerste echte missie na vier eerdere testvluchten. Op 11 november 1982 ging de vijfde Space Shuttle-missie van start met als belangrijkste doel twee communicatiesatellieten uit te zetten in een baan om de Aarde. Tijdens deze ruimtevlucht zou normaal ook de eerste ruimtewandeling uit het STS programma worden uitgevoerd maar omwille van een probleem met de ruimtepakken ging dit niet door. Bijzonder aan deze ruimtemissie was dat de vier astronauten aan boord van het ruimteveer Columbia tijdens de lancering en landing geen drukpakken droegen en het ruimteveer opnieuw op het geplande tijdstip werd gelanceerd waardoor men meer vertrouwen kreeg in het STS programma.

Crew info

De bemanning bestond uit gezagvoerder Vance D. Brand, piloot Robert F. Overmyer en twee Mission Specialists Joseph P. Allen en William B. Lenoir. Brand ging in 1975 al eens eerder de ruimte in tijdens de historische Apollo-Soyuz missie en na deze STS-5 missie maakte hij nog eens deel uit van twee Space Shuttle crews, STS-41-B en STS-35. Voor de Amerikaanse luchtmachtpiloot Robert Overmyer was dit zijn eerste ruimteavontuur. Na de STS-5 missie was hij ook gezagvoerder tijdens de STS-51-B missie. Dit was de eerste Space Shuttle-missie waarbij er twee Mission Specialists deel uitmaakten van de crew. Deze 'mission specialists' waren verantwoordelijk voor de vracht aan boord van het ruimteveer alsook voor het uitvoeren en opvolgen van de wetenschappelijke experimenten. De eerste Mission Specialist tijdens de STS-5 missie was Joseph P. Allen. Na deze STS-5 ging Allen in 1984 een tweede maal de ruimte in als Mission Specialist tijdens de STS-51-A ruimtevlucht. Voor de tweede Mission Specialist William B. Lenoir, die eerder al head meegewerkt an het Sylab ruimteprogramma, was de STS-5 missie zijn eerste en enige ruimtemissie.

 STS-5
De STS-5 bemanning - Foto: NASA

Lancering en missie

Op 11 november 1982 ging omstreeks 07u19 plaatselijke tijd de vijfde Space Shuttle-missie van start toen de raketmotoren van het ruimteveer Columbia tot ontbranding werden gebracht en de vier bemanningsleden in een lage baan om de Aarde werden gebracht. Acht minuten na de lancering werden de twee Solid Rocket Boosters (SRB's) en de External Tank (ET) afgestoten van het ruimteveer en bevond het ruimtevaartuig zich op een hoogte van ongeveer 300 kilometer boven het aardoppervlak. Nadat het vrachtruim van het ruimteveer Columbia werd geopend, was het nu de taak van de vier bemanningsleden om de eerste twee communicatiesatellieten uit het nog jonge STS-programma uit te zetten. Dit gebeurde zoals gepland met behulp van de Payload Assist Module (PAM) raketmotoren die de Amerikaanse SBS-3 en Canadese Anik C3 kunstmanen vanuit het vrachtruim tot in een geosynchrone baan om onze planeet brachten. Voor de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA was het uitzetten van deze eerste twee communicatiesatellieten vanuit een ruimteveer van zeer groot belang aangezien het ruimteveer nu ook volop kon gebruikt worden voor commerciële doeleinden.

 STS-5
De Canadese Anik C3 satelliet maakt zich los vanuit het vrachtruim van het ruimteveer Columbia - Foto: NASA

Naast de twee communicatiesatellieten bevond zich in het vrachtruim van de Columbia ook nog een Duits experiment op vlak van microgravitatie en voerde de STS-5 astronauten ook nog eens drie experimenten uit die ontwikkeld werden door Amerikaanse studenten. Nadat astronaut Lenoir ziek geworden was tijdens de eerste dagen van deze ruimtemissie, werd de eerste ruimtewandeling uit het STS-programma met een dag uitgesteld. Uiteindelijk werd deze eerste ruimtewandeling definitief geannuleerd vanwege problemen met de twee ruimtepakken. Op 16 november 1982, omstreeks 6u33 plaatselijke tijd, kwam er een einde aan de STS-5 missie toen het ruimteveer Columbia met zijn bemanning terug landde op Edwards Air Force Base in Californië. Alles samen duurde deze vijfde Space Shuttle-missie 5 dagen en 2 uur. Het ruimteveer Columbia had nu voor het eerst zijn echte waarde kunnen bewijzen aangezien het twee communicatiesatellieten met succes had kunnen uitzetten in de ruimte. In totaal bevond zich in het vrachtruim van de Columbia voor 14,5 ton aan vracht. Het ruimteveer Columbia werd op 22 november 1982 op de rug van een aangepaste Boeing 747 terug overgevlogen naar het Kennedy Space Center in Florida waar het werd klaargemaakt voor de STS-9 missie.

Cijfers en overzicht

  • 5de bemande Amerikaanse Space Shuttle missie
  • Aantal astronauten: 4
  • Duur missie: 5 dagen, 2 uur
  • Aantal omwentelingen: 81
  • Baan coördinaten: 294 x 317 kilometer
  • Hellingshoek van de baan: 28.5°
  • Afgelegde afstand: 3 397 082 kilometer
Bas van Ginkel

Bas van Ginkel