Het sterrenstelsel M106 is een mooi voorbeeld van een Seyfertsterrenstelsel
Foto: Hap Griffin

Seyfertsterrenstelsels zijn sterrenstelsels met een uitzonderlijk kleine en heldere kern. Deze kernen hebben een zeer kenmerkend emissiespectrum. Dit is heel vreemd want normaal zou een kern van een sterrenstelsel samengesteld moeten zijn uit het spectrum van alle sterren die er zich in bevinden. In 1943 ontdekte de Amerikaanse astronoom Carl Seyfert dat de oorsprong van deze kenmerkende emissiespectra wellicht aan het gas ligt dat zich in de kern van deze sterrenstelsels bevindt en dat dit gas ook zeer veel energie bezit.

Vanwaar deze energie afkomstig is, weet men nog niet 100% zeker maar wellicht wordt dit opgewekt doordat het gas zich met een hoge snelheid verplaatst (snelheden van 500 tot 4 000 km/s) doordat het aangetrokken wordt door een zwart gat dat zich in het centrum van het stelsel bevindt. Doordat alle materie vermoedelijk in dit zwart gat terechtkomt, zal dit enorm sterk verhit worden. Hierdoor zendt het ultraviolette en röntgenstralingen uit. Ongeveer 10% van alle heldere sterrenstelsels zijn Seyfertsterrenstelsels. Eén van de bekendste onder hen is NGC 1068 dat zich op een afstand van 60 miljoen lichtjaar bevind. Op foto’s die gemaakt werden door de Hubble Space Telescope van dit sterrenstelsel, is duidelijk te zien dat vanuit de kern van dit stelsel heet gas wordt weggeblazen in twee tegenovergestelde richtingen. Verschillende waarnemingen van ons eigen Melkwegstelsel hebben ook uitgestoten gaswolken aangetoond die zich met grote snelheid van de kern weg bewegen en hierdoor vermoeden wetenschappers dat enkele tientallen miljoenen jaren geleden ons eigen Melkwegstelsel ook een Seyfertsterrenstelsel moet geweest zijn.

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.